اسپیرولینا که با نام‌های دیگری مانند آرتروسپیرا پلانتنسیس، جلبک سبزآبی رنگ، اسپیرولینا فوزیفورمیس، اسپیرولینا ماکسیما هم شناخته می‌شود، نوعی جلبک سبزآبی است که سرشار از پروتئین، ویتامین‌ها، مواد معدنی، کاروتنوئیدها و آنتی‌اکسیدان است و از سلول‌ها در برابر آسیب محافظت می‌کند.
اسپیرولینا حاوی مواد مغذی از جمله ویتامین‌های B کمپلکس، بتاکاروتن، ویتامین E، منگنز، روی، مس، آهن، سلنیوم و گاما لینولنیک اسید (یک اسید چرب ضروری) است.
اسپیرولینا مانند هر جلبک سبزآبی دیگر یمی‌تواند با مواد سمی به نام میکروسیستین آلوده شود. همچنین ممکن است فلزات سنگین را از آبی که در آن رشد می‌کند، جذب کند. به همین دلیل، خرید اسپیرولینا از یک برند قابل اعتماد مهم است.
مطالعات نشان می‌دهد که اسپیرولینا به احتمال زیاد سیستم ایمنی را تقویت می‌کند، به محافظت در برابر واکنش‌های آلرژیک کمک کند و دارای خواص ضدویروسی و ضدسرطانی است. با این حال، هنوز هم تحقیقات بیشتری در مورد این موضوع نیاز است.
در ادامه به بعضی از فواید این جلبک اشاره خواهیم کرد.
تقویت سیستم ایمنی
تعدادی از مطالعات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که اسپیرولینا، تولید آنتی‌بادی‌ها، پروتئین‌های ضدعفونت و سایر سلول‌هایی که ایمنی را بهبود می‌بخشند و به دفع عفونت و بیماری‌های مزمن مانند سرطان کمک می‌کنند، افزایش می‌دهد. با این حال، این موضوع در مورد انسان آزمایش نشده است.
مکمل پروتئین
اسیدهای آمینه، ۶۲ درصد اسپیرولینا را تشکیل می‌دهند. از آنجایی که اسپیرولینا منبع غنی از پروتئین و سایر مواد مغذی است، به‌عنوان یک مکمل غذایی استفاده می‌شود.
محافظت در برابر واکنش‌های آلرژیک
مطالعات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که اسپیرولینا ممکن است با متوقف کردن ترشح هیستامین‌ها (موادی که در علائم آلرژی نقش دارند)، در برابر واکنش‌های آلرژیک محافظت کند.
بیماری‌های مرتبط با مصرف آنتی‌بیوتیک
آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان بسیاری از بیماری‌ها نقش مهمی دارند، اما ممکن است باکتری‌های خوب به نام پروبیوتیک‌ها مانند لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس را نیز از بین ببرند که از بین رفتن آن می‌تواند باعث اسهال شود. آزمایشات نشان می‌دهد، اسپیرولینا رشد این باکتری و سایر پروبیوتیک‌ها را افزایش می‌دهد. این آزمایشات روی افراد هنوز انجام نشده است.
عفونت
مطالعات آزمایشگاهی همچنین نشان می‌دهد که اسپیرولینا در برابر تبخال، آنفولانزا و HIV فعال است.
سرطان دهان
در یک مطالعه کنترل‌شده با دارونما، به نظر می‌رسد که مصرف اسپیرولینا ضایعه پیش‌سرطانی معروف به لکوپلازی را در افرادی که تنباکو می‌جوند کاهش می‌دهد. احتمال از بین رفتن ضایعات در گروهی که اسپیرولینا مصرف کردند بیشتر از گروه دارونما بود. البته تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.
مشکلات کبدی
شواهد اولیه نشان می‌دهد که اسپیرولینا ممکن است به محافظت در برابر آسیب کبدی و سیروز (نارسایی کبد) در افراد مبتلا به هپاتیت مزمن کمک کند.
بیماری‌های چشم
اسپیرولینا حاوی غلظت بالایی از زآگزانتین است. زآگزانتین یک ماده مغذی مهم است که با سلامت چشم ارتباط دارد. به این ترتیب، انتظار می‌رود اسپیرولینا به کاهش خطر ابتلا به آب مروارید و دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن کمک کند.
