ممکن است برای آن دسته از افرادی که جدا شدن از رختخواب برایشان در زمستان دشوار است، عنوان «تنبل» غیرمنصفانه باشد. به خصوص اگر بدانیم تحقیقات جدید دانشمندان نشان می‌دهد انسان‌ها هرچند به خواب زمستانی فرو نمی‌روند، اما احتمالا در هوای سردتر به خواب بیشتری نیاز دارند.
پژوهشگران در آلمان می‌گویند تجزیه و تحلیل افرادی که تحت مطالعه خواب قرار گرفته‌اند نشان داده است که افراد در زمستان خواب عمیق بیشتری موسوم به «REM» دارند.
«خواب حرکت چشم تند» (REM) یکی از مراحل خواب در پستانداران است که در آن بدن فرد در وضعیت خواب عمیق به سر می‌برد، اما واکنش مغزی در سطح حالت بیداری است. در این حالت فعالیت مغز افزایش می‌یابد و افراد ممکن است خواب ببینند. خواب طبیعی ابتدا با سه مرحله خواب آرام یا خواب بدون حرکات سریع چشم آغاز شده و به دنبال آن با یک دوره کوتاه خواب عمیق ادامه می‌یابد.
دانشمندان در این تحقیق پی بردند که طول مدت خواب عمیق، که تحت تاثیر مستقیم ساعت بدن و در نتیجه تغییر نور در شبانه‌روز است، در زمستان ۳۰ دقیقه طولانی‌تر از تابستان بوده است.
بنا بر نتایج این مطالعه حتی آن دسته از کسانی که به اختلال خواب مبتلا هستند، خواب عمیق طولانی‌تری در زمستان نسبت به تابستان و خواب عمیق کمتری در پاییز تجربه می‌کنند.
دکتر دیتر کونتس، متخصص در کلینیک خواب در بیمارستان سنت هدویگ آلمان که هدایت این تحقیق را برعهده داشت، در این باره می‌گوید: «فصلی بودن در همه موجودات زنده این سیاره وجود دارد. اگرچه ما انسان‌ها در طول زمستان تغییر ملموسی را به ظاهر مشاهده نمی‌کنیم، اما فیزیولوژی انسان با احساس ‘از نفس افتادگی یا خالی شدن از انرژی’ در ماه‌های فوریه یا مارس (اسفند و فروردین) از نو تنظیم می‌شود».
وی اضافه کرد: «به طور کلی شهروندان باید عادات خواب، از جمله زمان و طول مدت آن، را متناسب با نیازهای فصلی تنظیم کنند.»
در مطالعه انجام‌شده تیمی از دانشمندان در آلمان ۲۹۲ فرد را که تحت تست خواب یا «پلی سومنوگرافی» قرار گرفته بودند، انتخاب کردند. این آزمایش به طور منظم بر روی بیمارانی انجام می‌شود که با اختلالات خواب دست به گریبان هستند و در آن از شرکت‌کنندگان خواسته می‌شود که به طور طبیعی در یک آزمایشگاه مخصوص بدون ساعت زنگ‌دار بخوابند و بدینگونه کیفیت، نوع خواب و همچنین طول مدت خواب آن‌ها را بررسی می‌کنند.
در حالی که پژوهشگران اذعان دارند نتایج این تحقیق باید در افرادی که مشکل خواب ندارند نیز تأیید شود، با این حال آنان بر این باورند که تغییرات فصلی خواب ممکن است در یک جمعیت سالم حتی بیشتر هم باشد.
محققان می‌گویند اگر بتوان یافته‌های این مطالعه را در افرادی که خواب سالمی دارند تکرار کرد، نخستین شواهد از نیاز به تنظیم عادات خواب بر اساس فصل (نظیر زودتر خوابیدن در ماه‌های تاریک‌تر و سردتر) فراهم خواهد شد.
یافته‌های جدید دانشمندان در نشریه علمی «Frontiers in Neuroscience» منتشر شده است.
