هشدار متخصصان: اشتباهاتی که در فصل آنفلوآنزا نباید مرتکب شوید
با شروع هر پاییز، موارد ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوآنزا افزایش می‌یابد؛ وضعیتی که نه‌تنها سلامت فردی بلکه سلامت عمومی جامعه را تهدید می‌کند. در این مطلب با رفتارهایی آشنا می‌شویم که در فصل سرما باید از آن‌ها اجتناب کرد و کارهایی که جایگزین آن‌ها هستند.
به گزارش The Huffington Post، دکتر اندرو فلمینگ، رئیس بخش بیماری‌های عفونی و ایمنی‌شناسی در بیمارستان Langone بروکلین دانشگاه نیویورک می‌گوید: «در هر فصل سرماخوردگی و آنفلوآنزا تقریباً غیرممکن است که با یکی از ویروس‌های تنفسی تماس نداشته باشیم. با این حال، اگر سیستم ایمنی بدن سالم باشد، می‌تواند قبل از استقرار عفونت، این ویروس‌ها را متوقف کند.»
پیشگیری از گسترش میکروب‌ها، تقویت بدن و کاهش خطر عفونت اهمیت حیاتی دارد.
دکتر کری هورن، مدیر ارشد پزشکی در National Jewish Health نیز هشدار می‌دهد: «هرچند بیشتر افراد از سرماخوردگی یا آنفلوآنزا عبور می‌کنند، اما این بیماری‌ها برای برخی افراد می‌تواند کشنده باشد. حتی جوانان سالم نیز ممکن است در اثر یک سرماخوردگی ساده دچار عوارض خطرناکی مانند ذات‌الریه شوند.»
به همین دلیل، رفتار آگاهانه در برابر بیماری نه‌تنها از شما، بلکه از جامعه نیز محافظت می‌کند.
جکی ورنون-تامپسون، بنیان‌گذار From the Inside-Out School of Etiquette تأکید می‌کند: «این پروتکل‌ها فقط درباره سلامت نیستند، بلکه نشانه‌ای از ادب و ملاحظه هستند. ما نمی‌دانیم یک ویروس می‌تواند برای دیگری چقدر خطرناک باشد. در این فصل، توجه و نگرانی صادقانه نسبت به دیگران نشانه‌ای از شعور اجتماعی است و چنین رفتاری فقط صحیح نیست، بلکه جلوه‌ای از مهربانی واقعی است.»
رفتارهایی که در فصل سرماخوردگی و آنفلوآنزا باید از آن‌ها پرهیز کرد
۱. نادیده گرفتن استراحت کافی
دکتر نورا توسونیان از Hackensack Meridian Health هشدار می‌دهد: «یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات زمانی رخ می‌دهد که فرد با شروع علائم بیماری، استراحت را نادیده می‌گیرد و تلاش می‌کند “قوی به نظر برسد”. سیستم ایمنی بدن برای مقابله با عفونت به انرژی زیادی نیاز دارد و محروم کردن آن از خواب و زمان بازیابی، این توانایی را به شدت تضعیف می‌کند.»
دکتر فلمینگ نیز اشاره می‌کند که تحقیقات متعددی نشان داده‌اند کم‌خوابی باعث تضعیف سلول‌های ایمنی در برابر ویروس‌ها می‌شود.
به گفته توسونیان، «یک پژوهش نشان داده افرادی که کمتر از هفت ساعت در شب می‌خوابند، نسبت به کسانی که هشت ساعت یا بیشتر می‌خوابند، تقریباً سه برابر بیشتر در معرض ابتلا به سرماخوردگی هستند.»
خواب کافی نه‌تنها برای مقابله با عفونت‌های موجود ضروری است، بلکه از بیمار شدن در وهله اول نیز جلوگیری می‌کند.
دکتر نهـا پاتاک، سردبیر ارشد پزشکی سلامت و سبک زندگی در WebMD نیز می‌گوید: «وقتی خسته هستید، بدن شما در برابر بیماری‌ها آسیب‌پذیرتر می‌شود.»
۲. بیرون رفتن در زمان بیماری
دکتر کری هورن هشدار می‌دهد: «اگر تب، سرفه، آبریزش بینی، گلودرد یا بدن‌درد دارید، لطفاً در خانه بمانید و تا حد امکان از خروج غیرضروری خودداری کنید.»
پزشک خانواده، دکتر مایکل ریچاردسون نیز می‌افزاید: «یکی از بدترین کارهایی که می‌توان در فصل سرماخوردگی و آنفلوآنزا انجام داد، این است که با وجود بیماری در خانه نمانید یا به مکان‌هایی بروید که دیگران حضور دارند.»
