بسیاری از بیماری‌ها به‌طور خاموش آغاز می‌شوند. شرایطی مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و حتی سرطان ممکن است در مراحل اولیه هیچ علامتی نداشته باشند. غربالگری به معنای جستجوی نشانه‌های بیماری در افرادی است که ظاهراً سالم هستند. شناسایی مشکلات در مراحل اولیه می‌تواند به شما کمک کند که درمان را زودتر شروع کنید و تغییرات مفیدی در سبک زندگی خود ایجاد نمایید. برخی از آزمایش‌های غربالگری تأثیر مثبتی بر سلامت افراد داشته‌اند و به طور گسترده توصیه می‌شوند.
مزایای غربالگری
باب مک‌نلیس، کارشناس سلامت عمومی در NIH می‌گوید: «ما آزمایش‌های غربالگری فوق‌العاده‌ای داریم که واقعاً نرخ مرگ‌ومیر و بیماری را کاهش داده‌اند.» تیم‌های متخصص دستورالعمل‌هایی را برای تعیین اینکه چه کسانی باید این آزمایش‌ها را انجام دهند و هر چند وقت یک‌بار، توسعه می‌دهند.
مطالعه‌ای جدید بررسی کرده که غربالگری چگونه به کاهش مرگ‌ومیر ناشی از سرطان در ایالات متحده طی پنج دهه گذشته کمک کرده است. دکتر کاترینا گادارد، کارشناس کنترل سرطان در NIH می‌گوید: «ما دریافتیم که ۸۰ درصد از مرگ‌ومیرهای ناشی از سرطان که طی ۴۵ سال گذشته پیشگیری شده‌اند، نتیجه تلاش‌های پیشگیری و غربالگری بوده‌اند.» غربالگری عامل اصلی کاهش مرگ‌ومیر ناشی از سرطان دهانه رحم و سرطان روده بزرگ بوده است.
معایب و محدودیت‌های غربالگری
اما غربالگری همیشه برای همه منطقی نیست. برخی آزمایش‌ها ممکن است معایب یا خطراتی داشته باشند. مک‌نلیس توضیح می‌دهد: «این معایب می‌توانند شامل آسیب‌های جسمی باشند، یا مواردی مانند انگ اجتماعی و استرس روانی را در بر بگیرند.»
برای مثال، ممکن است آزمایشی نشان دهد که شما به بیماری‌ای مبتلا هستید، در حالی که در واقع چنین نیست. این نتیجه‌ی کاذب مثبت نامیده می‌شود و می‌تواند منجر به استرس و آزمایش‌های پیگیری غیرضروری شود که خود ممکن است عوارض جانبی داشته باشند. در موارد دیگر، ممکن است آزمایش، یک بیماری را تشخیص ندهد. این نتیجه‌ی کاذب منفی نامیده می‌شود.
گاهی اوقات، یک آزمایش غربالگری بیماری واقعی را تشخیص می‌دهد، اما این بیماری در طول زندگی فرد هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کرد. با این حال، فرد ممکن است به دلیل نتیجه‌ی آزمایش، تحت درمان قرار بگیرد. این موضوع به نام بیش‌تشخیصی و بیش‌درمانی شناخته می‌شود. مک‌نلیس می‌گوید: «به طور کلی، هیچ آزمایش کاملاً دقیقی وجود ندارد.»
تغییر دستورالعمل‌های غربالگری در طول زمان
متخصصان تأثیر آزمایش‌های غربالگری را در طول زمان بررسی می‌کنند و توصیه‌ها را بر این اساس تنظیم می‌کنند. برای مثال، آزمایش‌های غربالگری سرطان پروستات در گذشته برای مردان مسن رایج بود، اما مطالعات نشان دادند که سطح بیش‌تشخیصی در این آزمایش‌ها بالا است. این مسئله منجر به انجام جراحی‌های بزرگی شد که بسیاری از مردان نیازی به آن نداشتند. به همین دلیل، امروزه غربالگری سرطان پروستات برای مردان بالای ۷۰ سال به طور معمول توصیه نمی‌شود.
گادارد توضیح می‌دهد: «دستورالعمل‌های غربالگری با گذشت زمان تغییر می‌کنند.» دلیل این امر این است که پژوهش‌های جدید دائماً انجام می‌شوند. برای مثال، امروزه توصیه می‌شود که بسیاری از افراد غربالگری سرطان روده بزرگ را از ۴۵ سالگی، به جای ۵۰ سالگی، آغاز کنند. نرخ ابتلا به سرطان در افراد جوان‌تر افزایش یافته است و ما شواهد جدیدی داریم که نشان می‌دهد آن‌ها ممکن است از غربالگری این سرطان سود ببرند.
تصمیم‌گیری درباره غربالگری
پزشک هنگام توصیه‌ی آزمایش‌های غربالگری، عوامل متعددی را در نظر می‌گیرد. این عوامل شامل سن، وضعیت کلی سلامت و ترجیحات شخصی شما هستند. پیش از انجام یک آزمایش غربالگری، با پزشک خود مشورت کنید.
سؤالاتی که می‌توانید از پزشک خود بپرسید عبارت‌اند از:
- خطرات احتمالی این آزمایش چیست؟
- این خطرات چقدر شایع هستند؟
- احتمال تشخیص بیماری‌ای که در آینده مشکلی ایجاد نمی‌کند چقدر است؟
- اگر بیماری‌ای تشخیص داده شود، درمان‌های موجود چقدر مؤثر هستند؟
- آیا وضعیت سلامتی من برای انجام درمان در صورت تشخیص بیماری مناسب است؟
مک‌نلیس تأکید می‌کند که بسیاری از آزمایش‌های غربالگری برای دستیابی به نتایج دقیق باید به طور منظم تکرار شوند. بنابراین، حتی اگر نتایج آزمایش شما نشان دهد که سالم هستید، در صورت مشاهده‌ی علائم نگران‌کننده بین آزمایش‌های غربالگری، پزشک خود را مطلع کنید.
