تحقیقات بهطور مداوم مزایای شناختی دوزبانگی را نشان دادهاند. مطالعهای جدید نشان میدهد که این مزایا ممکن است در کودکان مبتلا به اوتیسم حتی بیشتر باشد.
تیمی از روانشناسان و پژوهشگران برای بررسی نقش دوزبانگی در کودکان، بهویژه کودکان مبتلا به اوتیسم، تحقیقاتی انجام دادند.
این تیم بر روی نمونهای شامل ۱۱۲ کودک در بازه سنی ۷ تا ۱۲ سال، تأثیرات شناختی صحبت کردن به دو یا چند زبان را مورد بررسی قرار دادند.
متخصصان ارتباطات امیدوارکنندهای میان چندزبانگی و بهبود عملکرد اجرایی یافتند.
دوزبانگی و عملکرد اجرایی
«ما دریافتیم که چندزبانگی با بهبود عملکرد اجرایی مرتبط است و این امر به نوبه خود با بهبود علائم اوتیسم همراه است.» این را “لین پری”، یکی از محققان ارشد، بیان کرد.
عملکرد اجرایی به مهارتهای ذهنی اساسی برای تمرکز، برنامهریزی، به خاطر سپردن دستورالعملها و انجام همزمان چند کار اشاره دارد.
در حالی که این مهارتها بهمرور زمان رشد میکنند، کودکان مبتلا به اوتیسم اغلب در عملکرد اجرایی با چالشهایی روبهرو هستند که میتواند بر توانایی آنها در مدیریت وظایف روزانه و سازگاری با شرایط جدید تأثیر بگذارد. به نظر میرسد دوزبانگی تأثیر مثبتی در این زمینه دارد.
مزایای جهانی دوزبانگی
مزایای دوزبانگی محدود به کودکان مبتلا به اوتیسم نیست. صحبت کردن به بیش از یک زبان به نظر میرسد که به همه کودکان یک مزیت شناختی میدهد و مهارتهایی را تقویت میکند که برای موفقیت در مدرسه و محیطهای کاری آینده ضروری هستند.
توانایی درک و پاسخگویی به دنیای اطراف از دیدگاه دیگران، که به عنوان «نگاه از دیدگاه دیگران» شناخته میشود، یکی دیگر از حوزههایی است که به نظر میرسد دوزبانگی تأثیر قابلتوجهی بر آن دارد.
«همچنین دریافتیم که کودکان چندزبانه دارای مهارتهای بهتری در درک دیدگاه دیگران هستند، یعنی توانایی درک افکار یا نقطهنظر شخص دیگر.» این را “سلیا رومرو”، یکی دیگر از محققان تیم، اظهار داشت.
مزیت دوزبانگی
یک نظریه به نام «فعالسازی مشترک» که از علم عصبشناسی سرچشمه گرفته است، الگوی جالبی را در مغز دوزبانهها پیشنهاد میدهد.
با فعال بودن مداوم دو زبان و رقابت آنها برای استفاده، مغز به طور مداوم بین زبانها جابهجا میشود و این امر کنترل اجرایی را تقویت میکند. این پدیده به عنوان «مزیت دوزبانگی» شناخته میشود.
“لوسینا ادین”، استاد پیشین دانشگاه میامی و مدیر کنونی آزمایشگاه ارتباطات مغزی و شناخت در دانشگاه کالیفرنیا، لسآنجلس، توضیح میدهد:
«اگر مجبور باشید دو زبان را مدیریت کنید، باید یکی را سرکوب کنید تا بتوانید از دیگری استفاده کنید. ایده این است که این مهارت مهار – یا توانایی جلوگیری از انجام یک عمل – ممکن است با دانستن دو زبان تقویت شود.»
کودکانی که در معرض چندین زبان قرار دارند
این تحقیق نگرانیهای قبلی مبنی بر اینکه یادگیری چندین زبان ممکن است کودکان مبتلا به اوتیسم را گیج کند، به چالش میکشد.
“رومرو” گفت: «من این تحقیق را آغاز کردم تا به خانوادهها اطلاع دهم که یادگیری یک زبان دیگر برای فرزندشان، چه دارای یک اختلال عصبی-رشدی باشد و چه نباشد، هیچ ضرری ندارد. ما این را از طریق تحقیقات میدانیم، اما اغلب انتقال این اطلاعات به خانوادهها زمان میبرد، بنابراین امیدوارم این مطالعه به رفع این نگرانیها کمک کند.»
این دیدگاه مورد تأیید “مایکل آلِساندری”، مدیر اجرایی مرکز اوتیسم و اختلالات مرتبط، نیز قرار گرفته است.
“آلِساندری” اظهار داشت: «داشتن تحقیقات معتبر که از توصیه کلی ما مبنی بر محدود نکردن زبانآموزی کودکان در خانوادههای چندزبانه حمایت کند، بسیار ارزشمند است. این یافتهها قطعاً باعث آرامش خاطر بسیاری از خانوادههایی خواهد شد که با عزیزان مبتلا به اوتیسم زندگی میکنند.»
مسیرهای تحقیقاتی آینده
پژوهشگران قصد دارند تحقیقات خود را با تمرکز بر کودکان پیشدبستانی و تأثیر دوزبانگی بر تعاملات اجتماعی، که برای رشد شناختی و اجتماعی کودکان حیاتی هستند، ادامه دهند.
در دانشگاه UCLA، “ادین” در حال انجام یک مطالعه جامع پیگیری برای بررسی بیشتر تأثیر چندزبانگی بر توسعه مغز و شناخت در کودکان مبتلا به اوتیسم است.
تأثیر بلندمدت دوزبانگی
مزایای دوزبانگی فراتر از دوران کودکی است و بر انعطافپذیری شناختی و سازگاری در بزرگسالی نیز تأثیر میگذارد.
مطالعات نشان میدهند که افراد چندزبانه در طول زمان مهارتهای حل مسئله قویتر و توانایی بهتری در حفظ اطلاعات دارند.
برای افراد مبتلا به اوتیسم، این مزایا ممکن است به عملکرد بهتر تحصیلی، سازگاری بیشتر در محیط کار، و تعاملات اجتماعی بهبودیافته تبدیل شود.
محققان بر این باورند که تمرین مداوم شناختی حاصل از مدیریت دو زبان، مسیرهای عصبی مرتبط با انعطافپذیری و تصمیمگیری را تقویت میکند.
با ظهور مطالعات بیشتر، کارشناسان امیدوارند که آموزش چندزبانه در جوامع مبتلا به اوتیسم بیشتر مورد تشویق قرار گیرد و مزایای شناختی و اجتماعی بلندمدت آن تضمین شود.
این مطالعه بهطور کامل در مجله Autism Research منتشر شده است.