برخی از انواع سرطان می‌توانند سال‌ها بدون هیچ علامتی در بدن پیشروی کنند و در مراحل پیشرفته شناسایی شوند. همین مسئله باعث شده است که محققان به دنبال روش‌هایی برای شناسایی زودهنگام این بیماری خاموش باشند. یافته‌های جدید نشان می‌دهد که امکان شناسایی سرطان حتی قبل از بروز علائم وجود دارد.
کشفی که آینده پزشکی را تغییر می‌دهد
در مطالعه‌ای که به رهبری دکتر «یوکسوان وانگ»، استادیار انکولوژی در دانشگاه جان هاپکینز انجام شد، محققان آزمایش خون جدیدی را بررسی کردند که می‌تواند قطعات کوچکی از DNA تومورهای در گردش در خون را شناسایی کند.
آزمایش خون برای شناسایی زودهنگام سرطان
شناسایی نشانگرهای تومور قبل از تشخیص رسمی
محققان نمونه‌های خون افرادی را که هیچ نشانه‌ای از بیماری نداشتند، مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد که برخی از نشانگرهای مرتبط با تومور سال‌ها پیش از تشخیص سرطان در خون این افراد قابل مشاهده بوده است.
به گفته دکتر وانگ: «سه سال زودتر، فرصتی طلایی برای مداخله درمانی است. در این زمان، تومورها احتمالاً در مراحل اولیه و با احتمال درمان بالاتر قرار دارند.»
نقش DNA در تشخیص زودهنگام
هر سلول بدن دارای ماده ژنتیکی به نام DNA است. هنگامی که تومور تشکیل می‌شود، قطعات کوچکی از DNA آن وارد جریان خون می‌شود. شناسایی این قطعات نیاز به فناوری پیشرفته و تجزیه و تحلیل دقیق دارد.
شواهد اولیه سرطان در نمونه‌های خون
استفاده از داده‌های معتبر و بلندمدت
این مطالعه با استفاده از نمونه‌های ذخیره شده در پروژه “ریسک تصلب شرایین در جوامع” (ARIC) انجام شد. این پروژه که از دهه ۱۹۸۰ آغاز شده است، هزاران نفر را برای بررسی بیماری‌های قلبی و عروقی تحت نظر دارد.
محققان با بررسی نمونه‌هایی که بیش از سه سال قبل از تشخیص سرطان جمع‌آوری شده بودند، توانستند مسیر طبیعی پیشرفت سرطان در افراد مختلف را دنبال کنند. این موضوع باعث می‌شود که نتایج تحقیق معتبرتر باشد زیرا تحت شرایط طبیعی و نه مصنوعی آزمایشگاهی انجام شده است.
تغییر مسیر تشخیص سرطان با آزمایش خون
فرصتی برای درمان‌های زودهنگام
اغلب آزمایش‌ها زمانی بیماری را شناسایی می‌کنند که علائم آشکار شده‌اند. این مطالعه نشان می‌دهد که شاید بتوان بیماری را بسیار زودتر تشخیص داد، زمانی که احتمال درمان مؤثر بیشتر است.
به گفته «برت فوگلستین»، مدیر مشترک مرکز لودویگ در دانشگاه جان هاپکینز: «این مطالعه نشان‌دهنده پتانسیل بالای آزمایش‌های MCED برای شناسایی سرطان‌ها در مراحل بسیار اولیه است و حساسیت‌های مورد نیاز برای موفقیت این آزمایش‌ها را تعیین می‌کند.»
حمایت سازمان‌های بهداشتی
سازمان‌هایی مانند موسسه ملی سلامت (NIH) سال‌هاست که از تحقیق در زمینه روش‌های شناسایی زودهنگام حمایت می‌کنند. شناسایی بیماری در مراحل اولیه، می‌تواند به درمان‌های ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر منجر شود.
اهمیت شناسایی زودهنگام در درمان سرطان
درمان‌های ساده‌تر و کم‌تهاجمی‌تر
شناسایی زودهنگام سرطان می‌تواند مسیر درمان را تغییر دهد. در این مرحله، احتمال موفقیت درمان‌های هدفمند و مداخلات کم‌تهاجمی بیشتر است.
