برای برخی از افراد، پرواز میتواند تجربه استرسزایی باشد. به هر حال، تقریباً ۴۰ درصد از جمعیت مسافران گزارش میدهند که نوعی ترس از پرواز دارند. بیشتر این نگرانی نیز ناشی از عدم درک نحوه عملکرد هواپیماها است، بهخصوص در شرایط آبوهوایی نامطلوب همانند باران، باد و بدتر از همه، دمای سرد است که میتواند لایهای از یخ را روی هواپیما قرار بدهد. اما یخبندان چقدر میتواند برای یک پرواز خطرناک باشد؟
دیوید وهن که رئیس کالج هوانوردی در دانشگاه لین در بوکا راتون فلوریدا و همچنین سرهنگ بازنشسته نیروی هوایی است، بیان کرده که یخبندان، برف و یخ چسبیده به هواپیما، به خصوص در بخش بالها و دم، خطر قابلتوجهی را به همراه دارند. دلیل وجود چنین خطری نیز دو چیز است. اول اینکه شکل بالها و سطوح دم، در حالی که به ظاهر ساده به نظر میرسند، نتیجه محاسبات پیچیدهای هستند که سازندگان هواپیماها سالها را صرف توسعه آنها میکنند.
طول بال، منحنی، فاصله از لبه جلو تا لبه عقب و زاویهای که بال در آن به هواپیما متصل میشود، برای حداکثر کارایی برای بلند کردن، کاهش کشش و مصرف سوخت بهینه طراحی شدهاند. بال این کار را با داشتن هوای عبوری از بالا و پایین انجام میدهد و با ایجاد تفاوت در فشارها و نیروها باعث بالا رفتن هواپیما میشود.
هر گونه تغییری در شکل و اندازه بسیار خاص سطح میتواند باعث کاهش بالا رفتن و افزایش کشش شود و بلند شدن و پرواز را دشوار میکند. این امر بیشتر توسط آلایندههای روی بال همانند یخ، برف یا یخبندان زیاد است. در واقع، مطالعات ناسا نشان دادهاند که یخ به کوچکی کاغذ سنباده ۸۰ میتواند بلند شدن و ارتفاع گرفتن را تا ۳۰ درصد کاهش بدهد. این به این دلیل است که هوا دیگر به روش مهندسی شده روی بال حرکت نمیکند و بنابراین، بال دیگر آن بالابری که برای آن طراحی شده است را انجام نمیدهد.
علاوه بر این، آب موجود در یخبندان و برف دارای مقداری وزن است. اگر حتی فقط یک اینچ از یخ یا برف روی بال هواپیمای بوئینگ ۷۸۷ وجود داشته باشد، وزن آن حدود ۵۰۰۰ پوند افزایش مییابد. در حالی که اکثر هواپیماهای مسافربری به ندرت با حداکثر توانایی خود کار میکنند اما حمل ۵۰۰۰ پوند سرما یا برف اضافی میتواند مانع از پرواز شود. عملکرد هواپیما در این شرایط ممکن است انتظارات مهندسان و خدمه پرواز را برآورده نکند.
پس وقتی که ارتفاع کمتر گرفتن و وزن بیشتر را در کنار هم قرار بدهید، معلوم است که چرا سازمان FAA پرواز با این آلایندهها روی هواپیما را ممنوع اعلام کرده است، مگر اینکه روشهای تأیید شده یخزدایی و یخزدگی قبل از برخاستن انجام شود.
خبر خوب این است که خلبانان راههای بسیار زیادی برای مقابله با این مسائل دارند. قبل از برخاستن، خلبانان هواپیما را به طور فیزیکی بازرسی میکنند، در اطراف هواپیما قدم میزنند تا به صورت چشمی آن را بررسی کنند و یکپارچگی کلی آن را چک میکنند و در هوای نامساعد نیز از وجود یا عدم وجود یخ و برف روی هواپیما مطمئن میشوند. از داخل کابین نیز بالای بالها را بررسی میکنند.
بر اساس این مشاهدات، همراه با دمای هوا، رطوبت نسبی، بارندگی و پیشبینی آبوهوای چند ساعت آینده، شرایط ممکن است حکم کند که هواپیما قبل از برخاستن، فرایند یخزدایی را پشت سر بگذراند. این تصمیم همچنین تحت تأثیر قضاوت خلبان، سیاست خطوط هوایی و الزامات FAA است.
با این حال، آیا مسافران باید نگران تغییرات آبوهوایی و یخزدگی به هنگام پرواز باشند؟ امروزه با توجه به تجهیزات، افراد ماهر، فناوری و موارد دیگر، نگرانیای در این زمینه وجود ندارد. با اینکه آبوهوا غیر قابل پیشبینی است اما همیشه راهکارهایی برای مقابله با چنین مواردی به هنگام پرواز وجود دارد. در پایان باید گفت که مسافران باید به این موضوع توجه کنند که خدمه پرواز، خطوط هواپیمایی و هرکسی که در اجرای این پرواز دخیل است، سعی دارند تا این پرواز با ایمنی کامل انجام شود. ممکن است کنسل شدن یا تأخیر پرواز باعث ناامیدی و اضطراب مسافران شود اما باید توجه کرد که ایمنی هرگز نباید قربانی سریع رسیدن شود.