چهارده بیمار مبتلا به راست روده یا «رکتوم» که در یک آزمایش ایمونوتراپی در ایالات متحده شرکت کرده بودند، در پایان دورۀ آزمایش هیچ نشانی از ابتلا به سرطان در بدن نداشتند؛ نتیجه‌ای که از سوی پزشکان «شگفت‌انگیز» توصیف شده است.
این کارآزمایی بالینی برای مدت ۶ ماه زیر نظر پژوهشگران مرکز سرطان «مموریال اسلون کترینگ» در نیویورک انجام شد و تومورهای سرطانی بیمارانی که در آن شرکت داشتند، پس از استفاده از دارویی که «dostarlimab» نامیده می‌شود، بطور کامل ناپدید شد.
بنا بر گزارش مجله پزشکی «نیوانگلند»، بیماران باید در مدتی که در این آزمایش شرکت داشتند، هر سه هفته یکبار یک دُز از داروی «dostarlimab» را دریافت می‌کردند و انتظار می‌رفت که پس از پایان این دوره نیز درمان‌های استاندارد برای مبارزه با سرطان همچون شیمی درمانی و پرتو درمانی را آغاز کنند.
با این وجود نتایج عملی این آزمایش نشان داد که پس از پایان این دوره، سلول‌های سرطانی از بدن تمام بیماران پاک شده بودند.
بهترین نتیجه برای درمان سرطان
دکتر لوئیس دیاز جونیور از مرکز سرطان «مموریال اسلون کترینگ» می‌گوید که هیچ تحقیق علمی دیگری را نمی‌شناسد که در آن، درمان به کار رفته باعث بهبودی تک تک بیماران سرطانی شرکت کننده در آزمایش‌ها شده باشد و «این اولین بار در تاریخ درمان سرطان‌ها است که چنین چیزی روی می‌دهد».
بیماران شرکت کننده در این آزمایش، دچار نوعی از سرطان راست روده بودند که «mismatch repair-deficient» نامیده می‌شود و عمدتا به برنامه‌های شیمی درمانی پاسخ ضعیفی می‌دهد.
پژوهشگران سعی داشتند در جریان آزمایش بالینی این موضوع را بررسی کنند که آیا «ایمونوتراپی» به تنهایی می‌تواند آن نوع از سرطان رکتوم را که هنوز به بافت‌های دیگر گسترش نیافته، از بین ببرد یا خیر. آنها درنهایت دیدند که نه تنها تومورها از بدن ۱۴ بیمار ناپدید شده بلکه هیچکدام از آنها نیز دچار عوارض جانبی به دلیل استفاده از این داروی جدید نشده است.
درمان «ایمونوتراپی» چگونه کار می‌کند؟
این آزمایش با الهام از یک کارآزمایی قدیمی‌تر به رهبری دکتر دیاز انجام شده بود و در جریان آن آزمایش نیز برای بیماران داوطلب، دارویی به نام «pembrolizumab» تجویز می‌شد. در جریان آن آزمایش، بیمارانی شرکت داشتند که اولا مبتلا به «سرطان پیشرفته» بودند و ثانیا بدنشان در مقابل درمان‌های مرسوم مقاومت نشان می‌داد. نتایج آن آزمایش نشان داده بود که در پایان دورۀ آزمایش، اندازه تومورها تثبیت یا کوچک شده و در برخی بیماران نیز تومورها ناپدید شده بودند.
اما در آزمایش جدید، پژوهشگران می‌خواستند بدانند که اگر داروی مشابه یعنی «dostarlimab» قبل از آنکه سلول‌های سرطانی فرصت پیشرفت و انتشار داشته باشند استفاده شود، چه نتایجی حاصل خواهد شد؟
در این شیوۀ جدید درمان، روی پروتئین‌های خاصی تمرکز می‌شود که «نقاط کنترل» نامیده می‌شوند و بطور مشترک توسط سلول‌های ایمنی و سلول‌های سرطانی ساخته می شوند.
این «نقاط کنترل» در واقع مانند یک «ترمز» عمل می‌کنند؛ یعنی از ایجاد پاسخ‌های ایمنی بسیار قوی در بدن جلوگیری می‌کنند و به این ترتیب مانع از کشته شدن سلول‌های سرطانی توسط سلول‌های ایمنی می‌شوند.
داروی «dostarlimab» عملکرد این «نقاط کنترل» را مهار می‌کند و به این ترتیب باعث می‌شود که سلول‌های ایمنی بتوانند سلول‌های سرطانی را شناسایی و به آنها حمله کنند. در واقع استفاده از این دارو باعث می‌شود «ترمزی» که جلوی کار سلول‌های ایمنی را می‌گرفت، برداشته شود و آنها بتوانند با قدرت بسیار بیشتری به سلول‌های سرطانی حمله کنند.
با این وجود پزشکان می‌گویند که هنوز برای جایگزین کردن این شیوۀ درمان به جای درمان‌های کنونی آنهم برای جمعیت بزرگتری از بیماران مبتلا به سرطان رکتوم، زود است و بهتر است تحقیقات بیشتری انجام شود تا از ایجاد خوش بینی‌های کاذب جلوگیری گردد.
تیم تحقیق، ثبت نام از بیماران جدید برای گسترش این کارآزمایی بالینی را آغاز کرده است. آنها همچنین در حال بررسی این موضوع هستند که آیا می‌توان با همین شیوۀ درمان، دیگر انواع سرطان را نیز شکست داد یا خیر.
