پنجینگ یک هنر قدیمی چینی است که به خلق مناظری در مقیاس کوچک میپردازد. این هنر همچنین با نام «پنزای» نیز شناخته میشود. صحنهها شامل گیاهان زندهای هستند که هنرمندان و پرورشدهندگان با دقت آنها را هرس و تربیت میکنند تا احساسات خود را به تصویر بکشند.
آثار پنجینگ میتوانند صحنههایی خیالی و سورئال باشند. هنرمندان ممکن است از مجسمههای کوچک، مانند اسب یا انسان، استفاده کنند تا داستانی خیالانگیز از عناصر طبیعی را به نمایش بگذارند.
هدف اصلی این هنر تجسم اصول حاکم بر طبیعت است. امروز به بررسی اصول اولیه این هنر باستانی و عناصر مختلفی که آن را در دنیای مدرن تعریف میکنند، میپردازیم.
تاریخچه پنجینگ
پنجینگ به قرن اول میلادی (و شاید حتی زودتر) بازمیگردد. پیروان مکتب عرفانی دائوئیسم تلاش میکردند تا مناظر را در ابعاد کوچک بازسازی کنند. مردم این هنر را به عنوان راهی برای تمرکز بر ویژگیهای طبیعی میدانستند که در ابعاد بزرگتر قابل تجربه بودند.
در نسخههای ابتدایی این هنر، گفته میشد که قدرت افسانهایای وجود دارد که میتواند مناظر کامل را به اندازه گلدانی بزرگ کوچک کند. راهبان بودایی چینی این هنر را به ژاپن آوردند. اعضای اشرافیت و حتی ساموراییها نیز به تمرین این هنر پرداختند. امروزه، دانشجویان اغلب برای رسیدن به مهارت کافی در این هنر بیش از ده سال مطالعه میکنند.
در زبان چینی، «پن» به معنای گلدان و «جینگ» به معنای منظره یا صحنه است. هنگامی که به خوبی انجام میشود، این آثار هنری نمایشی از طبیعت زنده هستند که احترامی عمیق نسبت به دنیای طبیعی را به تصویر میکشند و در فرهنگ سنتی چین ریشه دارند.
پنجینگ سبکی هنری است که زیبایی وحشی و طبیعی را بازتاب میدهد. گیاهان در قالبی منظم و کنترل شده نمایش داده میشوند.
برعکس، بونسای یک سبک کنترلشدهتر و دقیقتر برای نمایش طبیعت است که از پنجینگ چینی الهام گرفته است. امروزه مناظر مینیاتوری به عنوان یک هنر محبوب در سراسر جهان، همگان را به وجد آورده و توجه کودکان، گیاهشناسان و مجموعهداران هنری را به خود جلب میکند.
سبکهای پنجینگ
چین کشوری بزرگ است و این وسعت با تفاوتهای فرهنگی و منطقهای همراه است. هنر پنجینگ نیز این تفاوتها را منعکس میکند و سبکهای مختلفی از پنجینگ در موقعیتهای جغرافیایی و فرهنگی متفاوت ایجاد شدهاند.
این سبکها شامل سبک لینگنان، سبک تایوان، سبک شانگهای و سبک یانگژو است. متخصصان پنجینگ این هنر را به سه دسته اصلی در چارچوب این دستههای جغرافیایی تقسیم میکنند:
شومو – 樹木盆景
سبک شومو منظرهای از درختان است که هنرمندان آن را درون یک ظرف میکارند. متخصصان پنجینگ این سبک را از طریق استفاده از هرس و فرمدهی به منظره تعریف میکنند. این سبک بسیار شبیه به سنتهای بونسای ژاپن است.
شانسوی – 山水盆景
سبک شانسوی پنجینگ شامل سنگی درون یک سینی آب است. هنرمندان با دقت سنگها را در آب قرار میدهند و اغلب گیاهان زنده کوچک را نیز به ترکیب اضافه میکنند.
شویهان – 水旱盆景
سبک شویهان مناظر مینیاتوری است که ممکن است شامل درختان، سنگها، آب و مجسمههای کوچک از خانهها، حیوانات و انسانها باشد. هنرمندان با ترکیب دو سبک قبلی، مناظر شویهان را میسازند که به نوعی داستان انتزاعی را به تصویر میکشد.
هنری در حال تکامل
زیبایی هنر پنجینگ در این است که به عنوان شکلی سیال و در حال تکامل از بیان هنری شناخته میشود و هنرمندان بر اساس تجربیات خود تغییراتی در آن ایجاد میکنند.
به گفته هنرمند پنجینگ، ژائو چینگکوان، سبک و محتوای این هنر به شکل فزایندهای متنوع شده است. صرفنظر از تغییرات فنی، هدف هنر پنجینگ «دیدن بزرگ از کوچک» و انتقال احساسات جهانی است.
چگونه پنجینگ را در خانه تمرین کنیم؟
ممکن است ده سال مطالعه در یک باغ گیاهشناسی در شانگهای برای بیشتر ما امکانپذیر نباشد. خوشبختانه، این به معنای آن نیست که نمیتوانیم زیبایی آرامشبخش این هنر را در خانه یا باغ خود تحسین کنیم.
یافتن یک گلدان کمعمق با زهکشی مناسب، نقطه شروع مهمی است. برای تقریباً تمام مناظر مینیاتوری، به نور روشن و دمای معتدل نیاز دارید. این گامهای سادهای هستند.
مرحله بعدی؟ تحقیق – تحقیق زیاد، که میتواند بخش هیجانانگیزی از این فرآیند باشد. به عنوان مثال، میتوانید صحنهای را که میخواهید از آن تقلید یا به آن ادای احترام کنید، تصور کنید و سپس با گیاهانی که پرورش میدهید به تحقق آن بپردازید.
صنعت بونسای در جهان غرب با کتابهای پرفروش و تابلوهای پینترست ایدههایی برای شروع ارائه میدهد. اغلب، فروشگاههای محلی گیاهان، سنگها و خزههای سازگار با مینیاتور را برای خرید ارائه میدهند. اطلاعات بیپایان اینترنت نیز در دسترس شماست.
مهمتر از همه، ترکیبی از کنجکاوی و صبر در آزمایش، راهنمای اصلی شما در پرورش این صحنههای مینیاتوری و زیبا در زندگیتان خواهد بود.