بیماری آلزایمر زودرس نوعی از این بیماری پیشرونده و سرقت‌کننده حافظه است که قبل از سن ۶۵ سالگی در افراد ظاهر می‌شود. این بیماری اغلب در دهه ۴۰ و ۵۰ زندگی رخ می‌دهد، اما حتی مواردی از بروز آن در دهه ۳۰ زندگی نیز دیده شده است.
تشخیص این بیماری معمولاً شوکه‌کننده است و به معنای آن است که باید برای تغییرات بزرگی که در آینده در پیش دارید، از حالا برنامه‌ریزی کنید تا با گذشت زمان، ایمن بمانید و مراقبت‌های لازم را دریافت کنید.
از آنجایی که آلزایمر حافظه و توانایی تفکر واضح را از بین می‌برد و در نهایت توانایی مراقبت از خود را از شما سلب می‌کند، نیاز به یک سیستم حمایتی قوی خواهید داشت. از خانواده، دوستان، شاخه‌های محلی انجمن آلزایمر و گروه‌های دیگر کمک بگیرید تا برنامه‌ای برای بقیه زندگی‌تان تنظیم کنید.
علائم بیماری آلزایمر زودرس
علائم آلزایمر زودرس تقریباً مشابه علائم نوع دیررس این بیماری است. این بیماری با فراموشی‌های کوچک و مشکلات عملکرد مغزی آغاز می‌شود که به مرور بدتر می‌شود و تا جایی پیش می‌رود که توانایی مدیریت زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تغییراتی که باید به آنها توجه کنید شامل موارد زیر است:
- فراموشی مانند گم کردن وسایل، از دست دادن درک از زمان یا پرسیدن مکرر سؤالات
- دشواری در پیدا کردن برخی کلمات یا استفاده از کلمات اشتباه
- مشکلات پردازش بصری، مانند فهمیدن مطالب خوانده شده یا قضاوت درباره فاصله
- ناتوانی در انجام کارهای پیچیده اما آشنا، مانند پیروی از دستورالعمل یک غذا یا مدیریت حساب بانکی
- مشکلات در کارهای عادی یا فعالیت‌های خانگی
- گم شدن
- قضاوت بد
- تغییرات در خلق و خوی و شخصیت
- مشکلات جسمانی مانند صحبت کردن، بلعیدن یا راه رفتن
علل بیماری آلزایمر زودرس
بیشتر کارشناسان بر این باورند که بیماری آلزایمر به دلیل تجمع دو پروتئین در مغز به نام‌های آمیلوئید و تاو ایجاد می‌شود. تجمع بیش از حد این پروتئین‌ها بر تفکر شما تأثیر می‌گذارد.
هنوز چیزهای زیادی است که دانشمندان باید درباره علل بروز زودرس این بیماری در برخی افراد کشف کنند. در برخی موارد، این بیماری در خانواده‌ها منتقل می‌شود و ممکن است به دلیل تغییراتی در ژن‌ها باشد که از والدین به شما منتقل شده است. افراد مبتلا به تریزومی 21 بیشتر مستعد ابتلا به آلزایمر زودرس هستند.
تشخیص بیماری آلزایمر زودرس
هیچ آزمایش واحدی وجود ندارد که به‌طور قطعی تشخیص دهد که شما به آلزایمر زودرس مبتلا هستید. اما چندین روش وجود دارد که پزشک شما برای بررسی این موضوع از آنها استفاده می‌کند.
ابتدا از شما درباره تاریخچه پزشکی و علائمی که اکنون دارید سؤال می‌شود. همچنین، تست‌هایی برای بررسی حافظه و توانایی حل مسائل به عمل می‌آید.
