کلیسای سنت پیتر (Saint Peter’s Basilica) به عنوان یکی از مهم‌ترین کلیساهای کاتولیک و همچنین دومین کلیسای بزرگ در جهان شناخته می‌شود که یکی از برجسته‌ترین جاهای دیدنی شهر واتیکان (Vatican City) و رم است. گنبد بسیار بزرگ این کلیسا افق شهری را بسیار زیبا کرده و ورودی پر از تزیینات آن نیز هر بیننده‌ای را به حیرت وا می‌دارد. در ادامه به معرفی این کلیسای جامع می‌پردازیم. همراه با ما باشید.
تاریخچه کلیسای سنت پیتر
در قرن چهارم میلادی، اولین امپراتور مسیحی رم یعنی امپراتور کنستانتین دستور ساخت کلیسایی جامع در محل مقبره پیتر قدیس را صادر کرد. این کلیسای قدیمی برای بیش از هزار سال پابرجا باقی ماند و تقریبا هر پاپی تا قرن چهاردهم میلادی در آنجا به خاک سپرده شدند. خراب بودن کلیسا در قرن پانزدهم میلادی سبب شد تا تغییرات و بازسازی‌هایی روی آن تحت نظارت چندین پاپ مختلف صورت بگیرد.
پاپ جولیوس دوم که از ۱۵۰۳ تا ۱۵۱۳ میلادی مسئولیت بازسازی این کلیسا را برعهده داشت، هدفش تبدیل کردن این کلیسا به بزرگترین کلیسای مسیحی بوده است. او در نهایت دستور تخریب کلیسای اصلی و قدیمی را صادر و ساخت کلیسایی خارق‌العاده و باشکوه را در همان مکان را شروع کرد.
معمار ایتالیایی برامانته اولین طرح‌های گنبد اصلی کلیسای سنت پیتر را با الهام از گنبد پانتئون (Pantheon) طراحی کرد. در این طرح او، یک صلیب یونانی با چهار بازوی مساوی این گنبد مرکزی را پشتیبانی می‌کردند. مرگ پاپ جولیوس دوم در سال ۱۵۱۳ میلادی و اختلافات متعدد در رم و شبیه جزیره ایتالیا باعث متوقف شدن ساخت این کلیسا شده بود.
در نهایت نیز در سال ۱۵۴۷ میلادی پاپ پاول سوم هنرمند و معمار معروف میکل‌آنژ (Michelangelo) را برای تکمیل کردن این کلیسا منصوب کرد. او همان طرح گنبد عظیم اولیه را ادامه داد که امروزه بزرگترین گنبد در جهان به شمار می‌رود و یکی از بزرگترین دستاوردهای معماری رنسانس است. زمانی که مایکل‌آنژ در سال ۱۵۶۴ از دنیا رفت، این کلیسا همچنان ناتمام بود. پس از او نیز معمارهای دیگری طرح او را ادامه دادند تا این سازه را تکمیل کردند. شبستان دراز، نمای زیبا و ورودی طاق‌دار این کلیسا نیز به کمک کارلو مادرنو (Carlo Maderno) ساخته شدند. ساخت سازه تازه کلیسای سنت پیتر که از سال ۱۵۰۶ میلادی شروع شده بود، سرانجام پس از ۱۲۰ سال در سال ۱۶۲۶ میلادی به پایان رسید.
بخش‌های کلیسای سنت پیتر
کلیسای سنت پیتر بسیار بزرگ است و بازدید از بخش‌های متعدد و مختلف آن و تماشای انوع ریزه‌کاری‌ها و تزیینات به کار رفته در آن، چندین روز به طول می‌انجامد. در ادامه به معرفی بخش‌های برجسته کلیسای سنت پیتر می‌پردازیم.
