فرمولاسیون چیست ؟ فرمولاسیون مواد غذایی چه اهمیتی دارد

فرمولاسیون مواد غذایی چیست؟

فرمولاسیون اصطلاحی است که معمولا در زمینه های شیمی، داروسازی، مواد غذایی و آرایشی استفاده می شود که این تعریف به فرآیند طراحی و توسعه یک محصول با انتخاب و ترکیب مواد مختلف در مقادیر و نسبت های خاص اشاره دارد. هدف از فرمولاسیون مواد غذایی ، ایجاد محصولی است که دارای خواص مطلوبی مانند بافت، رنگ، طعم، عطر، پایداری و کارایی باشد. فرمولاسیون شامل یک سری مراحل است که با شناسایی بازار هدف و استفاده مورد نظر از محصول آغاز می شود. سپس از این اطلاعات برای تعیین نیازهای عملکردی و حسی محصول استفاده می شود. به عنوان مثال، اگر محصول یک کیک فراسودمند است، فرمولاسیون باید عواملی مانند نوع طعم، خواص، عوامل ایجاد خاصیت فراسودمندی، میزان شکر و قند مصرفی، سلامت محصول برای کودکان و…  را در نظر بگیرد. مرحله بعدی در فرآیند ، انتخاب موادی است که در محصول استفاده می شود. این مواد می توانند طبیعی یا مصنوعی باشند و می توانند شامل روغن ها، امولسیفایرها، نگهدارنده ها، اسانسها، انواع طعم دهنده های میوه ای و مواد فعال باشند. انتخاب مواد بر اساس خواص منحصر فرد آنها و نحوه تعامل و ترکیب آنها با یکدیگر برای رسیدن به نتیجه نهایی مطلوب است.

پس از انتخاب مواد تشکیل دهنده، آنها در مقادیر و نسبت های خاص ترکیب می شوند تا یک نمونه اولیه از محصول ایجاد شود. سپس این نمونه اولیه از نظر عملکرد، پایداری و ایمنی آزمایش می شود. بر اساس نتایج این آزمایش‌ها، ممکن است تنظیماتی در فرمولاسیون برای بهبود اثربخشی یا ایمنی آن انجام شود. مرحله نهایی در فرآیند فرمولاسیون، افزایش تولید محصول برای استفاده تجاری است. این امر مستلزم اطمینان از اینکه مواد تشکیل دهنده از تامین کنندگان قابل اعتماد تهیه می شود، فرآیند تولید سازگار است و اقدامات کنترل کیفیت برای اطمینان از اینکه هر دسته از محصول مطابق با استانداردهای لازم است، وجود دارد.

در نتیجه، فرمولاسیون فرآیندی حیاتی در توسعه محصولات در صنایع مختلف است. این شامل انتخاب و ترکیب مواد در مقادیر و نسبت های خاص برای ایجاد محصولی است که نیازهای عملکردی و حسی مورد نظر را برآورده می کند. فرآیند فرمولاسیون نیاز به برنامه ریزی دقیق، آزمایش و کنترل کیفیت دارد تا اطمینان حاصل شود که محصول نهایی ایمن، مؤثر است و نیازهای بازار هدف را برآورده می کند.

 فرمولاسیون به چه صورت است؟

فرآبند تولید و دست یابی به یک فرمولاسیون،  یک روش چند مرحله ای است که شاید در ظاهر اصل آسان به نظر برسد. اما این موضوع نیاز خلاقیت، تکنیک، و آزمون و خطا زیادی دارد. عملا مشکلات عمده زیادی در فرموله سازی  غذا وجود دارد و به گونه ای می توان گفت که در هر مدل فرمول سازی این عوامل دخیل هستند.

کنترل در فرمولاسیون: کنترل‌هایی وجود دارد که تضمین می‌کند که مواد یا افزودنی‌های غذایی دقیقاً اندازه‌گیری شده و به اندازه کافی برای همگنی مطابق با فرمول‌ها و دستور العمل‌ها مخلوط می‌شوند. مواردی که ممکن است برای ایمنی محصول بسیار مهم باشند در غلظت مناسب موجود هستند.

