بیماری قارچی گوجه فرنگی که به آن بلایت (بادزدگی) گوجه فرنگی هم میگویند هر ساله جان گوجههای زیادی را در سراسر دنیا میگیرد! اگر گیاه گوجه فرنگیتان از مشکلی رنج میبرد که نمیدانید چیست، شاید مسئله همین بیماری باشد.
متاسفانه برای بیماری قارچی گوجه فرنگی درمانی وجود ندارد اما اگر آن را در مراحل اولیه تشخیص دهید میتوانید جلوی گسترش بیماری را بگیرید. این بیماری قارچی میتواند به سرعت به برگهای دیگر گیاه گوجهتان هم حمله کند و حتی تا میوهها پیشرفت کند. معمولترین بیماریهای قارچی که گوجه به آنها مبتلا میشود بلایت زودرس گوجه و بلایت و بلایت دیررس هستند. بلایت زودرس قارچی است که اسپور آن در خاک زندگی میکند (به این گونه بیماریها به اصطلاح “خاکزاد” میگویند) و در اواسط فصل رشد به گیاه حمله میکند. بلایت دیررس قارچی است که اسپور آن به وسیله باد جا به جا میشود (بیماری “باد زاد” است) و در اواسط تا اواخر فصل رشد گیاه را مورد تهاجم قرار میدهد.
نشانههای بلایت زودرس و دیررس
بلایت زودرس معمولا موجب ظهور دایرههای خاکستری رنگ بر روی برگهای پایینی گیاه گوجه میشود و برگ در نهایت زرد شده و میریزد. بلایت دیررس موجب ظهور لکههای قهوهای تیره بر روی برگ و میوهها میشود.
بلایت زودرس گوجه فرنگی
این قارچ زمانی که هوا مرطوب باشد یا باران شدیدی باریده باشد به گیاه حمله میکند. زمانی که گیاهانتان را آبیاری میکنید بهتر است آب را روی شاخ و برگ آنها نریزید. همچنین از سیستمهای آبیاری که برگهای گیاه را خیس میکنند استفاده نکنید. یا خاک گیاه را به طور دستی آبیاری کنید و یا از سیستمهای آبیاری قطرهای که از روی خاک میگذرند استفاده کنید. برای آنکه بیماری به دیگر قسمتهای گیاه گسترش نیابد برگهای آلوده را از گیاه جدا کنید و دور بیاندازید. برگها را درون کیسهای قرار دهید و همان لحظه درون سطل آشغال بیاندازید. هیچ وقت از این برگها برای درست کردن کمپوست استفاده نکنید. حواستان باشد در هنگام جدا کردن برگهای آلوده از گیاه دستتان را به دیگر قسمتهای گیاه نزنید.
بلایت دیررس گوجه فرنگی
بلایت دیررس بیشتر در مواقعی که هوا گرم و مرطوب است شیوع پیدا میکند. اسپورهای قارچ عامل این بیماری ممکن است در یک روز بادی از یک گیاه آلوده به گیاهی دیگر منتقل شوند. اگر گیاهتان میوه داده است و میوهها رسیده اند، بهتر است قبل از آنکه بیماری به میوهها هم سرایت کند آنها را بچینید. در بیماری بلایت دیررس هم باید برگهای الوده را از گیاه جدا کنید و در پلاستیک و بعد هم بلافاصله در سطل آشغال بیاندازید.
چطور از گیاهی که به بلایت دچار شده نگهداری کنیم؟
دو نوع گیاه گوجه وجود دارد. یک نوع از آنها بیشتر از ۱۵۰ سانتی متر رشد نمیکند و نوع دوم تا جایی که آبیاری و کود دهی شود بلند میشود. زمانی که گیاهان کوتاهتر نوع اول را هرس می کنید، همه شاخههای باریک و سبز گیاه از از سطح خاک تا جایی که اولین خوشه گل در آمده هرس کنید. در گیاهان نوع دوم که بلندتر میشوند تمام شاخسار باریک، ضعیف و سبز گیاه را از سطح زمین تا دومین خوشه گل هرس کنید. بعد از دست زدن به گیاهان آلوده حتما دستهاتان را با آب و صابون بشویید. بعد از آنکه یک گیاه را هرس کردید، ابزار هرستان را به خوبی ضدعفونی کنید تا بیماریهای احتمالی که گیاه دارد را به گیاهان دیگرتان منتقل نکنید. حتی اگر گیاهتان در ظاهر سالم به نظر میرسد باز هم این ضدعفونی را انجام دهید. ابزار هرس را یا به وسیله شستن با آب گرم و صابون و یا با کمک الکل ۷۰ درصد ضدعفونی کنید.
قارچکشها از ابتلای گیاه گوجه فرنگیتان به بیماری بلایت جلوگیری میکنند اما اگر گیاهی به این بیماری مبتلا شده باشد نمیتوانند آن را درمان کنند.