برای کاهش دردهای بیماری سرطان چه کنیم؟ چه کنیم تا این بیماری کمتر عذاب‌دهنده باشد؟
وقتی بیماری سرطان منجر به دردهای جسمی می‌شود، روش‌های زیادی وجود دارند که با کمک آنها می‌توان شرایط و عوارض این بیماری را مدیریت کرد و کاری کرد که با وجود بیماری حس بهتری داشت. پزشک معالج شما بر اساس علائمی که در شما می‌بیند و چیزی که نیاز دارید، بهترین دارو را برای شما تجویز خواهد کرد.
هر وقت درد داشتید و این درد یا مستقیما ناشی از سرطان بود یا عوارض جانبی درمان‌های سرطان مانند شیمی‌درمانی، در وهله اول بهترین کار این است که پزشک خود را در جریان بگذارید و فورا از او کمک بخواهید. سعی نکنید با تحمل درد شرایط را سخت‌تر کنید. اگر درد در مراحل اولیه باشد، طبعا درمان آن ساده‌تر خواهد بود. درد شدید مدت زمان طولانی‌تری برای کنترل شدن و کاهش یافتن می‌طلبد و به داروهای بیشتر و قوی‌تری نیاز دارد.
برای بیشتر مردم، مصرف داروهای مسکن مفید هستند. با کمک آنها شما می‌توانید خواب و استراحت کافی داشته باشید، بهتر غذا بخورید و به فعالیت‌های روزانه خود نظیر کار و سرگرمی‌های روزمره مثل افراد سالم ادامه دهید.
داروهای مُسکن
این داروها می‌توانند دردهای خفیف تا متوسط را کنترل کنند. بسیاری از این داروها را می‌توان بدون تجویز پزشک از داروخانه خرید اما برای خرید برخی دیگر از آنها نیاز به نسخه پزشک معالج است. این داروها شامل موارد زیر هستند:
استامینوفن: اگر درد شما در حد معمول باشد، استامینوفن یک داروی بی‌خطر و معمولی است. اما مصرف این دارو به مقادیر زیاد و البته مدت طولانی می‌تواند به کلیه و کبد شما آسیب برساند. مصرف استامینوفن با الکل نیز موجب آسیب‌رسانی به کبد می‌شود. اگر بیماری کبدی در شما تشخیص داده شد، قبل از مصرف استامینوفن، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
داروهای ضدالتهاب غیر استروییدی یا NSAIDS مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن: این داروها التهاب ناشی از درد را کاهش می‌دهند. از عوارض جانبی این داروها می‌توان به معده‌درد و زخم معده اشاره کرد؛ مخصوصا اگر نوشیدنی‌های الکلی مصرف کنید یا سیگار بکشید این عوارض در ما دیده می‌شوند. مصرف این داروها در طولانی مدت، ممکن است منجر به حمله قلبی یا سکته شود.
قبل از مصرف مسکن برای درد خود، حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید و در مورد دیگر داروهایی که مصرف می‌کنید یا درمان‌هایی که باید پشت سر بگذارید، او را در جریان بگذارید. این قضیه وقتی اهمیت بالایی پیدا می‌کند که شما بیماری‌های دیگری نظیر بیماری‌های کلیوی داشته باشید. استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی در زمان ابتلا به بیماری‌های کلیوی ممکن است در کارکرد خوب کلیه‌ها تأثیر منفی داشته باشد.
اُپیوییدها (مواد افیونی یا مخدر)
ممکن است پزشک شما برای دردهای متوسط تا شدیدتان داروهای اپیویید (شبیه مرفین یا مواد مخدر) تجویز کند. البته، خود شما هم می‌توانید این داروها را به تنهایی یا همراه با داروهای دیگر مصرف کنید.
اپیوییدها دو نوع هستند:
- اپیوییدهای ضعیف مانند کدیین
- اپیودییدهای قوی مانند فنتانیل، هیدرومورفون، متادون، مورفین، اوکسی کودون و اوکسی مورفون.
عوارض جانبی مصرف این داروها عبارت‌اند از:
- یبوست
- خواب آلودگی
- ناراحتی معده، حالت تهوع و استفراغ
اگر هر یک از این علائم را داشتید، با پزشک خود در جریان بگذارید. ممکن است نیاز به تغییر دارو یا مقدار مصرف آن باشد. پزشک شما می‌تواند داروی دیگری برای برطرف کردن عوارض جانبی تجویز کند؛ چیزهایی مثل داروهای ضدتهوع.