 تولید و ارزیابی ایده ها: ایده‌هایی برای محصولات غذایی جدید و نوآورانه می‌توانند از هر کجا بیایند. طوفان فکری کلید تولید ایده است.

تحقیقات بازار: تحقیقات بازار جنبه های زیر را در نظر می گیرد که عواملی چون تجزیه و تحلیل بازار هدف، موقعیت جغرافیایی، تحلیل قیمت ها، تجزیه و تحلیل رقبا، تجزیه و تحلیل نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها را در بر می گیرد و موارد مختلف یک محصول را بررسی می نماید. همچنین در ادامه در این بخش بررسی می شود که آیا محصول می تواند در بازار بماند یا خیلی زود حذف می شود.

مشخصات محصول: به مواد خام، روش های مختلف فرآوری مواد غذایی فرموله شده، کنترل کیفیت، تضمین کیفیت، شرایط بسته بندی و نگهداری و غیره می پردازد.

توسعه یک مطالعه امکان سنجی (مالی و فنی): یک مطالعه امکان سنجی برای تعیین دوام یک محصول جدید مورد نیاز است. مفاهیم محصول جدید باید هم از نظر فنی و هم از نظر تجاری امکان پذیر باشد. به عنوان مثال، فرآیند حرارتی در فرمولاسیون نوشیدنی به تجهیزات در مقیاس بزرگ نیاز دارد. از این رو مطالعه و برنامه ریزی قبلی بسیار مهم است.

 توسعه فرآیند: یک محصول جدید ممکن است یک نوآوری یا فقط ارتقاء یک محصول موجود باشد. بر اساس آن، این روند در حال پیشرفت است. این شامل ایجاد خط تولید جدید، تولید مواد غذایی، تغییر طرح فعلی، آزمایش فرآیندهای فرآوری جایگزین و ارائه آموزش پرسنل است.

طراحی و آزمایش نمونه اولیه: مفهوم تولید در مقیاس بزرگ مدیریت مواد تشکیل دهنده، فرآیندها و تولید، ذخیره سازی و بسته بندی در مقیاس بزرگتر است. نمونه های اولیه غذا برای بررسی موفقیت محصول در بازار بسیار مهم است.

  به عنوان نمونه در فرمولاسیون صنایع لبنی تمامی این فرایند ها به صورت پیوسته و ممتد انجام می شود. تا محصولی با کیفیت و سالم تولید و به بازار عرضه شود.

اهمیت فرمولاسیون مواد غذایی

 فرمولاسیون مواد غذایی یکی از جنبه های حیاتی صنایع غذایی است. این شامل ترکیب مواد مختلف و افزودنی ها برای ایجاد محصول نهایی است که کیفیت، طعم، بافت و ارزش غذایی مورد نظر را برآورده می کند. با افزایش تقاضا برای غذاهای فرآوری شده، نمی توان بر اهمیت فرمولاسیون مواد غذایی تاکید کرد. در اینجا دلایلی وجود دارد که چرا فرمولاسیون مواد غذایی در صنایع غذایی ضروری است.

 ثبات در کیفیت: فرمولاسیون مواد غذایی تضمین می کند که کیفیت محصولات غذایی یا یک محصول همواره ثابت است. این امر به ویژه برای تولید مواد غذایی در مقیاس بزرگ که در آن روزانه هزاران واحد از یک محصول تولید می شود، اهمیت دارد. استفاده از دستور العمل ها و مواد تشکیل دهنده استاندارد تضمین می کند که هر واحد و هر سری تولید از محصول دارای طعم، بافت و ارزش غذایی یکسان است.

 برآورده کردن نیازهای تغذیه ای: فرمولاسیون غذا برای اطمینان از اینکه محصولات غذایی نیازهای تغذیه ای مصرف کنندگان را برآورده می کنند ضروری است. با افزایش آگاهی از اهمیت تغذیه سالم، مصرف کنندگان نسبت به ارزش غذایی غذاهایی که می خورند آگاه تر می شوند. فرمول غذایی به تولیدکنندگان اجازه می دهد تا مواد مغذی مانند ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر را به محصولات خود اضافه کنند تا نیازهای تغذیه ای مصرف کنندگان را برآورده کنند.

