پرندگان برای دلایل مختلفی آواز می‌خوانند، صدا می‌دهند یا جیرجیر می‌کنند – یافتن جفت، دفع شکارچیان یا حتی لذت بردن از ملودی‌هایشان. اما چه چیزی تنوع صداهای پرندگان را شکل می‌دهد، همچنان یک معمای شگفت‌انگیز است.
محققان دانشگاه ویسکانسین-مدیسون تصمیم گرفتند این معما را حل کنند. مطالعه آن‌ها پرده از این برمی‌دارد که چرا پرندگان صداهای خاصی تولید می‌کنند و این صداها در چه فرکانس‌هایی ظاهر می‌شوند.
صداهای متنوع پرندگان
پرندگان طیف وسیعی از صداها را تولید می‌کنند که هرکدام در زندگی روزمره‌شان هدف خاصی دارند.
- آوازها که اغلب پیچیده و ملودیک هستند، عمدتاً توسط پرندگان نر در فصل‌های جپرندگانفت‌گیری برای جذب جفت یا تعیین قلمرو استفاده می‌شوند.
- صداها که ساده‌تر و کوتاه‌تر از آوازها هستند، برای ارتباطات روزانه مانند هشدار به شکارچیان یا هماهنگی با اعضای گروه کاربرد دارند.
- تقلید صدا در برخی گونه‌ها استفاده می‌شود؛ آن‌ها با تقلید صداهای محیط یا دیگر حیوانات، شکارچیان را گیج یا جفت‌ها را جذب می‌کنند.
- کوبش مانند دارکوب‌ها، که با ضربه زدن به سطوح برای اعلام قلمرو تولید می‌شود.
این تنوع صداها بازتابی از سازگاری و خلاقیت پرندگان در تعامل با محیط و دیگران است.
پژوهشی جهانی در مورد صدای پرندگان
این مطالعه توسط ساتیا چاندرا ساگار، دانشجوی دکتری و پروفسور زوزانا بوریوالووا هدایت شد. تیم تحقیقاتی بیش از ۱۰۰,۰۰۰ ضبط صوتی پرندگان را از زنو-کانتو، یک آرشیو جهانی علاقه‌مندان به پرنده‌نگری، تحلیل کردند.
این ضبط‌ها ۷۷٪ از گونه‌های شناخته‌شده پرندگان را پوشش می‌دادند و این پژوهش را به جامع‌ترین تحقیق درباره آواهای پرندگان تا به امروز تبدیل کردند.
نتایج این تحقیق که در مجله Proceedings of the Royal Society B منتشر شده، اطلاعات کلیدی درباره تأثیر زیستگاه، جغرافیا، اندازه بدن و شکل منقار بر صداهای پرندگان ارائه داده است.
چه عواملی صداهای پرندگان را شکل می‌دهند؟
مطالعه، الگوهای مهمی را نشان داد:
۱. تأثیر زیستگاه بر فرکانس صدا
- پرندگان صداهایشان را با محیط‌های مختلف تطبیق می‌دهند تا شنیده شوند.
- مثلاً در مناطقی با صدای دائمی آب، نویز پس‌زمینه‌ای با فرکانس پایین ایجاد می‌شود که ممکن است صداهای آن‌ها را غرق کند.
- برای غلبه بر این چالش، پرندگان در فرکانس‌های بالاتر آواز می‌خوانند تا در برابر نویز کم‌فرکانس آب برجسته شوند.
۲. تأثیر جغرافیا بر شباهت صداها
- پرندگانی که در مناطق جغرافیایی مشابه زندگی می‌کنند (مانند عرض‌های جغرافیایی یکسان)، اغلب صداهای مشابهی تولید می‌کنند.
- این الگو نشان می‌دهد عوامل محیطی خاص این مناطق – مانند آب‌وهوا، پوشش گیاهی یا منابع غذایی – بر چگونگی توسعه و استفاده از صداها توسط پرندگان تأثیر می‌گذارند.
۳. اندازه بدن و شکل منقار
- پرندگان کوچک‌تر صداهای با فرکانس بالاتر تولید می‌کنند، در حالی که پرندگان بزرگ‌تر صداهای کم‌فرکانس‌تری دارند.
- جالب است که پرندگان کوچک می‌توانند طیف گسترده‌تری از صداها تولید کنند و با استفاده از صداهای کم‌فرکانس، شکارچیان را در مورد اندازه واقعی‌شان گیج کنند.
صداشناسی و حفاظت از محیط زیست
این تحقیق نه تنها درک ما از ارتباطات پرندگان را بهبود می‌بخشد، بلکه بینش‌های گسترده‌تری در مورد مناظر صوتی ارائه می‌دهد – ترکیبی از تمام صداهای یک محیط خاص شامل آواز پرندگان، صدای آب و باد.
مناظر صوتی ابزارهای ارزشمندی در حفاظت از محیط زیست هستند زیرا سلامت و تنوع زیستی اکوسیستم‌ها را منعکس می‌کنند.
«ما چیز زیادی درباره نیروهایی که مناظر صوتی را شکل می‌دهند نمی‌دانیم.» ساگار خاطرنشان کرد که با شناسایی صداهای کم‌فرکانس مفقود، محققان می‌توانند تأثیرات انسانی مانند شکار بر جمعیت پرندگان بزرگ‌تر را شناسایی کنند.
مسیرهای آینده پژوهش
ساگار قصد دارد تحقیقاتش را با تحلیل ضبط‌های صوتی ۲۴ ساعته از مناظر صوتی ادامه دهد تا بررسی کند چگونه پرندگان زمان‌بندی آوازهایشان را در محیط‌های پرصدا تطبیق می‌دهند. این رویکرد می‌تواند نشان دهد که پرندگان چگونه چالش‌های ارتباطی در زیستگاه‌های پر از صداهای رقابتی را پشت سر می‌گذارند.
دانش‌پژوهان مردمی و پرنده‌نگران نقش کلیدی در این مطالعات ایفا می‌کنند؛ آن‌ها با ضبط صداها و ارسال به پلتفرم‌هایی مانند زنو-کانتو، داده‌های جهانی موجود برای تحلیل را گسترش می‌دهند.
ساگار همچنین بر ارتباط بین صدای پرندگان و تأثیرات انسانی تأکید کرد. در مناطقی مانند جنگل‌های استوایی که پرندگان بزرگ‌تر اغلب برای گوشت شکار می‌شوند، غیبت صداهای کم‌فرکانس – که مختص پرندگان بزرگ‌تر است – می‌تواند نشان‌دهنده فعالیت‌های شکار باشد.
نتیجه‌گیری
این پژوهش نه تنها پایه‌ای برای مطالعات آینده فراهم می‌کند، بلکه راهی نوین برای نظارت بر سلامت اکوسیستم‌ها از طریق مناظر صوتی ارائه می‌دهد.
با درک الگوهای موجود در صداهای پرندگان، دانشمندان می‌توانند بینش‌های عمیق‌تری درباره تنوع زیستی، حفاظت از محیط زیست و فشارهای وارد بر حیات‌وحش به دست آورند. هر صدای ضبط‌شده پرندگان ما را به کشف اسرار مناظر صوتی پیچیده طبیعت نزدیک‌تر می‌کند.
این مطالعه در مجله Proceedings of the Royal Society B Biological Sciences منتشر شده است.