ممکن است از تصویربرداری برای بررسی تغییرات در مغز و رد دلایل دیگر علائم استفاده شود. این آزمایشات ممکن است شامل سی‌تی اسکن (که یک تصویر دقیق از داخل بدن است) یا MRI (که از امواج مغناطیسی و رادیویی برای ایجاد تصاویر استفاده می‌کند) باشد. اسکن PET از ردیاب‌هایی مانند فلورتوسیپیر (Tauvid) برای نقشه‌برداری مغز و شناسایی پروتئین‌های مرتبط با آلزایمر استفاده می‌کند، اما هزینه آنها بالاست و معمولاً توسط بیمه یا مدیکر پوشش داده نمی‌شود.
یک آزمایش جدید به نام Precivity AD مقادیر پروتئین‌هایی مانند بتا آمیلوئید و APOE را در خون بررسی می‌کند. حضور یا عدم حضور این پروتئین‌ها به تعیین احتمال وجود پلاک‌ها در مغز توسط یک مطالعه تصویربرداری کمک می‌کند.
پزشک ممکن است آزمایش‌هایی برای بررسی تغییرات ژنی مرتبط با آلزایمر زودرس نیز پیشنهاد دهد.
درمان آلزایمر زودرس چگونه است؟
مدیریت این بیماری تا حد زیادی به حفظ نگرش مثبت شما بستگی دارد. فعالیت‌هایی که از آنها لذت می‌برید را ادامه دهید. روش‌های مختلفی برای آرامش، مانند یوگا یا تنفس عمیق امتحان کنید.
بدن خود را نیز در وضعیت خوبی نگه دارید. مطمئن شوید که غذای سالم می‌خورید و به طور منظم ورزش می‌کنید.
داروها می‌توانند به برخی از علائم آلزایمر زودرس کمک کنند. پزشک ممکن است داروهایی برای کمک به حافظه مانند:
- Aducanumab-avwa (Aduhelm)
- Donepezil (Aricept)
- Donanemab (Kisunla)
- Galantamine (Razadyne)
- Lecanemab-irmb (Leqembi)
- Memantine (Namenda)
- Memantine-donepezil (Namzaric)
- Rivastigmine (Exelon)
این داروها ممکن است علائم شما را به مدت چند ماه تا چند سال به تأخیر بیاندازند یا بهبود بخشند. آنها ممکن است به شما زمان بیشتری برای زندگی مستقل بدهند.
پزشک همچنین ممکن است قرص‌های خواب، داروهای ضدافسردگی یا آرام‌بخش‌ها را برای مدیریت مشکلات دیگر مرتبط با آلزایمر، مانند بی‌خوابی، کابوس‌های شبانه و اضطراب توصیه کند.
آماده‌سازی برای بیماری آلزایمر زودرس
اکنون زمان آن است که برای آینده برنامه‌ریزی کنید. به عنوان مثال، با یک وکیل ملاقات کنید تا درباره ترتیبات لازم آگاهی پیدا کنید. اعطای “وکالت” به فردی اجازه می‌دهد تا زمانی که خودتان قادر به انجام آن نباشید، تصمیمات مالی و سلامتی شما را بگیرد.
همچنین، بهتر است به چگونگی پرداخت هزینه‌های سلامتی آینده خود فکر کنید. چیزهایی که باید در نظر بگیرید شامل تجهیزات ایمنی مورد نیاز در خانه یا کمک گرفتن از یک مراقب حرفه‌ای است. خانواده‌تان را دور هم جمع کنید و درباره وضعیت مالی و مقدار پولی که برای دریافت مراقبت مناسب نیاز دارید صحبت کنید.
اکنون نیز زمان آن است که تیم خود را تشکیل دهید. افراد مختلفی در این تیم حضور خواهند داشت. اعضای خانواده، دوستان، همسایگان و متخصصان سلامت همگی نقشی خواهند داشت. خانواده و پزشکتان می‌توانند به شما در تشکیل این تیم کمک کنند.
مهم‌ترین نکته این است که بدانید چه می‌خواهید، برنامه‌ای خاص و واقع‌بینانه تهیه کنید و به اطرافیانتان اطلاع دهید.
توجه! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از آن لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.
