همه عفونتها مسری نیستند. در حالی که باکتریها و ویروسهای خبیثی وجود دارند که بهراحتی از فردی به فرد دیگر سرایت میکنند، انواع دیگری از عفونتها کمین کردهاند که نمیتوان آنها را از کسی گرفت. این دشمنان زیرک معمولاً از مسیرهای نامتعارف نفوذ میکنند و اغلب نادیده گرفته میشوند. در این مقاله، نگاهی به برخی از عفونتهای غیرمسری میاندازیم و راههای پیشگیری از آنها را بررسی میکنیم.
لژیونلوز: ذاتالریه آبدوست
لژیونلوز نوعی ذاتالریه است که با استنشاق قطرات آب حاوی باکتری لژیونلا ایجاد میشود. این باکتری بهطور طبیعی در دریاچهها و نهرها زندگی میکند. اما زمانی میتواند برای ما دردسرساز شود که وارد سیستمهای آبرسانی شده و در جاهایی مانند سردوشها، شیرآلات، وانهای آب گرم، آبگرمکنها یا لولهها تکثیر شود. علائم لژیونلوز شبیه ذاتالریه معمولی است، اما سرفه مزمن و سردرد میتواند سرنخی برای تشخیص نوع غیرمسری آن باشد.
عفونت گوش: نتیجهی ترافیک داخلی
احتمالاً تجربه عفونت گوش را داشتهاید، آن درد سوزاننده در عمق سر که با هر قُلُپی تشدید میشود. اما برخلاف تصور رایج، معمولاً این عفونتها از کسی دریافت نمیشود. آنها ناشی از احتقان در بینی، گلو و لولههای استاش، مجاری باریکی که از هر گوش به پشت حلق میرسند، هستند. این گرفتگی معمولاً توسط سرماخوردگی یا آلرژی ایجاد میشود و به تجمع مایع در گوش میانی و رشد باکتریها منجر میشود. بنابراین، در حالی که ممکن است سرماخوردگیتان مسری باشد، خود عفونت گوش نیست.
عفونت مجاری ادراری: دردسرساز برای خانمها
عفونت مجاری ادراری، یا همان UTI، زمانی اتفاق میافتد که باکتریها از ناحیهی مقعد یا سایر نقاط پوست وارد مجرای ادراری شوند. این اتفاق در خانمها به دلیل کوتاهتر بودن مجرای ادراری، شایعتر است. برخی از افراد پس از رابطه جنسی دچار UTI میشوند، زمانی که باکتریهای شریک جنسی وارد مجرای ادراری آنها میشود. به همین دلیل، ادرار کردن پس از رابطه جنسی توصیه میشود. اما به خاطر داشته باشید که این تنها راه ابتلا به UTI نیست.
سینوزیت: وقتی حفرهها شلوغ میشوند
سینوزیت، مانند عفونت گوش، ناشی از تجمع مخاط در سینوسها و رشد باکتریها در آن فضاهای کوچک است. سرماخوردگی، که یک عفونت ویروسی است، شایعترین عامل سینوزیت محسوب میشود. گاهی اوقات، عفونت باکتریایی نیز میتواند عامل این بیماری باشد. اگر سرماخوردگی عامل سینوزیت باشد، مسری است. اما احتمال انتقال خود سینوزیت کمتر از سرماخوردگی است.
سالمونلا: کابوس آشپزخانه
این باکتری دردسرساز میتواند باعث عفونت روده شود. معمولاً با مصرف غذای خام یا نیمپز حاوی باکتری سالمونلا، مانند گوشت، تخممرغ یا مرغ، به این عفونت مبتلا میشویم. سالمونلا میتواند روی سطوح و وسایل آشپزخانه باقی بماند و سایر غذاها را آلوده کند. پخت و پز کامل این باکتری را از بین میبرد. علائم عفونت سالمونلا شامل تهوع، استفراغ، اسهال، گرفتگی عضلات، تب، لرز و سردرد است. اکثر مردم سالمونلا را از طریق مصرف غذای آلوده دریافت میکنند، اما امکان ابتلا از طریق دستهای شستهنشدهی فردی که غذای شما را آماده کرده نیز وجود دارد.
نِگلرِیا فولِری: کابوس آبتنی
شاید در مورد «آموئبای مغزخوار» شنیده باشید. نِگلرِیا فولِری عامل یک عفونت مغزی نادر و کشنده است. این ارگانیسم تکسلولی از طریق بینی وارد مغز میشود و در آبهای گرم دریاچهها، رودخانهها یا چشمههای آبگرم طبیعی و همچنین استخرهای فاقد کلر کافی یافت میشود. این عفونت که باعث تشنج، گیجی و توهم میشود، میتواند تنها در عرض ۵ روز منجر به مرگ شود.
هاری: تهدیدی که واکسن آن را از بین میبرد
هاری یک بیماری ویروسی کشنده است که توسط حیوانات آلوده، مانند سگها، گربهها، خفاشها و روباهها، منتقل میشود. این ویروس از طریق گزش یا خراش حیوان آلوده وارد بدن میشود و به سیستم عصبی مرکزی حمله میکند. علائم هاری شامل تغییر رفتار، تشنج، فلج و مرگ است.
واکسن هاری یکی از موثرترین واکسنهای جهان است. این واکسن میتواند از ابتلا به هاری حتی پس از گزش یا خراش حیوان آلوده جلوگیری کند. به همین دلیل، مهم است که در صورت گزش یا خراش توسط حیوان مشکوک به هاری، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
عفونتهای ناشی از کنه
کنهها میتوانند باکتریها و ویروسهای مختلفی را از طریق گزش به انسان منتقل کنند. برخی از عفونتهای باکتریایی که کنهها حمل میکنند شامل بیماری لایم و تب خالدار کوههای راکی است. برخی از ویروسهای شناختهشده نیز تب تیک کلرادو و ویروس بوربون هستند. اگر کنه به پوست شما نفوذ کرد، آن را با موچین بردارید، نه کبریت روشن! تا جایی که ممکن است، کنه را در یک ظرف در بسته مهر و موم کنید و منجمد کنید. اگر طی چند هفتهی آینده احساس بیماری کردید، به پزشک مراجعه کنید و در صورت امکان، کنه را با خود ببرید.
عفونتهای ناشی از پشه
پشههایی که حامل ویروسهایی مانند مالاریا، زیکا، تب غرب نیل، تب زرد، تب دنگی و تب چیکونگونیا هستند، میتوانند آنها را از طریق گزش به انسان منتقل کنند. این عفونتها معمولاً در مناطق خاصی از جهان شیوع پیدا میکنند.
عفونتهای ناشی از جوندگان
این عفونتها معمولاً زمانی اتفاق میافتند که افراد با فضولات موشهای صحرایی، موشهای خانگی یا سایر جوندگان آلوده تماس داشته باشند. همچنین ممکن است استنشاق گرد و غباری حاوی ذرات ریز مدفوع یا ادرار جوندگان به این عفونتها منجر شود. از جمله بیماریهایی که از این طریق منتقل میشوند میتوان به هانتاویروس، تبهای خونریزیدهنده و سایر بیماریها اشاره کرد. اگر مجبور به تمیز کردن فضولات جوندگان هستید، از جارو زدن یا جابهجا کردن گرد و غبار با جاروبرقی خودداری کنید. دستکش بپوشید، محل را با ضدعفونیکننده اسپری کنید و به طور کامل پاک کنید. سپس اقدام به دفع جوندگانی کنید که عامل به جا گذاشتن فضولات بودهاند.