دلیل خم شدن کاکتوسم چیست؟

کاکتوس‌ها آنقدر سرسخت هستند که حتی وقتی نشانه‌های بیماری یا ناراحتی را از خود نشان می‌دهند هم باور نمی‌کنیم حال‌شان بد است! اما اینطور نیست! یکی از مشکلاتی که برای کاکتوس‌ها پیش می‌آید همین خم شدن به یک طرف است. اما مشکل چیست و چگونه باید آنها را درمان کرد؟

کاکتوسی که تا به حال به طور قائم و راست رشد می‌کرده اما حالا دارد مانند برج پیزا به یک طرف خم می‌شود ممکن است مشکلی داشته باشد! این گیاه ممکن است مریض باشد و یا برعکس کاملا سالم باشد. برای آنکه بفهمید مشکل احتمالی کجاست باید شرایط گیاه را به خوبی بررسی کنید. هر چه علت را زودتر بفهمید درمان گیاه راحت‌تر خواهد بود. اگر هم این خم شدن در اثر شرایط محیطی رخ داده بود که چه بهتر، جای نگرانی نیست!

نور خورشید

حتی اگر گیاه‌تان را در مکانی با نور مستقیم کاشته اید هم ممکن است گیاه خم شود. همانطور که می‌دانید گیاهان به طور طبیعی به سمت نور خورشید خم می‌شوند. کاکتوس‌های بشکه‌ای به سمت جنوب رشد می‌کنند پس در نهایت خم می‌شوند. اگر کاکتوس از دیگر نظرها سالم است این خم شدن به سمت نور طبیعی است و خطری کاکتوس را تهدید نمی‌کند. البته اگر کاکتوس‌تان را در مکانی سایه دار نگه می‌دارید و حالا خم شده بهتر است گیاه را به مکانی با نور بیشتر منتقل کنید چون به دنبال نور است. کاکتوسی که در نور کم نگهداری می‌شود به تدریج رشدی لاغر، ناسالم و زرد رنگ دارد؛ این گیاه باید به تدریج در معرض نور بیشتر قرار بگیرد تا دچار آفتاب سوختگی نشود.

اگر می‌خواهید گیاه‌تان به یک سمت (سمت نور) خم نشود و رشدش در همه جهات یکنواخت باشد، هفته‌ای یک بار گیاه را ۱۸۰ درجه بچرخانید، به این ترتیب گیاه خم نمی‌شود و رشد قائمش را ادامه می‌دهد.

کاشت نامناسب

اگر کاکتوس از سطح خاک خم شده (نه فقط قسمت بالایی آن) دلیل می‌تواند این باشد که گیاه در خاک به خوبی مستقر نشده و ریشه‌های در خاک استحکام ندارند. ممکن است علت آبیاری نامناسب باشد. بعد از آبیاری خاک کاکتوس باید اجازه دهید خاک به طور کامل خشک شود سپس آبیاری بعدی را انجام دهید. آبیاری بیش از حد موجب شل شدن خاک اطراف ریشه گیاه شده و از سفت ماندن خاک و استحکام ریشه‌های گیاه در خاک جلوگیری می‌کند. اگر مطمئن هستید کاکتوس‌تان به پوسیدگی ریشه دچار نشده و مشکل عدم استحکام خاک است، خاک بیشتری اطراف طوقه گیاه بریزید، همچنین می‌توانید مقداری سنگریزه هم بر روی خاک بریزید تا گیاه را نگه دارند.

پوسیدگی

پوسیدگی در نتیجه رشد باکتری و قارچ بر روی گیاه به وقوع می‌پیوندد. معمول‌ترین دلیل پوسیدگی آبیاری پشت سر هم کاکتوس است. قسمت آلوده گیاه ظاهری آبکی، لزج و سیاه یا قهوه‌ای دارد. پوسیدگی از قسمت طوقه کاکتوس شروع شده و راه خود را به سمت بالای گیاه باز می‌کند. گیاهان پوسیده شروع به خم شدن می‌کنند، سپس متلاشی شده، می‌شکنند و می‌میرند.

