اتحادیه اروپا در چارچوب برنامههای مربوط به تقویت توان دفاعی، قصد دارد میلیاردها یورو برای توسعه نسل جدید ماهوارهها سرمایهگذاری کند؛ ماهوارههایی که قادر هستند هر ۳۰ دقیقه یکبار تصاویر باکیفیت از هر نقطه جهان در اختیار دولتها قرار دهند. این پروژه جاهطلبانه میتواند نقش اروپا را در عرصه فناوری فضایی و امنیت ژئوپلیتیک بهطور قابل توجهی ارتقا دهد.
نیاز روزافزون به دادههای ژئواطلاعاتی
کمیسر دفاع و فضا در اتحادیه اروپا، آندریوس کوبیلیوس، در گفتوگو با یوراکتیو تأکید کرد که تقاضا برای دادههای ژئواطلاعاتی بهشدت افزایش یافته است. او بیان کرد که اتحادیه اروپا در مرحله نخست، به بهرهگیری از دادههای تجاری و امکان ادغام آنها با منابع ملی میپردازد. در ادامه نیز ساخت یک سامانه مستقل و کاملاً اروپایی در دستور کار قرار میگیرد.
«نیاز به دادههای ژئواطلاعاتی بسیار جدی است؛ در قدم اول از منابع تجاری استفاده میکنیم و سپس یک سیستم بومی و کامل اتحادیه اروپا ایجاد خواهیم کرد.» – کوبیلیوس
او توضیح داد که تحلیل دقیق نیازهای کاربران در ابتدای سال آینده تکمیل میشود و این فرایند بهطور مستقیم با مذاکرات بودجه بلندمدت اتحادیه اروپا در حوزههای دفاعی و فضایی ارتباط دارد.
اهمیت استراتژیک پروژه جدید
کوبیلیوس این برنامه را «پروژهای حیاتی و راهبردی» توصیف کرد و افزود که کشورهای عضو بهطور جدی خواهان پیشبرد آن هستند. تخصیص بودجههای مورد نیاز، تعیین مشخصات فنی و سازوکارهای اجرایی نیز همزمان در حال بررسی است.
حمایت مالی اولیه از سوی آژانس فضایی اروپا
با وجود هزینههای کلان مورد انتظار برای پروژه، کشورهای عضو آژانس فضایی اروپا – شامل سوئیس، نروژ و بریتانیا – هفته گذشته با تخصیص ۱٫۲ میلیارد یورو برای آغاز مراحل ابتدایی موافقت کردند. این برنامه علاوهبر سامانههای تصویربرداری فضایی، شامل بخشهای مربوط به ناوبری و ارتباطات نیز خواهد بود.
پس از نشست وزیران در برمن، مقامات اعلام کردند که تصمیمگیری درباره تأمین اعتبارات بیشتر از سوی اعضا در سال آینده نهایی خواهد شد. همزمان با این روند، جلسات فنی هفتگی درباره طراحی نهایی شبکه میان کمیسیون و کارشناسان فضایی در حال انجام است.
پروژه «سپر فضایی» اتحادیه اروپا
کمیسیون اروپا پیشتر اعلام کرده بود که در سال ۲۰۲۶ طرحی با عنوان «سپر فضایی» (Space Shield) آغاز خواهد شد؛ طرحی که مجموعهای از قابلیتهای پیشرفته رصد زمین و پایش تهدیدات فضایی را دربر میگیرد.
گامهای اجرایی و تعیین چارچوب حقوقی
گام بعدی تیم کوبیلیوس، مشخصسازی سازوکارهای قانونی شبکه جدید و تعیین نحوه اجرای آن با همکاری آژانس فضایی اروپا است. در حال حاضر سه برنامه فضایی مهم در اتحادیه اروپا فعال هستند:
- Galileo: دقیقترین سامانه ناوبری ماهوارهای جهان
- Copernicus: شبکه نظارتی قدرتمند برای پایش اقلیمی و زیستمحیطی
- IRIS²: جایگزین اروپایی و رقیب مستقیم شبکه Starlink
IRIS²؛ رقیب اروپایی استارلینک
برنامه IRIS² با هدف ایجاد رقیبی جدی برای استارلینک ایلان ماسک طراحی شده است. یک کنسرسیوم اروپایی متشکل از شرکتهای بزرگ هوافضا، در حال توسعه طرحی برای استقرار ۲۸۲ ماهواره در مدارهای گوناگون است. انتظار میرود این طرح در ابتدای سال ۲۰۲۶ نهایی شود.
همکاری شرکتهای بزرگ هوافضا
کوبیلیوس در سخنرانی خود در برمن بیان کرد که شرکتهای Airbus و Thales و Leonardo در حال بررسی ادغام یا همکاری عمیقتر در حوزه فضا هستند تا قدرت رقابتی خود را در بازار جهانی افزایش دهند. او تأکید کرد که هرگونه ادغام احتمالی توسط نهادهای رقابتی اتحادیه اروپا از نظر تأثیر بر بازار ارزیابی خواهد شد.
«نباید از بزرگی بترسیم؛ این روند قدرت رقابتی ما را افزایش میدهد.» – کوبیلیوس
جمعبندی
اتحادیه اروپا با سرمایهگذاری چند میلیارد یورویی در یک شبکه ماهوارهای جدید، قصد دارد جایگاهی قدرتمندتر در حوزه امنیت فضایی، ارتباطات پیشرفته و رقابت با غولهایی مانند استارلینک به دست آورد. این پروژه، مسیر اروپا را برای استقلال فضایی، مدیریت بحران و رصد جهانی با دقت بالا هموار میکند.
اگر به آینده تکنولوژی فضایی علاقه دارید، نظرتان را درباره این پروژه جاهطلبانه اتحادیه اروپا در کامنتها با ما در میان بگذارید.