سال گذشته، سخنرانان در کنفرانس سالانه انجمن آمریکایی انکولوژی بالینی – برجسته‌ترین کنفرانس سرطان در جهان – با هشدار جدی‌ای آمدند.
آنها گفتند، میزان سرطان روده بزرگ (کولورکتال) در افراد زیر ۴۰ سال به سرعت در حال افزایش است، به طوری که انتظار می‌رود موارد ابتلا به این بیماری در این گروه سنی تا سال ۲۰۳۰ دو برابر شود و این بیماری تا پایان دهه به عامل شماره یک مرگ و میر ناشی از سرطان در افراد ۲۰ تا ۴۹ ساله تبدیل شود.
دکتر دیمیترا لامپریناکی، محقق مؤسسه کوادرام در نوریچ می‌گوید: «تحقیقات نشان‌دهنده افزایش سرطان روده بزرگ با شروع زودهنگام است. مشکل این است که برخی از این موارد بدون علامت هستند و همچنین افراد جوان‌تر ممکن است علائم سرطان را نادیده بگیرند که می‌تواند پیشرفت کند و سپس حذف آن دشوار شود.»
این بخشی از یک روند کلی است. طبق تحقیقات اخیر، موارد ابتلا به سرطان در سراسر جهان در افراد زیر ۵۰ سال به سرعت در حال افزایش است و بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۹، ۷۹ درصد افزایش‌یافته است. درحالی‌که به‌احتمال زیاد، عوامل سبک زندگی مانند رژیم غذایی بسیار فراوری‌شده و مصرف زیاد الکل در نسل هزاره مقصر هستند، دانشمندان ارتباط مهم جدیدی را کشف کرده‌اند – میکروب‌هایی که با این عادات غلط تغذیه می‌شوند و در نهایت منجر به سرطان‌های تهاجمی‌تر و مقاوم به درمان می‌شوند.
در اینجا برخی از عوامل اصلی که ممکن است باعث افزایش موارد ابتلا به سرطان در جوانان شود، آورده شده است:
ویپ و بهداشت ضعیف دهان
کلینیک خصوصی Pure Periodontics در لندن شاهد افزایش قابل‌توجه بیماری لثه در بیماران جوان‌تر بوده است. آنها این موضوع را به رژیم غذایی سرشار از قند و اسید به همراه افزایش ویپ در افراد زیر ۴۰ سال نسبت می‌دهند، عادتی که جریان خون را به لثه‌ها کاهش می‌دهد و خطر ابتلا به عفونت را افزایش می‌دهد و روند بهبود را دشوارتر می‌کند.
این امر باعث رشد گونه خاصی از باکتری به نام Fusobacterium nucleatum (F. nucleatum) می‌شود که با انواع سرطان‌ها از جمله سرطان سینه، روده بزرگ و سروگردن مرتبط است.
دکتر تیم اوبراین، متخصص انکولوژی پزشکی و محقق در دانشگاه کوئینز بلفاست می‌گوید: «این باکتری بسیار چسبنده است و به سطح دندان‌ها و لثه‌ها می‌چسبد و به سایر باکتری‌های مضر اجازه ورود می‌دهد.»
با رعایت‌نکردن بهداشت دهان، این باکتری‌ها می‌توانند تکثیر پیدا کنند، وارد جریان خون شوند و به اندام‌های مختلف دسترسی پیدا کنند. هنگامی که این میکروب‌ها وارد تومورهای مرحله اولیه می‌شوند، می‌توانند به طور فعال با شیمی‌درمانی و رادیوتراپی تداخل داشته باشند و به سرطان اجازه رشد و گسترش دهند.
اوبراین می‌گوید: «Fusobacterium می‌تواند به مقاومت در برابر شیمی‌درمانی و همچنین رادیوتراپی کمک کند. این باکتری در محیط تومور رشد می‌کند، بنابراین به نفع تومور است که زنده بماند؛ بنابراین، با فرایندی که باعث می‌شود شیمی‌درمانی سلول‌های سرطانی را از بین ببرد، تداخل می‌کند و همچنین می‌تواند سلول‌های ایمنی را که در تلاش برای ازبین‌بردن تومور هستند، از بین ببرد.»
مصرف زیاد گوشت فراوری شده
طبق مجله Nature، یکی از شدیدترین افزایش‌ها در میزان سرطان در افراد زیر ۵۰ سال، مربوط به سرطان معده بوده است.
یکی از شناخته‌شده‌ترین عوامل خطر ابتلا به سرطان معده، باکتری هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) است که تصور می‌شود حدود ۴۰ درصد از موارد ابتلا در بریتانیا را باعث می‌شود. H. pylori در لایه‌های مخاطی معده زندگی می‌کند و به شرایطی مانند گاستریت آتروفی، التهاب مزمن و نازک شدن پوشش معده کمک می‌کند که سپس می‌تواند به سرطان تبدیل شود.
تحقیقات نشان داده است که رژیم غذایی سرشار از گوشت‌های فراوری‌شده مانند سوسیس، بیکن و همبرگر می‌تواند شیوع H. pylori را در معده افزایش دهد.
پروفسور اندرو بگس، جراح متخصص روده بزرگ در دانشگاه بیرمنگام، ارتباط بین چنین میکروب‌ها و عوامل سبک زندگی را به‌عنوان «قطعات حیاتی یک پازل» توصیف می‌کند.
او می‌گوید: «شما این باکتری‌ها و یک سبک زندگی ناسالم با مصرف بیش از حد گوشت قرمز، الکل و سیگار دارید، و برخی افراد ممکن است یک استعداد ژنتیکی نیز داشته باشند که خطر ابتلا به آنها را افزایش می‌دهد. هنگامی که همه این عوامل را با هم جمع کنید، منجر به افزایش قابل‌توجهی در خطر ابتلا به سرطان می‌شود.»