چه محل کار باشد، چه فروشگاه یا مراسم اجتماعی؛ حضور در مکان‌های عمومی هنگام بیماری، جامعه را در معرض خطر قرار می‌دهد.
ریچاردسون به‌ویژه درباره کودکان هشدار می‌دهد: «اگر فرزند شما تب دارد، او را به مدرسه نفرستید. کنترل شیوع در مدارس بسیار دشوار است. هرچند ممکن است برای والدین سخت باشد، اما باید تا ۲۴ ساعت پس از پایین آمدن تب، کودک در خانه بماند.»
۳. فراموش کردن شست‌وشوی دست‌ها
دکتر پاتاک می‌گوید: «باکتری‌ها و ویروس‌ها به‌راحتی از سطوح به دست‌ها و سپس به صورت منتقل می‌شوند.»
در فصل آنفلوآنزا، نادیده گرفتن شست‌وشوی دست‌ها یکی از اشتباهات جدی است. برعکس، شست‌وشوی مکرر دست‌ها یک عادت نجات‌بخش است.
به گفته دکتر هورن: «شستن دست‌ها از بهترین راه‌های جلوگیری از بیماری است. حتماً قبل از غذا خوردن و پس از لمس اشیاء عمومی، دستان خود را با آب و صابون بشویید.»
۴. بی‌توجهی به تغذیه و مصرف مایعات
توسونیان توضیح می‌دهد: «تغذیه نامناسب و کم‌آبی بدن، سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند. بدن شما برای دفاع مؤثر به ویتامین‌ها، مواد معدنی و مایعات نیاز دارد، نه به التهاب ناشی از شکر و غذاهای فرآوری‌شده.»
بنابراین باید به خوراکی‌های حاوی ویتامین C و سایر مواد تقویت‌کننده ایمنی توجه ویژه‌ای داشته باشید.
دکتر هورن اضافه می‌کند: «بدن خود را دچار کم‌آبی نکنید. نوشیدن آب و مصرف غذاهای مغذی به‌ویژه هنگام بیماری اهمیت فراوانی دارد.»
به گفته دکتر فلمینگ، مصرف بیش از حد یا مداوم الکل نیز می‌تواند سیستم ایمنی را تضعیف کرده و بدن را در برابر ویروس‌های تنفسی آسیب‌پذیرتر کند.
۵. لمس مداوم صورت
به گفته دکتر توسونیان، «یکی از عادت‌های مضر در گسترش میکروب‌ها، لمس ناخواسته صورت به‌ویژه هنگامی است که دستانتان را به اندازه کافی نمی‌شویید. ویروس‌ها از طریق غشاهای چشم، بینی و دهان وارد بدن می‌شوند و دست‌ها اصلی‌ترین ناقل آن‌ها هستند.»
شاید ترک این عادت دشوار باشد، اما کاهش دفعات آن می‌تواند از آلودگی جلوگیری کند.
دکتر هورن نیز توصیه می‌کند: «تلاش کنید تماس دست با صورت را به حداقل برسانید. اگر مجبور شدید به بینی یا دهان خود دست بزنید، قبل و بعد از آن دستانتان را بشویید.»
۶. بی‌توجهی به آداب سرفه و عطسه
دکتر سارا دوپونت، پزشک خانواده در Emory Healthcare و عضو هیئت علمی دانشگاه Emory، می‌گوید: «ساده‌ترین اقدامات می‌توانند بیشترین تأثیر را داشته باشند. هنگام سرفه یا عطسه، دهان و بینی خود را بپوشانید و دستمال استفاده‌شده را بلافاصله دور بیندازید. همان نکاتی که مادرهایمان در کودکی یادمان داده‌اند.»
او یادآوری می‌کند: «اصطلاح “سرفه یا عطسه خون‌آشامی” را به خاطر بسپارید؛ یعنی در آرنج خود سرفه یا عطسه کنید تا از پخش ذرات جلوگیری شود.»
دکتر فلمینگ نیز می‌افزاید: «با در نظر گرفتن دیگران، می‌توان احتمال انتقال ویروس‌ها را به‌شدت کاهش داد. حتی اگر مطمئن نیستید بیمار هستید، باز هم سرفه یا عطسه را با آرنج بپوشانید و پس از هر بار تمیز کردن بینی یا سرفه، دست‌هایتان را بشویید.»
ورنون-تامپسون تأکید می‌کند: «در خانه نیز به این اصول پایبند باشید. سطوح را مرتب ضدعفونی کنید تا از انتقال میکروب‌ها به اعضای خانواده جلوگیری شود.»
