یک استارتاپ آمریکایی به نام Outbound Aerospace نخستین گام‌ها را برای ساخت نسل آینده هواپیماهای مسافربری با طراحی blended-wing برداشته است. این طرح انقلابی که در آن بدنه و بال‌ها به شکلی یکپارچه ترکیب شده‌اند، می‌تواند چهره صنعت هوانوردی را در دهه ۲۰۳۰ تغییر دهد. نمونه آزمایشی آن با نام Steve به‌تازگی در آمریکا پرواز موفقی را پشت سر گذاشته و به‌عنوان مقدمه‌ای برای مدل بزرگ‌تر Olympic شناخته می‌شود.
نخستین پرواز تاریخی Steve
در مارس ۲۰۲۵، در ایالت اورگان آمریکا، یک هواپیمای کوچک V شکل با نام رمزی Steve برای نخستین بار از زمین برخاست. این پرواز تنها ۱۶ ثانیه طول کشید، اما برای شرکت Outbound Aerospace نقطه عطفی محسوب می‌شود. پرواز موفق Steve گامی ابتدایی در مسیر ساخت هواپیمای مسافربری Olympic با ظرفیت ۲۰۰ تا ۲۵۰ نفر است؛ مدلی که قرار است در دهه ۲۰۳۰ وارد پروازهای تجاری شود. این هواپیما با دهانه بال ۵۲ متر، هشت برابر بزرگ‌تر از Steve خواهد بود.
Blended-Wing چیست و چرا مهم است؟
طراحی blended-wing، ایده‌ای است که در آن مرز بین بدنه و بال از بین می‌رود و سازه به‌صورت یکپارچه شکل می‌گیرد. به گزارش BBC، نخستین نمونه این نوع طراحی در سال ۱۹۲۴ ساخته شد، اما در همان پرواز نخست دچار سانحه شد. از آن زمان، ارتش آمریکا این فناوری را در بمب‌افکن‌ها توسعه داده است. اکنون با افزایش فشار برای کاهش آلودگی و مصرف سوخت، زمان آن رسیده که این فناوری در پروازهای مسافربری نیز به‌کار گرفته شود.
ویژگی‌های نمونه Steve
هدف پروازهای Steve، آزمایش عملی این طرح است. Outbound Aerospace در تلاش است نشان دهد که می‌تواند هواپیمایی مدرن را سریع‌تر و ارزان‌تر از غول‌هایی چون Boeing و Airbus بسازد.
«از طراحی اولیه تا ساخت نمونه آزمایشی تنها ۱۲ ماه طول کشید، و نخستین پرواز تنها ۹ ماه پس از آغاز پروژه انجام شد.»
— جیک آرمنتا، مدیر فنی Outbound Aerospace
علاوه بر این، Steve اکنون به‌عنوان پهپاد باری نیز مورد توجه است. به گفته آرون بویسن، مدیر توسعه تجاری شرکت، «این مدل با فضای بار گسترده و هزینه کمتر، برای وزارت دفاع آمریکا و مشتریان غیرنظامی جذاب است و نخستین محصول قابل عرضه ما خواهد بود.»
رقابت نوآوران آسمان
Outbound تنها بازیگر این عرصه نیست. شرکت‌هایی مانند JetZero نیز با هدف ساخت نخستین هواپیمای مسافربری blended-wing فعالیت می‌کنند. تحلیلگر معروف، بیل سوییتمن، این هدف را «جام مقدس هوانوردی» توصیف کرده است.
طرح Olympic از Outbound با طراحی کاملاً متفاوت از هواپیماهای امروزی، بدنه‌ای یکپارچه دارد که در تصاویر CGI به‌وضوح دیده می‌شود. تحقیقات ناسا نشان می‌دهد که چنین طرحی می‌تواند:
- مصرف سوخت را تا ۵۰٪ کاهش دهد،
- انتشار گازهای گلخانه‌ای را به همان میزان پایین آورد،
- آلودگی صوتی را به‌طور چشمگیری کاهش دهد،
- و فضای کابین را تا ۴۰٪ افزایش دهد.
چنین طراحی‌هایی می‌توانند مسیرهای پروازی جدید و پایدارتر را ممکن کنند.
بازار رقابتی و چالش‌های بزرگ
رقابت اصلی در این صنعت میان استارتاپ‌ها و غول‌های هوافضاست. JetZero که دفتر مرکزی آن در لانگ‌بیچ کالیفرنیا قرار دارد، از نیروی هوایی آمریکا ۲۳۵ میلیون دلار حمایت مالی و از شرکت‌های هواپیمایی United Airlines و Alaska Airlines نیز سرمایه‌گذاری گرفته است. این شرکت قصد دارد تا سال ۲۰۲۷ نمونه کامل خود را پرواز دهد.
با این حال، Outbound می‌گوید رقابت به نفع آن‌هاست، زیرا توجه عمومی و صنعتی به blended-wing را افزایش داده است. بویسن می‌گوید:
«شهرت JetZero باعث شده ما هزینه پذیرش عمومی و دریافت مجوزها را خودمان پرداخت نکنیم.»
گذری بر تاریخ طراحی‌های Blended-Wing
اولین پرواز blended-wing در سال ۱۹۲۴ با مدل Westland Dreadnought انجام شد، اما با سانحه همراه بود. با وجود این شکست، این طراحی در هواپیماهای نظامی مانند Rockwell B1-B Lancer و Northrop B-21 Raider به موفقیت رسید.
در دهه ۱۹۸۰، ناسا موج جدیدی از طراحی‌های آینده‌نگرانه را آغاز کرد. نتیجه آن پروژه‌های مشترک Boeing/NASA X-48 بود که بیش از ۱۲۰ پرواز آزمایشی انجام دادند تا کارایی و ایمنی blended-wing را ثابت کنند.
موانع فنی و چالش‌های ساخت
بزرگ‌ترین مانع در مسیر تجاری‌سازی blended-wing، فشار داخل کابین است. کابین‌های تحت فشار باید دایره‌ای باشند تا تنش سازه‌ای را تحمل کنند. طراحی مسطح blended-wing باعث می‌شود کنترل فشار بسیار دشوارتر شود، در نتیجه ساخت هواپیمای مسافربری با این طرح چالشی بزرگ است.
Outbound برای مقابله با این چالش‌ها از چاپ سه‌بعدی و فیبر کربن استفاده کرده و توانسته نمونه Steve را با هزینه بسیار پایین‌تر از رقبا بسازد. این شرکت اکنون در حال توسعه نسخه‌های جدیدتر از جمله پهپاد باری Gateway، جت تجاری دوربرد و در نهایت مدل Olympic است که در دهه ۲۰۴۰ به‌صورت کامل عرضه خواهد شد.
«مهندسان و مدیران در سیاتل تشنه نوآوری هستند. ما برای پاسخ به این عطش اینجاییم.»
— آرون بویسن
نتیجه‌گیری: پرواز به سوی آینده
طراحی blended-wing می‌تواند فصل تازه‌ای در تاریخ هوانوردی باز کند. اگر استارتاپ‌هایی مانند Outbound Aerospace بتوانند موانع فنی را پشت سر بگذارند، آسمان دهه ۲۰۳۰ شاهد هواپیماهایی با مصرف کمتر، صدای کمتر و ظرفیت بیشتر خواهد بود. آینده پرواز، در بال‌هایی نهفته است که دیگر از بدنه جدا نیستند.
آیا به آینده پرواز علاقه‌مندید؟ مقاله مرتبط درباره «پهپادهای هوشمند در سفرهای هوایی» را نیز بخوانید و دیدگاه خود را در بخش نظرات بنویسید.