شبستان: به هنگام ورود به داخل کلیسای سنت پیتر، از ابعاد عظیم این شبستان شگفت‌زده خواهید شد. این شبستانی طولانی بخش اصلی کلیسا است که در آن، مردم به هنگام مراسم عشاء ربانی جمع می‌شوند. طول این شبستان حدود ۶۰۰ فوت یعنی حدود ۲ زمین فوتبال است و عرض آن نیز به ۹۰ فوت می‌رسد و با تزیینات بسیار زیبایی آراسته شده است.
تندیس پیه‌تا یا باکره سوگوار: به هنگام ورود به درون کلیسای سنت پیتر، در اولین غرفه در سمت راست شاهد این تندیس تکان‌دهنده از مریم مقدس خواهید بود که جسد مسیح را در دست دارد. این تندیس توسط میکل‌آنژ و در سن ۲۴ سالگی ساخته شده است.
مجسمه برنزی پیتر قدیس: در بخشی از کلیسای جامع سنت پیتر می‌توان مجسمه‌ای برنزی از پیتر قدیس را مشاهده کرد که قدمت آن به قرن دوازدهم میلادی باز می‌گردد. در گذر سال‌ها و قرن‌ها، افراد به هنگام عبور از جلوی این مجسمه دست خود را به پای راست این مجسمه می‌مالیدند که باعث صاف و براق‌تر شدن آن نسبت به بقیه نقاط شده است.
بالداچینو: این سایبان عظیم ساخته مجسمه‌ساز و معمار جیان لورنزو برنینی است که آن را از برنزهای پانتئون ساخته است. این سایبان محراب اصلی کلیسا را پوشانده است، محرابی که تنها پاپ اجازه عبادت در آن را دارد. محراب نیز بر فراز مقبره پیتر قدیس قرار گرفته و مرکز نمادین و معنوی کلیسا محسوب می‌شود.
گنبد: این گنبد برجسته و عظیم ساخته میکل‌آنژ توسط ۱۶ پنجره احاطه شده و پیرامون آن نیز جملاتی با ارتفاع بیش از ۶ فوت حکاکی شده‌اند. این گنبد حدود ۴۰۰ فوت ارتفاع دارد و میکل‌آنژ هیچ گاه تکمیل شدن آن را به چشم ندید.
یادبود اسکندر هفتم: از میان بسیاری از مقبره‌های باشکوه پاپ‌ها در کلیسای جامع سنت پیتر، یادبود پاپ اسکندر هفتم ساخته برنینی احتمالا دیدنیترین مکان باشد. در این یادبود، یک پاپ در حال دعا کردن است که پیکر استخوانی مرگ از زیر عبایی دیده می‌شود. او یک ساعت شنی در دست دارد که نشان می‌دهد زمان مرگ پاپ فرارسیده است.
موزه مقدس و خزانه‌داری: برای اینکه برخی از گنجینه‌های واتیکان از جمله صلیب‌های برجسته، لباس‌های پاپ، جواهرات و همچنین عتیقه‌های مختلف را مشاهده کنید، باید از موزه مقدس و خزانه‌داری دیدن کنید که برای ورود به داخل آن باید بلیط تهیه کنید.
غارهای واتیکان: همانطور که از کلیسای جامع سنت پیتر خارج می‌شوید، علائم مربوط به غارهای واتیکان را دنبال کنید. این غارهای زیرزمینی شامل مقبره‌های ده‌ها پاپ از جمله جان پاول دوم است و در آنجا می‌توان محرابی طلاکاری‌شده و برجسته را مشاهده کرد که بر بالای مقبره سنت پیتر ساخته شده است. محراب اصلی کلیسا و بالداچینوی آن نیز درست در بالای همین نقطه قرار دارند. ورود به داخل این غارها رایگان است.
بالای گنبد: اگر دوست دارید از بالای گنبد کلیسای سنت پیتر شاهد مناظر مختلف باشید، می‌توانید با پشت سر گذاشتن ۵۵۱ پله به این مقصود خود دست پیدا کنید. از بالای این گنبد می‌توان شاهد مناظری تماشایی و خیره‌کننده از شهر واتیکان بود.