همچنین پزشکان می‌توانند این آزمایش‌های خون را با تصویربرداری و سایر روش‌های غربالگری ترکیب کنند تا مسیرهای نوینی در تشخیص و درمان سرطان ایجاد شود. البته تحقیقات بیشتری لازم است تا این روش‌ها با هزینه مناسب و بدون فشار روحی برای بیماران اجرایی شود.
آزمایش خون منظم می‌تواند نجات‌بخش باشد
چرا باید حتی در سلامت کامل آزمایش بدهیم؟
اغلب مردم تنها زمانی به پزشک مراجعه می‌کنند که احساس ناراحتی یا علائم خاصی دارند. اما این تحقیق نشان می‌دهد که انجام منظم آزمایش خون حتی زمانی که فرد احساس سلامت کامل دارد، می‌تواند مشکلات پنهان را شناسایی کند.
اگر این آزمایش‌ها به بخشی از معاینات روتین سالانه تبدیل شوند، ممکن است در آینده پزشکان همان‌طور که فشار خون یا کلسترول را بررسی می‌کنند، این آزمایش‌ها را نیز انجام دهند. چنین تغییری می‌تواند نحوه مدیریت سلامت عمومی را متحول کند.
شناسایی بیماری‌های دیگر از طریق آزمایش خون
فراتر از سرطان
هرچند تمرکز این مطالعه بر روی سرطان بوده است، اما استفاده از نمونه‌های خون برای ردیابی بیماری‌های دیگر نیز پتانسیل بالایی دارد. بسیاری از بیماری‌ها ممکن است علائم اولیه خود را در خون نشان دهند.
برخی کارشناسان معتقدند این روش می‌تواند انقلابی در مدیریت بیماری‌های مزمن ایجاد کند. شناسایی مشکلات در مراحل بسیار اولیه می‌تواند فرصت پیشگیری و مداخله مؤثر را افزایش دهد. البته آزمایش‌های گسترده و مطالعات بزرگ‌مقیاس برای تعیین دقیق جایگاه این روش‌ها ضروری است.
چالش‌ها و گام‌های بعدی
ضرورت افزایش دقت و کاهش خطاها
در حال حاضر برخی آزمایشگاه‌ها نمونه‌های خون را برای یافتن سرنخ‌های ژنتیکی مرتبط با تومورها بررسی می‌کنند، اما افزایش دقت این آزمایش‌ها نیازمند زمان و مطالعات بیشتر است. مسئله خطاهای مثبت کاذب و انجام آزمایش‌های غیرضروری یکی از نگرانی‌های مهم در این زمینه است.
محققان همچنان در تلاش هستند تا استانداردهای جهانی برای این آزمایش‌ها تدوین کنند تا هم قابل اعتماد و هم در دسترس عموم باشند.
لزوم جمع‌آوری داده‌های متنوع
هر نوع سرطان نشانگرهای مخصوص به خود را دارد و همه تومورها الگوهای مشابهی از DNA را وارد جریان خون نمی‌کنند. بنابراین تحقیقات آینده باید مشخص کند که این آزمایش‌های خون در شناسایی چه نوع سرطان‌هایی مؤثر هستند و در کدام موارد کارایی پایین‌تری دارند.
تأثیر این تحقیق بر مطالعات آینده
تعیین سطح حساسیت مورد نیاز آزمایش‌ها
دانشمندان اکنون بهتر می‌دانند که چه میزان از تغییرات DNA باید در آزمایش‌های خون شناسایی شود تا سرطان‌ها در مراحل اولیه کشف شوند. برخی نمونه‌ها نشان دادند که میزان این تغییرات در مراحل اولیه تا ۷۹ برابر کمتر از مراحل پیشرفته است. این موضوع می‌تواند معیاری برای بهبود حساسیت آزمایش‌ها باشد.
این اطلاعات می‌تواند به طراحی مطالعات آینده کمک کند. محققان ممکن است تمرکز خود را بر گروه‌های پرخطر، فواصل مناسب آزمایش یا ترکیب آزمایش‌های خون با نشانگرهای دیگر مانند پروتئین‌ها یا واکنش‌های سیستم ایمنی قرار دهند.
نتایج این تحقیق در مجله Cancer Discovery منتشر شده است.
