دریا هرگز ساکت نیست. ماهی‌ها صدا دارند و این صداها از ناله‌هایی که در میان جنگل‌های حرا می‌پیچد تا انفجارهای عمیق‌دریایی متغیر است. این گفت‌وگوها برای جفت‌یابی، مسیریابی و بقا حیاتی‌اند. اما بر اساس پژوهشی از دانشگاه سایمون فریزر، سیاست‌های حفاظتی اصلی کانادا تقریباً هیچ توجهی به این صداها ندارند، و در نتیجه زیستگاه‌های صوتی حساس، بدون حفاظت رها شده‌اند.
نقش صدا در بقا و تولیدمثل ماهی‌ها
بیش از هزار گونه ماهی، تولیدکننده صدا هستند
بیش از ۱۰۰۰ گونه ماهی شناخته‌شده، «صدازا» هستند؛ به این معنا که آن‌ها عمداً برای برقراری ارتباط صدا تولید می‌کنند. صدها گونه دیگر نیز مظنون به این توانایی‌اند. برای مثال، ماهی‌های نر به‌طور مداوم زمزمه می‌کنند، ماهی «هادک» تیک‌تیک می‌کند و «گروپر» صدای بم تولید می‌کند. هر کدام از این صداها دقیقاً متناسب با گیرنده‌های شنوایی خاص همان گونه تنظیم شده‌اند.
آواز جفت‌یابی و موفقیت تولیدمثل
دکتر کیران کاکس توضیح می‌دهد: «یک ماهی نر ممکن است برای جذب جفت آواز بخواند یا زمزمه کند، و هرچه این آواز بلندتر یا طولانی‌تر باشد، تخم بیشتری از ماده دریافت خواهد کرد.»
در گونه‌هایی مانند ماهی کاد اطلس، عضلات مثانه شنا برای تولید صدا هنگام تخم‌ریزی به کار می‌رود. پژوهشگران توانسته‌اند گروه‌های بزرگی از آن‌ها را تنها از طریق شنیدن این صداها دنبال کنند.
سکوت نسبی دریا: صدای ماهی‌ها زیر بار نویز انسانی
نویز انسانی، چشم‌انداز صوتی اقیانوس را تغییر داده
در دهه‌های اخیر، «چشم‌انداز صوتی» اقیانوس — ترکیبی از صداهای زیستی، فیزیکی و انسانی — سریع‌تر از هر ویژگی زیستگاهی دیگری تغییر کرده است. موتورهای کشتی، تفنگ‌های هوا برای نقشه‌برداری زمین‌لرزه‌ای و تجهیزات کوبش، نویز فرکانس پایین تولید می‌کنند که بسیار بیشتر از نور یا مواد شیمیایی در آب گسترش می‌یابد. این نویز، سیگنال‌های دقیق مورد نیاز ماهی‌ها برای زندگی را می‌پوشاند.
کاهش دید، افزایش وابستگی به صدا
بیشتر این آلودگی صوتی از نویز زیرآبی ایجاد می‌شود که از فروپاشی حباب‌های پروانه و ارتعاش بدنه کشتی‌ها ناشی می‌شود. با افزایش عمق و کاهش نور، صدا جای بینایی را می‌گیرد. در نتیجه، ماهی‌های ساکن اعماق که راه دیگری برای یافتن غذا یا جفت ندارند، بیشتر آسیب می‌بینند.
قوانین حفاظتی صدای ماهی‌ها را نادیده می‌گیرند
غیبت صدای ماهی در سیاست‌گذاری‌های اصلی
کمیته COSEWIC، نهادی مشورتی برای دولت کانادا درباره حیات‌وحش در خطر، تنها در یک ارزیابی از میان ۲۰۴ ارزیابی انجام‌شده، به صداسازی ماهی‌ها اشاره کرده است. حتی یکی از ۵۶ راهبرد احیایی که تحت قانون گونه‌های در خطر کانادا (SARA) تدوین شده، اشاره‌ای به «چشم‌انداز صوتی» یا تهدیدهای ناشی از نویز نکرده است.
آلودگی صوتی برابر با از دست رفتن زیستگاه
در بیش از نیمی از مناطق حفاظت‌شده ایالات متحده، نویز انسانی سطح نویز پس‌زمینه را دو برابر کرده است؛ نشانه‌ای از شدت مشکل در آب‌های کانادا نیز هست. زمانی که نویز مانع از ارتباط ماهی‌ها می‌شود، اثر آن مشابه نابودی زیستگاه است: فضای قابل‌زیست ماهی‌ها کوچک‌تر می‌شود، حتی اگر ظاهر محیط تغییری نکرده باشد.
