در اکوسیستم پویای کارآفرینی ترکیه، سال ۲۰۲۵ تا اینجای کار سالی چشمگیر برای سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها بوده است. تنها در ۹ ماه نخست سال، در مجموع ۲۴۰ دور سرمایه‌گذاری با ارزشی بالغ بر ۴۷۵ میلیون دلار انجام شده است. بخش‌های مالی، بازی و هوش مصنوعی در این دوره بیشترین توجه سرمایه‌گذاران را به خود جلب کردند.
تصویر کلی از ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۵
بر اساس گزارش پلتفرم StartUp Centrum، اگرچه تعداد معاملات نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته است، اما حجم کل سرمایه‌گذاری‌ها همچنان در سطح بالایی باقی مانده است. این داده‌ها نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران اکنون به جای تمرکز بر تعداد بالا، به‌دنبال استارتاپ‌های با پتانسیل رشد بالاتر هستند.
در این دوره، ۱۰۶ سرمایه‌گذاری از طریق برنامه TÜBİTAK-BİGG و ۱۱ سرمایه‌گذاری از طریق تأمین مالی جمعی انجام شد. حجم کل سرمایه‌گذاری‌های BİGG حدود ۲٫۴۲ میلیون دلار (۹۵٫۴ میلیون لیر) و سرمایه‌های جمع‌آوری‌شده از طریق پلتفرم‌های جمع‌سپاری حدود ۱٫۶۶ میلیون دلار (۷۴٫۹ میلیون لیر) بود.
تحلیل کارشناسی از روند بازار
«نتایج ۹ ماهه نشان می‌دهد که روند سرمایه‌گذاری با سرعت پایین‌تری پیش می‌رود. البته هنوز هم شاهد خبرهای خوب، شرکت‌های درخشان و سرمایه‌گذاری‌های موفق هستیم. اما در مقیاس کلی، حجم و تعداد سرمایه‌گذاری‌ها نسبت به ظرفیت واقعی اکوسیستم ترکیه پایین است.»
این سخنان را باریش اوزیستک (Barış Özistek)، مدیرعامل شرکت Boğaziçi Ventures در گفت‌وگو با خبرگزاری آنادولو بیان کرد. او افزود که اکوسیستم استارتاپی ترکیه هم‌اکنون در میان ۱۰ اکوسیستم برتر منطقه EMEA قرار دارد و این جایگاه باید در افزایش تعداد و ارزش شرکت‌های بومی نیز منعکس شود.
اوزیستک تأکید کرد تمرکز جهانی سرمایه‌گذاری‌ها به‌طور پیوسته در حال تغییر است و اکنون بیشتر به‌سمت هوش مصنوعی و کاربردهای آن در صنایع مختلف سوق یافته است.
بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری‌های سال: صدرنشینی میداس
سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۵ دوره‌ای بود که در آن، سرمایه‌گذاری‌های با رقم بالا نقش تعیین‌کننده‌ای داشتند. بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری این فصل، به استارتاپ مالی Midas با مبلغ ۸۰ میلیون دلار اختصاص یافت. پس از آن، شرکت بازی‌سازی Good Job Games با ۶۰ میلیون دلار و یک استارتاپ حوزه فناوری عمیق (Deep Tech) با ۵۰ میلیون دلار در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. این سه معامله به‌تنهایی حدود ۴۰٪ از کل سرمایه‌گذاری‌ها را تشکیل می‌دهند.
۱۰ استارتاپ برتر از نظر میزان سرمایه‌گذاری در سه‌ماهه سوم ۲۰۲۵
| ردیف | شرکت | بخش فعالیت | میزان سرمایه‌گذاری (دلار) |
|---|---|---|---|
| 1 | Midas | فین‌تک / مالی | $80,000,000 |
| 2 | Good Job Games | بازی | $60,000,000 |
| 3 | استارتاپ با نام محرمانه | فناوری عمیق | $50,000,000 |
| 4 | Goldtag | مالی | $10,000,000 |
| 5 | Circle Games | بازی | $7,250,000 |
| 6 | Saykal Electronics | تحرک / موبیلیتی | $4,000,000 |
| 7 | Virgosol | تست نرم‌افزار | $3,500,000 |
| 8 | PeriVision | سلامت | $3,000,000 |
| 9 | Fonmap | مالی | $3,000,000 |
| 10 | Tark Games | بازی | $2,500,000 |
کوچ سرمایه‌ها از کلان‌شهرها به آناتولی
در ۹ ماه نخست سال، شهرهای استانبول، آنکارا و ازمیر همچنان بیشترین میزان سرمایه‌گذاری را جذب کردند، اما شهر قوجاایلی (Kocaeli) با تکیه بر حمایت‌های TÜBİTAK-BİGG جهشی چشمگیر را تجربه کرد. از مجموع ۱۲ سرمایه‌گذاری انجام‌شده در این شهر، ۹ مورد در قالب همین برنامه صورت گرفته است.
