موسیقی بدن را بدون فکر کردن وادار به واکنش میکند. یک ضرباهنگ منظم میتواند وضعیت بدن را تغییر دهد، سرعت حرکت را تنظیم کند، حال و هوا را شکل دهد، نفسها را تحت تأثیر قرار دهد. همه اینها اغلب بدون آنکه متوجه شویم رخ میدهد.
اکنون دانشمندان نشان میدهند که چشمهای ما نیز با موسیقی همگام میشوند. این واکنش بسیار ظریف پنجرهای به ارتباطات عمیق مغزی باز میکند. ارتباطی که نشان میدهد شنوایی، حرکت، توجه و زمانبندی چگونه با هم کار میکنند.
سیگنالهای موسیقی که از طریق پلک منتقل میشوند
«یی دو» و همکارانش در آکادمی علوم چین روی بیش از ۱۰۰ بزرگسال جوان مطالعه کردند. هیچیک سابقه آموزش موسیقی نداشتند.
این تیم قطعات کلاسیک با ضرباهنگ ثابت پخش کرد. آنها چشمکهای خودبهخودی را ثبت کردند. آنها همزمان فعالیت مغزی هر فرد را هنگام گوش دادن اندازهگیری کردند.
چشمکها شروع به همگام شدن با ضرب کردند. سیگنالهای مغزی نیز با ریتم هماهنگ شدند. این الگوها نشان میدهد که مغز یک نقشه زمانی داخلی ایجاد میکند.
این نقشه تعیین میکند که افراد چگونه ضربها را دنبال کنند. همچنین نحوه سازماندهی زمان را شکل میدهد. زمانبندی چشمکها نشان میدهد که این نقشه حتی به حرکات کوچک و غیرارادی نیز گسترش مییابد.
نقشههای زمانی در مغز
مطالعه ارتباطهایی میان هماهنگی چشمک و یک مسیر مهم ماده سفید کشف کرد. این مسیر ارتباط میان سیستم شنوایی و حرکتی را پشتیبانی میکند. ساختار این مسیر میان افراد متفاوت بود.
افرادی که ویژگیهای قویتری در این مسیر داشتند هماهنگی چشمک بیشتری نشان دادند. فعالیت مغزی آنها با هر ضربه تغییرات واضحتری داشت.
این نتایج نشان میدهد که یک سیستم مشترک در مغز، شنوایی، پیشبینی و حرکات کوچک را در هم میآمیزد.
بسیاری تصور میکنند ریتم وابسته به کنترل عضلانی است. این مطالعه لایهای عمیقتر را آشکار میکند. زمانبندی به ساختارها و سیگنالهای داخلی نیز وابسته است.
چگونه موسیقی زمانبندی چشمک را تغییر میدهد
برای بررسی نقش توجه، پژوهشگران تلاش کردند این اثر را از میان ببرند. آنها موسیقی را وارونه پخش کردند، چشمکها همچنان هماهنگ شدند. سپس نتهای تکی با همان سرعت پخش کردند، چشمکها همچنان همزمان بودند.
فقط زمانی که یک تکلیف بصری معرفی شد، این الگو فرو ریخت. شرکتکنندگان باید ظاهر شدن یک نقطه قرمز را تشخیص میدادند. توجه آنها تغییر کرد. چشمکها دیگر با ضرب هماهنگ نشدند. این یافته نشان میدهد که توجه نقش کلیدی دارد.
موسیقی زمانی بر چشمک اثر میگذارد که ذهن با صدا بماند. وقتی توجه منحرف شود ریتم درونی ضعیف میشود. حتی یک کار ساده میتواند این هماهنگی پنهان را قطع کند.
«ما دریافتیم چشمکهای خودبهخودی انسانها با ضرب موسیقی هماهنگ میشود، حتی بدون آنکه به آنها گفته شود حرکت کنند. این موضوع رابطه پنهان میان شنوایی و سیستم حرکتی چشم را آشکار میکند.» — یی دو
حرکتهای کوچک، فرایندهای پیچیده را آشکار میکنند
هماهنگی چشمک نشان میدهد که حرکات بسیار کوچک میتوانند پردازشهای پیچیده مغز را بازتاب دهند. بسیاری هرگز به چشمکهای خودبهخودی توجه نمیکنند. بااینحال همین حرکتها سرنخهایی از زمانبندی، تمرکز و هماهنگی درونی ارائه میدهند.