۷. نادیده گرفتن واکسیناسیون
دکتر دوپونت هشدار می‌دهد: «هیچ‌گاه تزریق واکسن آنفلوآنزا را فراموش نکنید. واکسن مؤثرترین راه برای جلوگیری از ابتلا یا کاهش شدت بیماری است.»
به گفته متخصصان، بهترین زمان تزریق واکسن آنفلوآنزا، ماه‌های سپتامبر یا اکتبر است تا بدن فرصت کافی برای ایمن‌سازی داشته باشد. این واکسن نه‌تنها احتمال ابتلا را کاهش می‌دهد، بلکه در صورت بیمار شدن، مدت زمان و شدت علائم را نیز کم می‌کند.
دکتر ریچاردسون می‌گوید: «واکسن‌های آنفلوآنزا ایمن هستند، محافظت اضافی در برابر ویروس ایجاد می‌کنند و در صورت ابتلا، علائم بیماری را سبک‌تر و کوتاه‌تر می‌سازند.»
او همچنین به بزرگسالان توصیه می‌کند دوز به‌روز واکسن کووید را نیز دریافت کنند و اضافه می‌کند: «گرچه امروزه موارد مرگ کمتر شده، اما کووید همچنان برای افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای مانند آسم می‌تواند خطرناک باشد.»
۸. بی‌توجهی به ماسک و بهداشت در محیط بیرون
دکتر هورن می‌گوید: «اگر مجبورید در زمان بیماری از خانه خارج شوید، حتماً از ماسک استفاده کنید تا احتمال انتقال ویروس به دیگران کاهش یابد.»
افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بهتر است در فصل سرما و در مکان‌های شلوغ از ماسک استفاده کنند.
به گفته دکتر اسمیت: «متأسفانه همه امکان مرخصی استعلاجی ندارند و ناچارند به کار ادامه دهند. برای این گروه، رعایت دقیق بهداشت و استفاده از ماسک نقش مهمی در جلوگیری از سرایت دارد.»
- از تماس نزدیک با همکاران خودداری کنید و وضعیتتان را به آنان اطلاع دهید.
- وسایل و خوراکی‌ها را با دیگران به اشتراک نگذارید.
- در صورت امکان، در محیط‌های دارای تهویه مناسب کار کنید.
دکتر دوپونت می‌گوید: «اگر بیمار هستید، از دیدار با سالمندان خودداری کنید. در صورت اجبار، حتماً از ماسک استفاده کنید و از در آغوش کشیدن یا بوسیدن پرهیز نمایید. بهتر است ملاقات در فضای باز و با فاصله انجام شود، چرا که سالمندان در برابر آنفلوآنزا بیشتر در معرض بستری شدن هستند.»
ورنون-تامپسون نیز پیشنهاد می‌کند هنگام احساس ناخوشی یا دیدار با فرد بیمار، از احوال‌پرسی‌های فیزیکی خودداری کنید و به‌جای دست دادن، دست راست خود را روی سینه بگذارید و با لبخند بگویید: «دیدنتان خوشحال‌کننده است.»
۹. مراجعه نکردن به پزشک در صورت عدم بهبود
دکتر هورن می‌گوید: «اگر تب بیش از سه روز طول کشید، دچار تنگی نفس شدید یا بیماری زمینه‌ای دارید که ممکن است از عفونت ویروسی آسیب ببیند، مراجعه به پزشک را به تأخیر نیندازید.»
اگر احساس می‌کنید بهبود نمی‌یابید یا حالتان بدتر می‌شود، بهتر است فوراً با یک متخصص سلامت مشورت کنید.
او توضیح می‌دهد: «برای آنفلوآنزا و کووید داروهای درمانی مؤثری وجود دارد که اگر در مراحل اولیه بیماری مصرف شوند، بهترین نتیجه را می‌دهند. این داروها برای بیماران دارای نقص ایمنی یا بیماری‌های مزمن بیشترین فایده را دارند، اما در هر فردی می‌توانند مدت بیماری را کوتاه‌تر کنند.»
جمع‌بندی: مراقبت از خود، احترام به دیگران است
فصل سرماخوردگی و آنفلوآنزا هر سال تکرار می‌شود، اما با رعایت چند اصل ساده می‌توان از ابتلا یا انتقال بیماری جلوگیری کرد. خواب کافی، شستن دست‌ها، تغذیه مناسب، واکسیناسیون، و ملاحظه در برابر دیگران نه‌تنها به سلامت فردی کمک می‌کند، بلکه نشانه‌ای از مسئولیت‌پذیری اجتماعی است.