اگر پوسیدگی را سریع تشخیص دهید راهی برای نجات گیاه هست. برای این کار ابتدا کاکتوس را از گلدانش خارج کنید و خاک اطراف ریشه‌ها را بتکانید. حتما مشاهده می‌کنید که ریشه‌ها هم گندیده و نرم شده اند و به راحتی از گیاه جدا می‌شوند. با استفاده از چاقو یا تیغی تیز و تمیز که قبلا آن را استریل کرده اید (برای استریل کردن چاقو می‌توانید آن را با الکل پاک کنید و یا بهتر است آن را با آب گرم و صابون بشویید و سپس با پارچه یا دستمالی تمیز خشک کنید)، بدنه خراب شده کاکتوس را از قسمت‌های سبز و سالم آن جدا کنید. قسمت‌های قهوه‌ای و زرد را با چاقو ببرید. برش را تا جایی ادامه دهید که در مقطع عرضی بریده شده هیچ نشانی از خرابی باقی نماند و به قسمت‌های سالم و سبز ساقه برسید. گاهی در سطح پوست کاکتوس‌تان علائمی دیده نمی‌شود اما با گاهی به مقطع عرضی برسده شده علائمی از زردی و خرابی را مشاهده می‌کنید. در بین برش‌ها چاقو را با الکل تمیز کنید و سپس برش بعدی را بزنید.

قسمت سالم کاکتوس را با محلول قارچ کش بشویید.  سپس آن را برای چند روز روی یک تکه دستمال کاغذی تمیز و به درو از نور خورشید نگه دارید تا در محل برش و زخم کالوس تشکیل شود و به اصطلاح زخم پینه ببندد. بعد از چند روز گیاه را در گلدانی جدید و تمیز که با خاکی استریل و با زهکشی خوب پر شده، بکارید. برای چند روز کاکتوس را آبیاری نکنید و بعد مقدار کمی آن را آبیاری کنید. فاصله بین آبیاری‌هاتان را نسبت به قبل بیشتر کنید. در روزهای اول گیاه را در مکانی با نور کمتر قرار دهید و سپس به تدریج نور محل را بیشتر کنید.

حشرات

حشراتی که از طوقه گیاه کاکتوس‌تان تغذیه می‌کنند موجب ضعف گیاه و خم شدن آن می‌شوند. اگر گیاه مبتلا به شپشک آرد آلود باشد رشدش متوقف خواهد شد و ظاهری بیمار و دفورمه به خود می‌گیرد. این آفات بدنی نرم و بیضی شکل دارند، کوچک هستند و با ماده‌ای مومی و کرک مانند (یا پنبه مانند) پوشیده شده است. در نگاه اول ممکن است فکر کنید که تکه‌ای پنبه یا کرک روی گیاه‌تان افتاده اما باید دقت کنید تا آفت را با ذرات غبار اشتباه نگیرید و سریعا آن را درمان کنید. این حشرات هم مانند شته‌ها شیره گیاه را می‌مکند و گیاه را تضعیف می‌کنند.

یکی از بهترین روش‌ها برای از بین بردن این حشرات از روی گیاه آن است که تکه‌ای پنبه را به الکل آغشته کنید و به وسیله آن این آفات موذی را از روی گیاه بردارید. البته این روش زمانی جواب می‌دهد که تعداد حشرات کم باشد. اگر حمله شدیدتر است می‌توانید از سموم آفت کش استفاده کنید. برای این کار هم از سموم شیمیایی و هم از سموم ارگانیک می‌توان استفاده کرد. بسته به شدت حمله از یکی از این دو نوع سم استفاده کنید. برای درست کردن سموم ارگانیک به مطلب “آفت کش خانگی درست کنید!” مراجعه کنید.

یکی دیگر از حشراتی که به کاکتوس‌مان حمله می‌کنند، مورچه‌هایی هستند که در خاک آن لانه درست می‌کنند و ساقه گیاه را می‌خورند و در نهایت موجب خم شدن گیاه می‌شوند. این مورچه‌ها را با فشار آب ولرم بشویید و از گیاه دور کنید. اگر کاکتوس‌تان را با حشراتی که به آن حمله کرده اند به حال خود رها کنید این حشرات رفته رفته موجب ابتلای گیاه به قارچ و در نهایت پوسیدگی و مرگ می‌شوند!