در این مطالعه محققان بررسی کردند که توجه پویا چگونه با ریتم تعامل دارد. افرادی که تغییرات زمانی دقیقتری داشتند هماهنگی چشمک قویتری نشان دادند. فعالیت مغزی آنها نیز با باز شدن هر ضربه تطابق واضحی داشت.
این یافتهها نشان میدهد مغز از سیستمهای زمانی چندلایه استفاده میکند. برخی ادراک را هدایت میکنند. برخی دیگر پیشبینی را شکل میدهند. برخی نیز در حرکات کوچک ظاهر میشوند که ممکن است تصادفی به نظر برسند.
«چون اندازهگیری چشمک آسان است این رفتار یک پنجره ساده و غیرمستقیم برای بررسی پردازش ریتم ارائه میدهد. حتی میتواند به غربالگری کلینیکی برای مشکلات مرتبط با ریتم کمک کند.» — یی دو
زمانبندی موسیقی در چشمکها دیده میشود
این تحقیق یک سیستم زمانی طبیعی را در شنوندگان عادی آشکار میکند. سیستمی که وابسته به آموزش نیست. بلکه از مسیرهای عصبی ذاتی شکل گرفته است.
هماهنگی چشمک پرسشهایی درباره رشد نیز مطرح میکند. دانشمندان ممکن است بررسی کنند این ارتباطهای زمانی از چه زمانی در کودکی شکل میگیرد.
هر پرسش دریچهای تازه به ارتباط میان شنوایی و عمل باز میکند. چشمکها ابزاری ساده برای دنبال کردن این تعاملها در زندگی روزمره ارائه میدهند.
«شگفتانگیزترین بخش این بود که یک حرکت کوچک مانند چشمک زدن تا چه حد با ضرب قفل میشود. این حرکت کوچک نشاندهنده هماهنگی عمیق میان شنوایی و عمل است.» — یی دو
افقهای تازه برای پژوهش
این پژوهش میتواند راه را برای مطالعات جدید در حوزه درمانهای مبتنی بر موسیقی باز کند. موسیقی پیشتر برای کمک به افراد دارای مشکلات حرکتی استفاده شده است.
ریتم میتواند راه رفتن، هماهنگی و تمرکز را هدایت کند. درک هماهنگی چشمک میتواند این روشها را بهینهتر کند.
پژوهشگران میتوانند کیفیت زمانبندی را بدون تجهیزات پیچیده دنبال کنند. آنها میتوانند از اندازهگیری ساده چشم برای درک ارتباط فرد با ریتم استفاده کنند.
«من دوست داشتم که یک سیگنال ساده و غیرتهاجمی مانند چشمک بتواند پنجرهای به پردازش ریتم باز کند. این موضوع امکان مطالعه بیرون از آزمایشگاه را فراهم میکند.» — یی دو
سازوکارهای زمانی مغز
این مطالعه نشان میدهد که مغز چگونه شنوایی و عمل را در هم میآمیزد. هماهنگی چشمک پلی طبیعی میان صدا و حرکت است. چشم حتی زمانی که بدن بیحرکت است ضرب را دنبال میکند. این رفتار نشان میدهد شبکهای پنهان برای هماهنگی وجود دارد.
این شبکه از پیشبینی، توجه، برنامهریزی حرکت پشتیبانی میکند. اکنون پژوهشگران میتوانند آن را از طریق یک حرکت کوچک روزمره مشاهده کنند. این یافته درک ما از پردازش زمان در مغز را گسترش میدهد.
«برای من که ریتم و پیشبینی را مطالعه میکنم شگفتانگیز بود که چشمها همراه با گوشها زمان را نگه میدارند. این یک امضا زیبا از سازوکارهای زمانی مغز است.» — یی دو
این پروژه یادآور میشود که رفتارهای کوچک و نادیده گرفتهشده میتوانند اصول بزرگ عملکرد مغز را آشکار کنند.
این مطالعه در ژورنال PLOS Biology منتشر شده است.
اگر این موضوع برایتان جالب بود مقالههای دیگر درباره مغز و موسیقی را نیز مطالعه کنید یا تجربه خود از واکنش بدن به ریتم را در کامنتها بنویسید.