درس‌هایی از وال‌ها
سیاست‌های موفق در مورد وال‌ها
در منطقه سالیش سی، دولت برای حفظ فضای ارتباطی وال‌های قاتل جنوبی، سرعت کشتی‌ها را کاهش داده و حریم امن در نظر گرفته است. در دوره‌هایی که کشتی‌ها داوطلبانه سرعت خود را کاهش دادند، موفقیت در شیرجه‌های شکار وال‌ها افزایش یافت. این نشان می‌دهد که کاهش نویز، فوراً اثرات زیستی مثبتی دارد.
ماهی‌ها هم به صدا وابسته‌اند
زیست‌شناسان ماهی معتقدند که همین منطق باید در مورد ماهی‌ها نیز به کار رود. زیرا بسیاری از زیستگاه‌های مرجانی، علف‌های دریایی و اعماق اقیانوس بر اساس سیگنال‌های صوتی ساخته شده‌اند.
راهکارهای سازمان جهانی دریانوردی
سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) دستورالعمل‌هایی ارائه کرده که شامل طراحی بدنه، تغییر در پروانه‌ها و نصب موتورهای مقاوم به نویز است تا نویز ناشی از کاویتاسیون در مرحله طراحی کاهش یابد. برای ناوگان‌های موجود، کاهش سرعت همچنان مؤثرترین راهکار سریع محسوب می‌شود: در عرض چند دقیقه نویز بدنه را کم می‌کند و سوخت نیز کمتر مصرف می‌شود.
مناطق صوتی مانند فرودگاه‌ها مدیریت شوند
همان‌طور که در خشکی برای فرودگاه‌ها محدودیت زمانی اعمال می‌شود، می‌توان با تعریف «مناطق صوتی» خاص در دریا، از پناهگاه‌های تولیدمثل در برابر انفجارهای لرزه‌ای محافظت کرد.
گنجاندن صدای ماهی‌ها در سیاست‌گذاری
استفاده از فناوری «اکواکوستیک»
اکواکوستیک، علم میان‌رشته‌ای صداهای محیطی، به مدیران این امکان را می‌دهد که با استفاده از ضبط‌کننده‌های خودکار، آوازهای ماهی‌ها را در تمام طول سال با نیروی انسانی اندک ثبت کنند.
پیشنهاد برای تغییر در ارزیابی‌های وضعیت
کاکس و تیمش خواهان آن هستند که دولت کانادا در هر گزارش وضعیت جدید، فاکتور صوتی را نیز لحاظ کند. این تغییر منجر به مسئولیت‌های قانونی برای ارزیابی محدودیت نویز، پیش از تصویب پروژه‌های ساحلی خواهد شد.
آلودگی صوتی برای سایر گونه‌ها هم خطرناک است
کیارا کتِلر، نویسنده اصلی تحلیل، می‌گوید: «سه نوع نویز دریایی ناشی از انسان، هر کدام خطراتی برای گونه‌های دریایی — از وال‌ها گرفته تا ماهی‌ها و سخت‌پوستان — دارند.» زیان‌های صوتی فقط محدود به ماهی‌ها نیست؛ سخت‌پوستان، سرپایان، و حتی لاروهای مرجان نیز برای یافتن جفت یا مکان مناسب استقرار، به صدا متکی هستند. بنابراین، کل اکوسیستم ممکن است به هم بخورد.
سیاست‌های صوت‌محور، بدون نیاز به قوانین متعدد
با گنجاندن صدا در قوانین حفاظتی، می‌توان هم‌زمان از ده‌ها گونه دریایی محافظت کرد، بدون آن‌که به مقررات جداگانه برای هر گونه نیاز باشد.
زمان عمل، همین حالاست
مدیران شیلات نیازی به صبر برای مطالعات بیشتر ندارند. تجهیزات شنود غیرفعال صوتی ارزان، قابل‌استقرار و کارآمد هستند و می‌توانند رفتار فصلی گونه‌های مهم را ردیابی کنند. افزودن اطلاعات پایه درباره گونه‌های صدازا به چک‌لیست‌های بررسی، می‌تواند از تخریب ناخواسته زیستگاه‌های صوتی جلوگیری کند.
