به گفته متخصصان، دوش گرفتن در تاریکی صرفاً یک ترند زودگذر در شبکههای اجتماعی نیست؛ بلکه میتواند روشی مؤثر برای کاهش استرس و مقابله با بیخوابی باشد. این عادت ساده، در صورت اجرای درست، به آرامسازی ذهن و بهبود کیفیت خواب کمک میکند.
دوش صبح یا شب؟ یک بحث همیشگی
زمان دوش گرفتن، یکی از بحثبرانگیزترین بخشهای روتین روزانه است. طرفداران دوش صبحگاهی معتقدند این کار بهترین راه برای شروعی پرانرژی، هوشیار و سرحال است. در مقابل، افرادی که دوش شبانه را ترجیح میدهند، باور دارند شستن خستگیها و آلودگیهای روز، خواب راحتتری را به همراه دارد. برخی نیز راه میانه را انتخاب کردهاند و هم صبح هم شب دوش میگیرند.
بر اساس گزارش Independent، در بریتانیا حدود ۴۲ درصد از افراد ترجیح میدهند صبحها دوش بگیرند. شلوغترین بازه زمانی دوش صبحگاهی بین ساعت ۰۷:۴۵ تا ۰۷:۵۴ است. با این حال، با افزایش مشکلات خواب، بسیاری از افراد به سراغ مکملهایی مانند منیزیم یا ملاتونین رفتهاند. اما سؤال اصلی این است: آیا برای خواب بهتر، باید دوش شبانه را جدیتر بگیریم؟
دوش در تاریکی چیست؟
برای کسی که بعد از شام احساس خوابآلودگی دارد، دوش گرفتن ممکن است در نگاه اول ایدهای متضاد به نظر برسد. احتمالاً با خود فکر میکنید چرا باید زیر نورهای شدید و صدای بلند آب، خودم را دوباره بیدار کنم؟ پاسخ این سؤال، در ترندی نهفته است که این روزها در اینترنت رواج پیدا کرده: دوش در تاریکی.
دوش در تاریکی یعنی خاموش کردن چراغها هنگام حمام کردن. بسیاری از جوانان از نورهای شدید حمام شکایت دارند و معتقدند این نورها به چشم فشار میآورند. به همین دلیل، برخی از آنها بعد از ساعت ۵ عصر ترجیح میدهند حمام را کاملاً تاریک یا بسیار کمنور نگه دارند.
تجربه کاربران؛ از آرامش عمیق تا حس مراقبه
«یکی از شفابخشترین تجربههای زندگیام بود. شاید دوش گرفتن در تاریکی ترسناک یا خطرناک به نظر برسد، اما قبل از امتحان کردن قضاوت نکنید. واقعاً احساس کردم از بدنم جدا شدهام.»
نویسنده گزارش نیز این تجربه را امتحان کرده و میگوید اگرچه حس کاملاً «روحانی» نداشته، اما آرامشی شبیه به بعد از اسپا یا مدیتیشن را تجربه کرده است. به گفته او، این تجربه گرم، امن و بهطور قابل توجهی آرامبخش بوده است.
آیا دوش در تاریکی پشتوانه علمی دارد؟
بسیاری از ترندهای مرتبط با «سلامت و تندرستی» در شبکههای اجتماعی، پایه علمی محکمی ندارند. اما به نظر میرسد دوش در تاریکی از این قاعده مستثنا باشد.
دکتر آلی هِر، متخصص پزشکی خواب در بیمارستان Royal Brompton، میگوید:
«تحقیقات نشان میدهد دوش یا حمام آب گرم قبل از خواب، کیفیت خواب را بهبود میدهد و زمان به خواب رفتن را کوتاهتر میکند.»
او توضیح میدهد که این موضوع به کاهش دمای مرکزی بدن مربوط است. پایین آمدن دمای بدن، به مغز پیام میدهد که زمان خواب فرا رسیده است. همچنین دوش گرفتن در نور کم، ترشح ملاتونین را افزایش میدهد؛ هورمونی که نقش اصلی در شروع خواب دارد.
کاهش استرس و افزایش آگاهی ذهنی
به گفته دکتر هِر، فواید دوش در تاریکی فقط به خواب بهتر محدود نمیشود. این روش نوعی آرامش مبتنی بر آگاهی ذهنی ایجاد میکند.
«دوش گرفتن در نور کم، ماندن در لحظه حال را آسانتر میکند. این کار کمک میکند فرد از استرسهای روز فاصله بگیرد و با ذهنی آرامتر به خواب برود.»
چگونه فضای اسپا را در خانه بسازیم؟
برای افرادی که دوست دارند حس اسپا را به حمام خانه بیاورند، متخصصان پیشنهاد میکنند:
- استفاده از ژلهای دوش یا روغنهای معطر با رایحه آرامبخش مانند اسطوخودوس
- پخش موسیقی ملایم برای آرامسازی ذهن
- در صورت تمایل، گوش دادن صرف به صدای آب بهعنوان یک محرک آرامشبخش طبیعی
دکتر هِر تأکید میکند که برای برخی افراد، تنها صدای آب بهاندازه کافی آرامکننده است.
نکته مهم ایمنی؛ تاریکی مطلق خطرناک است
پیش از شروع این عادت، یک هشدار مهم را باید جدی گرفت: ایمنی. سر خوردن یا زمین خوردن در تاریکی میتواند یک تجربه آرامشبخش را به حادثهای ناخوشایند تبدیل کند.
متخصصان توصیه میکنند بهجای تاریکی مطلق، از نور ملایم استفاده شود. به گفته دکتر هِر:
«یک شمع یا چراغ خواب کمنور میتواند از بروز حوادث جلوگیری کند. نور ملایم تجربه را خراب نمیکند، اما امنیت را تضمین میکند.»
ریشههای تاریخی؛ از آیورودا تا امروز
جالب است بدانید دوش در تاریکی شباهت زیادی به آیین «حمام آگاهانه» در طب آیورودا دارد که قدمتی حدود ۵۰۰۰ ساله دارد. در این نگاه، حمام کردن نوعی بازتنظیم ارتباط بدن، ذهن و روح با محیط اطراف محسوب میشود.
شاید این ایده کمی «عرفانی» به نظر برسد، اما وقتی آمارها نشان میدهد در دو هفته اخیر ۷۳ درصد از افراد احساس اضطراب را گزارش کردهاند، شاید چنین روشهایی بیش از هر زمان دیگری ضروری باشند.
جمعبندی متخصصان؛ نه معجزه، اما مفید
دکتر کلر رومز، مسئول بالینی بخش بیخوابی در Boots Online Doctor، تأکید میکند که دوش در تاریکی یک راهحل معجزهآسا نیست.
«دوش گرفتن در نور کم بهتنهایی مشکلات جدی خواب را درمان نمیکند، اما میتواند بخشی مفید از یک روتین شبانه آرامشبخش باشد.»
نتیجهگیری
دوش در تاریکی، اگر با رعایت ایمنی انجام شود، میتواند به کاهش استرس، افزایش ترشح ملاتونین و بهبود کیفیت خواب کمک کند. این روش ساده، ترکیبی از علم مدرن و سنتهای کهن است که به آرامسازی بدن و ذهن کمک میکند.