قوجاایلی با بهره‌گیری از زیرساخت صنعتی قدرتمند و حضور تکنوپارک‌هایی چون Bilişim Vadisi به‌تدریج در حال تبدیل‌شدن به یکی از قطب‌های نوآوری ترکیه است. از میان ۱۰۶ سرمایه‌گذاری انجام‌شده در قالب BİGG، حدود ۳۷ مورد در شهرهای آناتولی (خارج از سه کلان‌شهر اصلی) انجام شد. شهرهایی چون سیواس، کوتاهیا و ترابزون که پیش‌تر در این حوزه فعال نبودند نیز به تدریج وارد اکوسیستم سرمایه‌گذاری شده‌اند.
تمرکز سرمایه‌گذاران بر فناوری‌های مالی و هوش مصنوعی
در میان تمامی بخش‌ها، فناوری‌های مالی (FinTech) با مجموع سرمایه‌گذاری ۱۹۷.۹ میلیون دلار جایگاه نخست را حفظ کرد. از جمله معاملات مهم این حوزه می‌توان به Midas (۸۰ میلیون دلار)، Sipay (۷۸ میلیون دلار) و Fimple (۱۲ میلیون دلار) اشاره کرد. به‌نظر می‌رسد این سه شرکت در مسیر تبدیل شدن به یونیکورن‌های بعدی ترکیه قرار دارند.
بخش بازی‌سازی نیز با مجموع ۱۴۹.۸ میلیون دلار سرمایه‌گذاری، از نظر تعداد معاملات در رتبه دوم ایستاد. در مقابل، بخش‌های سلامت و زیست‌فناوری اگرچه از نظر تعداد پروژه‌ها فعال بودند، اما حجم کلی سرمایه‌گذاری در آن‌ها نسبتاً پایین‌تر ماند.
از سوی دیگر، هوش مصنوعی (AI) به‌سرعت در حال تبدیل‌شدن به محور اصلی اکوسیستم نوآوری ترکیه است. در ۹ ماه نخست ۲۰۲۵، ۱۷.۷٪ از کل معاملات سرمایه‌گذاری مربوط به استارتاپ‌های فعال در حوزه هوش مصنوعی بود. این موضوع نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران ترکیه‌ای به‌خوبی روند جهانی را دنبال می‌کنند و بر آینده‌ای هوشمند و دیجیتال تمرکز دارند.
جمع‌بندی: ترکیه در مسیر بلوغ استارتاپی
سال ۲۰۲۵ را می‌توان دوره‌ای دانست که سرمایه‌گذاری‌های بزرگ، تمرکز استراتژیک بر فین‌تک و هوش مصنوعی و رشد نوآوری در شهرهای جدید، چهره تازه‌ای به اکوسیستم کارآفرینی ترکیه بخشیده‌اند. با اینکه تعداد سرمایه‌گذاری‌ها کاهش یافته است، اما افزایش ارزش و کیفیت پروژه‌ها نشانه‌ای از بلوغ بازار محسوب می‌شود.
در نهایت می‌توان گفت که ترکیه، با ترکیب هوشمندانه‌ای از سرمایه‌گذاری‌های فناورانه و منطقه‌ای، در حال تبدیل شدن به یکی از مهم‌ترین بازیگران نوآوری در منطقه EMEA است.
اگر به دنبال تحلیل روندهای سرمایه‌گذاری در ترکیه و فرصت‌های نوآورانه هستید، همین حالا تحلیل‌های جدید ما را دنبال کنید تا از موج بعدی رشد استارتاپ‌ها جا نمانید!