دیگر داروهای تجویزی
پزشکان می‌توانند داروهای متفاوتی را برای تسکین درد سرطان در بدن شما تجویز کنند. آنها معمولا این داروها را همراه با داروهای اپتویید تجویز می‌کنند تا داروها بهتر اثر کنند یا عوارض جانبی کمتر شود. این داروها شامل موارد زیر هستند:
- داروهای ضدتشنج: این داروها می‌توانند حس مورمور شدن و سوزش دردهای عصبی را کم کنند.
- داروهای ضد افسردگی: این داروها نیز به تسکین دردهای عصبی کمک می‌کنند.
- استروییدها: این داروها التهاب را کاهش می‌دهند. از داروهای استروییدی برای تسکین درد نخاع یا ستون فقرات، تومور مغزی و درد استخوان استفاده می‌شود.
ماریجوآنای طبی
در برخی کشورها، تجویز ماریجوآنا برای تکسین درد سرطان قانونی است. تحقیقات نشان می‌دهد ماریجوآنا می‌تواند درد را تسکین دهد. همچنین، ثابت شده که در کاهش دردهای عصبی مؤثر مفید بوده است.
مایجوآنا را می‌توان مانند سیگار کشید، استنشاق کرد یا مثل خوراکی خورد. ترکیباتی دست‌ساز و غیرصنعتی از این گیاه طبی نیز به وفور وجود دارد اما داروهایی نظیر درونابینول و نابیلون به شکل قرص برای مصرف و تسکین درد توسط پزشک تجویز می‌شود.
انواع داروهای مسکن
داروهای مسکن دردهای سرطان در شکل‌های مختلفی شامل موارد زیر وجود دارد:
- قرص، کپسول، شربت: این داروها خوراکی هستند. البته، اسپری دهانی و قرص‌ها یا آب‌نبات‌های مکیدنی از این داروها نیز وجود دارند.
- شیاف: برخی از داروها در شکل قرص و کپسول شیاف می‌شوند و باید از طریق مقعد وارد بدن شوند.
- تزریقی: این نوع داروها زیر پوست یا اطراف ستون فقرات تزریق می‌شوند.
- برچسب پوستی: برچسب‌های پوستی به آرامی دارو را زیر پوست آزاد می‌کنند.
- وریدی: این دارو را مستقیما باید وارد رگ‌ها یا عروق بدن کرد. داروهای وریدی به وسیله پمپ یا دستگاه PCA (کنترل درد توسط بیمار) وارد رگ‌ها می‌شوند. شما می‌توانید با فشار یک دکمه مقدار تجویز شده را در بدن آزاد کنید.
از اعتیاد به مسکن می‌ترسید؟
بسیاری از مردم از اعتیاد پیدا کردن به مصرف مسکن واهمه دارند؛ مخصوصا زمانی که به آنها اپتویید تجویز می شوند و برای تسکین دردهای خود ناچار به مصرف آن هستند. خوب است بدانید افرادی که به بیماری سرطان مبتلا هستند به ندرت به داروهای خود اعتیاد پیدا می‌کنند. برخی از داروها هستند که ممکن است اوایل منجر به ایجاد حس خواب‌آلودگی یا گیجی در این بیماران شود. اما این عوارض جوانبی ظرف چند روز برطرف می‌شوند.
برای این که انواع مسکن را به شیوه‌ای امن و بی‌خطر مصرف کنید، باید کارهای زیر را انجام دهید:
- اگر کسی از اعضای خانواده شما در اثر مصرف همان داروها به اعتیاد مبتلا شده است، حتما با پزشک در جریان بگذارید.
- داروی مسکن را به همان میزان که تجویز شده مصرف کنید. بین وعده‌های مصرف دارو وقفه نیندازید یا صبر نکنید که درد شدید شود و بعد از تشدید درد دارو را مصرف کنید. بهترین راه برای کنترل درد، درمان زودهنگام آن است.
- اگر داروی مسکن تجویزشده در تسکین درد شما مؤثر نیست، با پزشک مشورت کنید. شاید لازم باشد پزشک مقدار آن را بیشتر کند یا نوع داروی مسکن را تغییر دهد. خودسرانه، مقدار داروی مصرفی خود را افزایش ندهید.
اگر آماده قطع کردن مصرف داروهای مسکن هستید، به پزشک خود بگویید که مرحله به مرحله میزان مصرف دارو را برای شما کاهش دهد. بدن شما نیاز به زمان دارد تا خودش را با قطع کردن داروهای مسکن سازگار کند.
