شاید شما هم یک جغد پلاستیکی را دیده باشید که در یک باغ نگهبانی میدهد یا یک مترسک که در مزرعهای نشسته است. ایده پشت این بازدارندهها و ماکتها این است که پرندگان را بترسانند و از خوردن محصولات توسط پستانداران کوچک جلوگیری کنند. اما آیا این شکارچیان شبهپرنده و آدمهای مصنوعی مؤثرند؟
این موضوع بستگی دارد. در ادامه توضیح میدهیم چرا.
مشکل مترسکها
مترسکها مدتهاست که بهعنوان روشی برای دور نگهداشتن پرندگان از دانهها و محصولات در حال رشد استفاده میشوند. این مانکنهای چوبی که با لباسهای قدیمی پوشانده میشوند، در مزارع و باغها قرار میگیرند تا کلاغها، گنجشکها و سایر پرندگان گرسنه را دور کنند.
اما یکی از مشکلات مترسکها این است که فقط سر جای خود ایستادهاند. دیر یا زود، پرندگان متوجه میشوند که این آدم چوبی واقعی نیست چون حرکت نمیکند. وقتی به این نتیجه برسند، دیگر از آن نمیترسند.
شرکت Avian Enterprises، تولیدکننده محصولات دفع پرندگان، مینویسد: «خیلی وقتها، پرندگان مترسکها را به یک نشیمنگاه راحت تبدیل میکنند.»
جغدهای مصنوعی: تلاش برای یک ماکت مؤثرتر
وقتی مشخص شد که آدمنماها چندان ترسناک نیستند، مخترعان به فکر طراحی ماکتهای جدید و بهبودیافته افتادند. آنها جغدها را امتحان کردند، چون بسیاری از پرندگان و پستانداران کوچک مثل خرگوشها از این شکارچی بالدار میترسند. بنابراین بهصورت تئوری، یک خرگوش ترسیده کمتر تمایل دارد در باغی که زیر سایه جغد قرار دارد، به کاهو گاز بزند.
آگاهی از جغدهای مصنوعی
کشاورزان، باغداران خانگی، مدیران ساختمانها و صاحبان خانهها جغدهای پلاستیکی را آویزان میکنند به این امید که حیوانات گرسنه شکل جغد را تشخیص داده و دور شوند. این روش معمولاً مؤثر است، اما فقط برای مدتی کوتاه.
مطالعهای که در کالج لینفیلد انجام شد، نشان داد که پرندگان آوازخوان از ماکتهای جغد میترسند. محققان ماکتهای جغد را با یک جعبه مقوایی هماندازه آن در یک جنگل بلوطی در دره ویلامت اورگن جایگزین کردند. سپس بررسی کردند که پرندگان چند بار به غذاخوریهای اطراف این اشیا مراجعه میکنند و متوجه شدند که وقتی جغد مصنوعی در نزدیکی آنها قرار داشت، بهمراتب کمتر به غذاخوری نزدیک میشدند. اما از جعبه مقوایی اصلاً نمیترسیدند. با این حال، پرندگان بعد از چند روز متوجه شدند که جغد واقعی نیست و دوباره به غذاخوری برگشتند.
اهمیت حرکت
مشکل مترسکها اینجا هم تکرار میشود. اگر چیزی ثابت باشد—هرچقدر در نگاه اول ترسناک بهنظر برسد—پرندگان آنقدر باهوش هستند که بفهمند خطرناک نیست.
اگر میخواهید پرندگان و حیوانات را فقط برای یک یا دو روز دور نگه دارید، جغدهای مصنوعی میتوانند مفید باشند. اما برای دفع طولانیمدت، بهتر است ماکت جغد را در اطراف خانه یا باغ جابهجا کنید تا واقعی به نظر برسد. برخی افراد جغدهای مصنوعی را به طناب میبندند تا تاب بخورند و حرکت کنند، تقریباً مثل اینکه جغد در حال پرواز است.
محصولات ویژهای هم وجود دارند که بهطور مداوم حرکت میکنند تا بازدیدکنندگان گرسنه را قانع کنند که یک حیوان ترسناک در حال نگهبانی است.
جایگزینهای مؤثرتر
Terror Eyes که توسط شرکت Bird-X تولید شده است، جایگزین مؤثری برای جغدهای مصنوعی است. این بادکنک رنگارنگ دارای چشمانی ترسناک است که طعمه خود را دنبال میکند. این ماکت روی یک فنر حرکت کرده و بهطور مداوم تکان میخورد، بنابراین پرندگان نمیتوانند به آن عادت کنند.
برخی مزارع بزرگ به ماکتهای بادی که معمولاً در نمایندگیهای خودرو دیده میشوند روی آوردهاند. این آدمکها بهطور مداوم دست و پای خود را تکان میدهند. هیچ پرندهای جرأت نزدیک شدن به آنها را ندارد.
کشاورزان کالیفرنیا از نوارهای آلومینیومی PET براق استفاده میکنند. این نوارها مستقیماً به گیاهان بسته میشوند، نور خورشید را منعکس کرده و حیواناتی را که به دنبال غذا هستند، میترسانند. شما میتوانید از CDهای قدیمی یا چرخندههای باغی هم استفاده کنید، البته بهتر است آنها را گاهی جابهجا کنید تا پرندگان به آنها عادت نکنند. همچنین میتوانید از چرخندههای تخصصی مثل Reflect-A-Bird Deterrent استفاده کنید که از انرژی باد و سطوح بازتابنده برای ترساندن پرندگان بهره میبرد.
روشهای غیرشیءمحور
برخی افراد از توپهای گازی پروپان یا پودرهای فلاش برای ایجاد صداهای بلند و ترساندن پرندگان استفاده میکنند. اما پرندگان به این صداها هم عادت میکنند، بهویژه اگر این صداها در فواصل زمانی منظم پخش شوند. زنگهای بادی فلزی میتوانند مؤثر باشند، اما باید آنها را در میان گیاهان باغ قرار دهید، نه روی ایوان نزدیک. برای افزایش شانس دفع پرندگان، آنها را هم گاهی جابهجا کنید.