رابطه جنسی دهانی
نه‌تنها باکتری‌ها می‌توانند باعث سرطان شوند، بلکه ویروس‌ها نیز با انواع مختلف این بیماری مرتبط بوده‌اند. متخصصان در سراسر بریتانیا از افزایش نرخ سرطان دهان به‌ویژه در افراد 40 تا 49 ساله خبر داده‌اند که نیمی از این موارد به سویه HPV-16 ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که از طریق رابطه جنسی دهانی منتقل می‌شود، مرتبط است.
یک احتمال می‌تواند افزایش تعداد شرکای جنسی گاه‌به‌گاه باشد. مطالعه‌ای در مجله Cancer نشان داد که بوسیدن و به‌خصوص بوسیدن عمیق نیز با افزایش خطر مرتبط است. افرادی که 10 یا بیشتر شریک بوسیدن عمیق داشتند دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به سرطان مرتبط با HPV هستند.
غذاهای فوق فراوری شده
باکتری F. nucleatum نه‌تنها سرطان را در برابر درمان مقاوم‌تر می‌کند، بلکه می‌تواند به طور فعال این بیماری را به‌ویژه در روده بزرگ هدایت کند. مطالعه جدیدی در Nature که هفته گذشته منتشر شد، نشان داد که موش‌هایی که یک زیرگونه خاص از این باکتری را دریافت کرده بودند، در مقایسه با موش‌های معمولی، به رشدهای پیش سرطانی روده و تشکیل تومور سریع‌تر مبتلا شدند.
محققانی که این باکتری و همچنین گونه‌های خاصی از E. coli را که با سرطان روده بزرگ نیز مرتبط بوده‌اند، مطالعه کرده‌اند، بر این باورند که رژیم غذایی سرشار از غذاهای فوق فراوری‌شده می‌تواند ترکیب میکروبیوم روده را به‌گونه‌ای تغییر دهد که به این‌گونه‌ها اجازه می‌دهد رشد کنند و خطر ابتلا به سرطان را از طریق تعدادی از مکانیسم‌ها افزایش دهد.
دکتر میرا پاتل، محقق در آزمایشگاه انکولوژی روده بزرگ و صفاق در دانشگاه منچستر می‌گوید: «برخی از باکتری‌ها به سلول‌های روده اجازه می‌دهند تا خواصی شبیه به سلول‌های بنیادی را به دست آورند که احتمال تشکیل سرطان را در سطح سلولی افزایش می‌دهد.»
«همچنین نظریه‌ای وجود دارد که برخی از باکتری‌ها می‌توانند سد عروقی روده را که از انتشار باکتری‌ها از روده بزرگ به گردش خون شما جلوگیری می‌کند، مختل کنند و اگر سد عروقی روده شما مختل شود، سلول‌های تومور می‌توانند از روده بزرگ خارج شده و به سایر اندام‌ها متاستاز کنند.»
مصرف بیش از حد الکل
بااین‌حال، موارد دیگری از سرطان در جوانان وجود دارد که در آن هنوز ارتباط میکروبی شناسایی نشده است.
به‌عنوان‌مثال، سرطان بیضه شایع‌ترین تومور جامد سرطانی است که در مردان جوان تشخیص داده می‌شود و طبق NHS، تعداد موارد شناسایی شده هر ساله در بریتانیا از دهه 1970 دو برابر شده است، به دلایلی که متخصصان سرطان هنوز در تلاش برای درک آن هستند.
سابقه خانوادگی یکی از بزرگ‌ترین عوامل خطر ابتلا به این نوع سرطان است، اما برخی مطالعات جمعیتی نیز ارتباطی بین نوشیدن بیش از حد و نوعی از این بیماری به نام کارسینوم سلول زایای بیضه پیدا کرده‌اند.
مشخص شده است که مردان جوانی که 14 یا بیشتر نوشیدنی الکلی در هفته مصرف می‌کنند، در معرض خطر بیشتری هستند، به همراه رژیم غذایی سرشار از چربی، گوشت قرمز و لبنیات و همچنین کمبود میوه و سبزیجات.
درمان‌های جدید
بااین‌حال، ارتباط در حال ظهور بین میکروب‌ها و انواع مختلف سرطان‌های زودرس در جوانان می‌تواند منجر به درمان‌های هدفمند جدیدی مانند درمان باکتریوفاژ شود که شامل تجویز ویروس‌های مهندسی‌شده خاص به بیمار است که برای تغذیه از یک‌گونه خاص از باکتری‌های مشکل‌ساز برنامه‌ریزی شده‌اند، یا واکسن‌های هدفمند.
بگز می‌گوید: «شما می‌توانید قبل از آلوده‌کردن موش‌ها با F. nucleatum به آنها واکسن بزنید و ببینید که آیا این کار در مورد پولیپ‌ها و سرطان‌ها تفاوتی ایجاد می‌کند یا خیر. اگر این‌طور باشد، دلیلی قوی برای انجام آزمایش فاز اول در انسان وجود خواهد داشت تا ببینیم آیا این کار موارد ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش می‌دهد یا خیر.
اوبراین پیش‌بینی می‌کند که در سال‌های آینده، ترکیب میکروبی خاص یک تومور می‌تواند برای تعیین تصمیمات درمانی استفاده شود.
او می‌گوید: «ما در حال حاضر از این اطلاعات استفاده نمی‌کنیم، اما فکر می‌کنم در آینده بتوانیم آن را به دست آوریم و از آن برای تصمیم‌گیری در مورد اینکه آیا این یک تومور تهاجمی خاص است یا خیر و اینکه آیا بیمار به دوز بالاتری از شیمی‌درمانی نیاز دارد، استفاده کنیم.»
