برای دهه‌ها، می‌دانستیم که خوردن بیش از حد گوشت قرمز برای قلب ما مضر است. حالا، تحقیقات جدید درباره گوشت قرمز نشان می‌دهد که این گوشت ممکن است به مغز ما نیز آسیب بزند.
یک مطالعه بزرگ مقیاس یک ارتباط نگران‌کننده بین مصرف گوشت قرمز و افزایش خطر ابتلا به زوال عقل کشف کرده است – اما خبرهای خوبی هم وجود دارد. این تحقیق نشان می‌دهد که می‌توانیم با ایجاد تغییرات ساده در رژیم غذایی روزانه‌مان، خطر ابتلا به این بیماری را به طور قابل توجهی کاهش دهیم.
گوشت قرمز فرآوری‌شده و سلامت مغز
محققان از بیمارستان عمومی ماساچوست، دانشکده بهداشت عمومی هاروارد و مؤسسه براد یک مطالعه طولانی‌مدت انجام دادند. آنها داده‌های بهداشتی و رژیم غذایی ۱۳۳,۷۷۱ شرکت‌کننده را در طول چند دهه تحلیل کردند. در طول این مطالعه، ۱۱,۱۷۳ شرکت‌کننده به زوال عقل مبتلا شدند.
یک یافته مهم این بود که افرادی که یک‌چهارم یا بیشتر از یک وعده روزانه گوشت قرمز فرآوری‌شده، مانند بیکن یا هات‌داگ، مصرف می‌کردند، ۱۳ درصد بیشتر از کسانی که مقادیر کمی از این گوشت‌ها مصرف می‌کردند، در معرض خطر ابتلا به زوال عقل قرار داشتند.
به‌طور مشابه، خوردن گوشت قرمز فرآوری‌نشده به‌صورت روزانه، مانند گوشت گاو یا خوک، با افزایش ۱۶ درصدی خطر کاهش شناختی ذهنی (SCD) مرتبط بود. محققان همچنین روند پیری شناختی شتاب‌زده‌ای معادل ۱.۶ سال را برای کسانی که گوشت فرآوری‌شده را به‌طور روزانه مصرف می‌کردند، مشاهده کردند.
از طرف دیگر، جایگزینی گوشت فرآوری‌شده با منابع پروتئینی سالم‌تر مانند مغزها، حبوبات یا ماهی می‌تواند خطر زوال عقل را تا ۲۰ درصد کاهش دهد.
چرا گوشت قرمز به مغز آسیب می‌زند؟
محققان بررسی کردند که چرا مصرف گوشت قرمز ممکن است خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش دهد، و تمرکز خود را بر روی فرآیندهای بیولوژیکی در دستگاه گوارش گذاشتند.
وقتی گوشت قرمز می‌خوریم، باکتری‌های موجود در سیستم گوارشی آن را تجزیه کرده و یک ماده شیمیایی به نام تریمیتیل‌آمین N-اکسید (TMAO) تولید می‌کنند.
TMAO به‌عنوان عامل مشکلات مغزی شناخته می‌شود، زیرا می‌تواند به تجمع برخی پروتئین‌ها، مانند آمیلوئید و تاو، در مغز کمک کند. این پروتئین‌ها به‌عنوان عوامل اصلی بیماری آلزایمر شناخته می‌شوند، زیرا با عملکرد طبیعی مغز تداخل ایجاد کرده و باعث آسیب در طول زمان می‌شوند.
چربی‌های اشباع شده در گوشت قرمز
علاوه بر TMAO، گوشت قرمز حاوی چربی‌های اشباع شده و نمک است که هر دو می‌توانند بر سلامت مغز تأثیر منفی بگذارند.
چربی‌های اشباع شده ممکن است عملکرد سلول‌های مغزی را مختل کنند، در حالی که نمک زیاد می‌تواند بر فشار خون و جریان خون تأثیر بگذارد و دسترسی مغز به اکسیژن و مواد مغذی را کاهش دهد. به‌طور کلی، این عوامل ترکیب خطراتی ایجاد می‌کنند که ممکن است به کاهش شناختی و زوال عقل منجر شوند.
دکتر دانیل وانگ، یکی از نویسندگان مطالعه، گفت: «مطالعات بزرگ و طولانی‌مدت گروهی برای بررسی شرایطی مانند زوال عقل ضروری هستند که ممکن است طی دهه‌ها شکل بگیرند. ما همچنان در حال پی‌بردن به این داستان و فهمیدن مکانیسم‌های ایجاد‌کننده زوال عقل و کاهش شناختی هستیم.»
صرف‌نظر از گوشت قرمز برای کاهش خطر زوال عقل
با افزایش نرخ زوال عقل در جمعیت سالخورده آمریکا، این تحقیق خواستار تغییرات فوری در دستورالعمل‌های رژیم غذایی است.
دستورالعمل‌های فعلی به کاهش خطر بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی و دیابت اولویت می‌دهند. با این حال، سلامت شناختی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، با اینکه ارتباط آن با این بیماری‌ها واضح است.
دکتر وانگ گفت: «ما امیدواریم که نتایج ما توجه بیشتری را به ارتباط بین رژیم غذایی و سلامت مغز جلب کند.»
توصیه‌های عملی برای سلامت شناختی
برای کاهش خطر زوال عقل، این مطالعه بر اهمیت ایجاد تغییرات معقول در رژیم غذایی تأکید می‌کند.
یکی از توصیه‌های کلیدی این است که مصرف گوشت قرمز، به‌ویژه انواع فرآوری‌شده مانند بیکن، هات‌داگ و محصولات مشابه، که به شدت با افزایش خطر زوال عقل مرتبط هستند، محدود شود. به‌جای آن، توصیه می‌شود که افراد گوشت قرمز را با منابع پروتئینی سالم‌تر جایگزین کنند.
غذاهایی مانند مغزها، ماهی و حبوبات پروتئین باکیفیتی را تأمین می‌کنند که از سلامت مغز پشتیبانی می‌کنند، بدون اینکه اثرات مضر مرتبط با گوشت قرمز را داشته باشند.
علاوه بر این، پذیرش یک رژیم غذایی متعادل که غنی از غذاهای گیاهی مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل باشد، می‌تواند از سلامت مغز و رفاه کلی بدن حمایت کند. این تغییرات نه تنها خطر زوال عقل را کاهش می‌دهند بلکه سبک زندگی سالم‌تری را به‌طور کلی ترویج می‌کنند.
سلامت شناختی بلندمدت
در مورد محافظت از سلامت مغز، این تحقیق نشان می‌دهد که تغییرات کوچک در رژیم غذایی می‌توانند تفاوت بزرگی ایجاد کنند.
موضوع این نیست که به‌طور کامل غذاهایی که از خوردن آنها لذت می‌بریم را حذف کنیم، بلکه باید در مورد چگونگی و میزان مصرف آنها تصمیمات آگاهانه‌تری بگیریم.
و با اینکه ممکن است گوشت‌های فرآوری‌شده راحت باشند، شاید ارزش آن را داشته باشد که این راحتی را در مقابل هزینه‌ای که برای سلامت شناختی بلندمدت ما به همراه می‌آورد، بسنجیم.
این مطالعه در نشریه Neurology منتشر شده است.