کنترل فشار خون
دانشمندان آزمایشی روی ۲۳۰ نفر انجام دادند تا اثرات اسپیرولینا را بر فشار خون بررسی کنند. نتیجه این آزمایش نشان داد اسپیرولینا فشار خون سیستولیک را حدود 4.59 میلی‌متر جیوه (mmHg) و فشار خون دیاستولیک را 7.02 میلی‌متر جیوه کاهش می‌دهد. البته دانشمندان می‌گویند قبل از اینکه بتوانیم توصیه کنیم که همه افراد مبتلا به فشار خون بالا باید خوردن اسپیرولینا را شروع کنند، به مطالعات با کیفیت بیشتری نیاز است.
از فواید دیگر می‌توان به کنترل قند خون، کاهش وزن، کنترل سطح کلسترول و … اشاره کرد. هرچند دانشمندان بر لزوم آزمایشات بیشتر در این زمینه تاکید دارند.
منابع غذایی
اسپیرولینا یک جلبک میکروسکوپی است که در آب و هوای گرم و در آب قلیایی گرم رشد می‌کند و به‌صورت خشک و منجمد موجود است.
حالت‌های موجود در بازار
اسپیرولینا به شکل قرص یا پودر و یا به‌صورت چیپس در بازار موجود است. برند پلزو یکی از برندهای زیرمجموعه گروه وطن‌زرین، یکی از پرورش‌دهندگان اصلی جلبک اسپیرولینا است، محصولات این برند در محصولات آرایشی مانند ماسک‌های پودری لدورا استفاده می‌شوند. در این مجموعه با تلفیقی از تکنولوژی‌های زیستی، تولید و فرآوری ریزجلبک با راندمانی بالاتر از متوسط جهانی انجام می‌شود. از جمله این تکنولوژی‌های زیستی می‌توان به اصلاح پارامترهای رشدی و تطبیق جلبک با شرایط خاص دمایی و محیطی اشاره کرد.
این برند موفق شده تا گواهینامه بین‌المللی Non-GMO با تاییدیه ACS کانادا را کسب کند.
چگونه آن را مصرف کنیم؟
کودکان
اگرچه اسپیرولینا در کودکان استفاده شده است، اما محققان دوز موثر و ایمن برای افراد زیر ۱۸ سال را نمی‌دانند. بنابراین بدون مشورت با پزشک بهتر است از مصرف آن برای کودکان خودداری کنید.
بزرگسالان
افراد بزرگسال نیز بهتر است از پزشک خودبرای تعیین دوز مصرفی این جلبک مشورت بگیرند.
موارد احتیاط
به دلیل وجود عوارض جانبی احتمالی و تداخل با داروها، بهتر است مکمل‌های غذایی را تحت نظر پزشک مصرف کنید. اسپیرولینا حتی در دوزهای بالا بی‌خطر به نظر می‌رسد. با این حال، ممکن است تداخل دارویی داشته باشد.
همچنین در نظر داشته باشید، خرید یک برند معتبر اسپیرولینا بسیار مهم است.
اگر باردار یا در دوران شیردهی هستید، قبل از مصرف اسپیرولینا با پزشک خود صحبت کنید.
افراد مبتلا به بیماری متابولیک به نام فنیل کتونوری (PKU) باید از مصرف اسپیرولینا خودداری کنند. افراد مبتلا به این بیماری نادر نمی‌توانند اسید آمینه فنیل آلانین را متابولیزه کنند. اسپیرولینا سرشار از اسیدهای آمینه از جمله فنیل آلانین است.
همچنین اگر بیماری خودایمنی مانند مولتیپل اسکلروزیس، آرتریت روماتوئید یا لوپوس دارید، باید از مصرف اسپیرولینا اجتناب کنید.
علاوه بر این تحقیقات نشان می‌دهد اسپیرولینا با داروهای معمولی تداخلی ندارد. اما ممکن است اسپیرولینا با داروهای تجویز شده برای سرکوب سیستم ایمنی تداخل داشته باشد،
داروهایی مانند:
Adalimumab (Humira)
Azathioprine (Imuran)
Cyclosporine (Neoral)
Etanercept (Enbrel)
Infliximab (Remicade)
Leflunomide (Arava)
Methotrexate
Mycophenolate (CellCept)
