تحقیقات جدید نشان میدهد که قد پیشبینیشده از نظر ژنتیکی میتواند با توسعه برخی بیماریها مرتبط باشد. این یافتهها نشان میدهد که افزایش قد ممکن است شانس برخی بیماریها را افزایش یا کاهش دهد و بر اهمیت معاینات زودهنگام تأکید دارد.
ارتباط قد و بیماریهای مختلف
این مطالعه توسط دکتر آرتی پاپادوپولو، پژوهشگر پسادکتری در واحد آمار زیستی شورای تحقیقات پزشکی، و دکتر ایرینی مارولی، دانشیار زیستشناسی محاسباتی در دانشگاه کوئین مری لندن، هدایت شده است.
دانشمندان دادههای شش جمعیت از نژادهای مختلف را بررسی کرده و عوامل ژنتیکی تأثیرگذار بر میزان رشد قد افراد را تحلیل کردند.
در این تحقیق که از روش مطالعه ارتباطات وسیع فنوتیپی (Phenome-wide Association Study) استفاده شد، ۲۵۴ ارتباط قابلتوجه بین قد و بیماریها شناسایی شد. یکی از قویترین این ارتباطات، با فیبریلاسیون دهلیزی بود که نوعی اختلال در ریتم طبیعی قلب محسوب میشود و بیشتر در افراد بلندقد دیده شد.
بررسی دقیقتر خطرات گردش خون
قد بلند به طور قابلتوجهی با مشکلات قلبی و عروقی مرتبط بود. افراد بلندقد بیشتر در معرض بیماریهای مرتبط با سیاهرگها و برخی شرایط شریانی قرار داشتند.
از سوی دیگر، بلندقدها در مقایسه با افراد کوتاهتر، کمتر در معرض هایپرلیپیدمی (چربی خون بالا) بودند، اما در عوض، احتمال ابتلا به آریتمیهای قلبی (نامنظمی ضربان قلب) در آنها بیشتر دیده شد.
برخی بیماریهای مرتبط با قد فقط در گروههای خاصی از نظر جنسیت یا نژاد مشاهده شد. برای مثال، ارتباط بین قد بلند و کاهش خطر هایپرپوتاسمی (سطح بالای پتاسیم در خون) فقط در مردان دیده شد.
دیدگاههای جدید درباره خطر بیماریها
دکتر پاپادوپولو، نویسنده اصلی این مطالعه، توضیح داد که تحقیق آنها بر روی ۸۴۰,۰۰۰ نفر از گروههای مختلف اروپایی، آفریقایی، آسیای شرقی و اسپانیاییتبار متمرکز بوده و ارتباطاتی را با بیماریهایی، از جمله اختلالات روانی و مشکلات سیستم غدد درونریز، که پیشتر ارتباطی با قد نداشتهاند، مشخص کرده است.
دکتر مارولی نیز تأکید کرد که این تحقیق نشاندهنده رابطه قوی بین قد پیشبینیشده ژنتیکی و انواع بیماریها است و دیدگاههای جدیدی را درباره ریسک بیماریها ارائه میدهد.
وی افزود: «با تجزیه و تحلیل دادههای ژنتیکی در نژادهای مختلف و بررسی تفاوتهای جنسیتی، ما توانستهایم ارتباطاتی را شناسایی کنیم که میتوانند به تشخیص زودهنگام و بهبود مراقبت از بیماران کمک کنند.»
پیامدهای این یافتهها در زندگی روزمره
این یافتهها میتواند پزشکان را به تغییر شیوه تفسیر معاینات معمول مانند اندازهگیری فشار خون در افراد بلندقد ترغیب کند، زیرا برخی تحقیقات نشان دادهاند که خطرات قلبی ممکن است بسته به قد متفاوت باشد.
به عنوان مثال، مطالعات قبلی نشان دادهاند که مردان بلندقد کمتر دچار فشار خون بالا میشوند، اما در مقابل، احتمال اختلالات ریتم قلبی در آنها بیشتر است.
در زنان بلندقد نیز بحثهایی درباره غربالگری برخی سرطانها از جمله سرطان پستان مطرح شده است. هنوز مشخص نیست که چرا این ارتباط وجود دارد، اما برخی فرضیات حاکی از آن است که عوامل ژنتیکی مرتبط با رشد قد ممکن است با افزایش خطر برخی تومورها مرتبط باشند.
مدیریت ریسک در گروههای مختلف
محققان تأکید دارند که بررسی خطرات سلامتی بر اساس قد ژنتیکی نباید فقط روی یک نژاد خاص متمرکز شود.
بهترین راهکارها از مطالعاتی حاصل میشوند که طیف گستردهای از افراد را در نظر بگیرند، تا توصیههای پزشکی قابل اجرا برای همه باشند و به بهبود مدیریت خطرات سلامتی در جمعیتهای مختلف کمک کنند.
متخصصان حوزه سلامت نیز بر اهمیت معاینات منظم، به ویژه پایش فشار خون تأکید دارند، زیرا تشخیص زودهنگام فشار خون بالا بسیار حیاتی است. با توجه به اینکه قد اکنون در ارزیابیهای پزشکی بیشتر مورد توجه قرار گرفته، پزشکان ممکن است توصیههای خود را متناسب با قد و ویژگیهای ژنتیکی هر فرد تنظیم کنند.
رابطه بین قد و سلامت
هنوز بسیاری از زوایای ارتباط بین قد و سلامت کلی نامشخص است. دانشمندان با مطالعه کدهای ژنتیکی در جمعیتهای مختلف جهان امیدوارند بتوانند به درک بهتری از این ارتباط برسند و راهنماییهای بهتری برای بهبود سلامت ارائه دهند.
پروژههای تحقیقاتی در مقیاس بزرگ احتمالاً این یافتهها را توسعه خواهند داد. تحقیقات آینده ممکن است دلایل بروز برخی بیماریها در افراد بلندقد یا مشکلات سلامتی خاص در افراد کوتاهتر را روشن کند.
این مطالعه در نشریه npj Genomic Medicine منتشر شده است.