 تولید مقرون به صرفه: فرمول مواد غذایی به تولیدکنندگان اجازه می دهد تا از مواد ارزان قیمت تر بدون افت کیفیت استفاده کنند. تولیدکنندگان با ترکیب مواد مختلف می توانند با هزینه کمتر محصولی تولید کنند که طعم، بافت و ارزش غذایی مطلوبی داشته باشد.

 تمدید ماندگاری: فرمول غذایی می تواند به افزایش ماندگاری محصولات غذایی کمک کند. تولیدکنندگان با افزودن مواد نگهدارنده و سایر افزودنی ها می توانند از فساد آن جلوگیری کرده و ماندگاری محصولات خود را افزایش دهند.

 پاسخ به نیازهای مصرف کننده: فرمول غذایی به تولیدکنندگان اجازه می دهد تا محصولاتی را ایجاد کنند که با ترجیحات مصرف کنندگان مطابقت داشته باشد. به عنوان مثال، برخی از مصرف کنندگان ممکن است محصولات کم چرب یا کم قند را ترجیح دهند. فرمولاسیون مواد غذایی به تولیدکنندگان این امکان را می دهد که محصولاتی را ایجاد کنند که با این اولویت ها مطابقت داشته باشند بدون اینکه طعم یا کیفیت آنها به خطر بیفتد.

مشاوره فرمولاسیون مواد غذایی

با رویکرد علمی، گروه باتجربه کارشناسان فرمولساز مواد غذایی در آزمایشگاه تحقیقات مواد غذایی به همراه کارشناسان آشپزی، متخصصان تغذیه و مشاوران فرمولاسیون محصولات غذایی و آشامیدنی را با در نظر گرفتن ساختار فیزیکی، فواید سلامتی اقدام به ارایه یک ساختار فرمول شده می نمایند. مجموعه های مختلفی در کشور در حوزه ارایه خدمات مشاوره ای در حوزه تولید انواع فرمولاسیون مواد غذایی فعال هستند. مرکز فرمولاسیون مواد غذایی ایران یکی از مجموعه های فعال و مجرب در این حوزه به شمار می رود که با داشتن سابقه طولانی در همکاریهای مشترک با برند های مطرح کشور، توانسته در پروژه های مختلفی همکاری داشته باشد. بررسی فرآیند تولید، به روز کردن فرآیند تولید محصول، طراحی و مهندسی طعم از دیگر خدماتی است که این مجموعه توانسته به شرکت های مختلف ارایه نماید. شرکت های فعال در حوزه غذایی، رستوران های زنجیره ای، تولیدی های مواد غذایی و هر مجموعه ای که در حوزه غذا فعالیت دارد، می تواند با ثبت درخواست در سایت این مرکز فرمولاسیون ایران، درخواست خود را مطرح نمایند تا در سریع ترین زمان ممکن از خدمات این گروه بهره مند شوند.

نتیجه

در نتیجه، فرمولاسیون مواد غذایی یکی از جنبه های ضروری صنایع غذایی است. این تضمین می کند که محصولات غذایی با کیفیت، طعم، بافت و ارزش غذایی مورد نظر مطابقت دارند و در عین حال تولید آنها مقرون به صرفه است. با افزایش تقاضا برای غذاهای فرآوری شده، فرمولاسیون مواد غذایی همچنان نقش مهمی در صنایع غذایی ایفا خواهد کرد. تولید یک محصول غذایی جدید به طور متوسط دو سال طول می کشد. دانشمندان مواد غذایی، مهندسین مواد غذایی و متخصصان بازاریابی بخشی از تیم توسعه محصول یک شرکت بزرگتر هستند.

منبع : مرکز فرمولاسیون مواد غذایی ایران 

این مطلب صرفا جنبه تبلیغاتی داشته و فوت و فن هیچ مسئولیتی را در رابطه با آن نمی‌پذیرد