محققان اخیراً ناحیه خاصی از مغز به نام قشر پیشانی میانی ventromedial prefrontal cortex (vmPFC) را شناسایی کردهاند که بر اساس مطالعهای روی بیماران مبتلا به آسیب مغزی در آن ناحیه، تمایل ما را برای کمک به دیگران کنترل میکند. این مطالعه توسط کارشناسان دانشگاه بیرمنگام و دانشگاه آکسفورد هدایت شد.
پروفسور پاتریشیا لاکوود، سرپرست تیم نوروساینس تصمیمگیری در بیرمنگهام، میگوید: «رفتارهای اجتماعی برای مقابله با چالشهای جهانی ضروری هستند. با این حال، کمک به دیگران اغلب نیازمند تلاش است و انسانها از تلاش بیزارند. درک اینکه چگونه تصمیمات کمک کردن با صرف انرژی در مغز پردازش میشوند، بسیار مهم است.»
vmPFC که در جلوی مغز قرار دارد، برای تصمیمگیری و سایر عملکردهای اجرایی حیاتی است. مطالعات قبلی vmPFC را به تصمیماتی مرتبط میکردند که در آنها بین پاداش و تلاشی که لازم است، تعارضی وجود دارد، اما این مطالعات نمیتوانستند تأیید کنند که آیا این قسمت از مغز برای این عملکردها ضروری است.
انگیزه مغز برای کمک به دیگران
محققان سه گروه از شرکتکنندگان را به کار گرفتند: ۲۵ بیمار با آسیب vmPFC، 15 بیمار با آسیب در جای دیگری از مغز و ۴۰ فرد سالم که از نظر سن و جنس مطابقت داشتند.
این آزمایش شامل یک کار تصمیمگیری بود که در آن شرکتکنندگان بهصورت ناشناس با فرد دیگری ملاقات کردند و میزان تلاش فیزیکی (فشردن دستگاه سنجش نیروی گرفتن) را برای بهدستآوردن پاداش برای خود و فرد دیگر تعیین کردند.
نتایج نشان داد که vmPFC برای انگیزه کمک به دیگران ضروری است. بیماران مبتلا به آسیب vmPFC نسبت به گروههای کنترل، تمایل کمتری به کمک داشتند، حتی زمانی که تصمیم به کمک میگرفتند، نیروی کمتری اعمال میکردند و پول کمتری برای کمک به دیگران به دست میآید.
محققان با استفاده از نگاشت علائم ضایعه، زیرمجموعههای خاصی از vmPFC را شناسایی کردند که در آن آسیب باعث میشد افراد به طور خاص ضداجتماعی و تمایلی به کمک نداشته باشند، درحالیکه آسیب به زیرمجموعه نزدیک باعث میشد افراد نسبتاً تمایل بیشتری به کمک داشته باشند.
پیامدهای گستردهتر این مطالعه
جو کاتر، پژوهشگر پسادکترا در زمینه نوروساینس تصمیمگیری اجتماعی در همان دانشگاه، گفت: «این مطالعه علاوه بر درک بهتر انگیزه اجتماعی، میتواند به ما در توسعه درمانهای جدید برای اختلالات بالینی مانند روانپریشی کمک کند، جایی که درک مکانیسمهای عصبی زمینهای میتواند به ما در مورد چگونگی درمان این شرایط بینش جدیدی بدهد.»
لاکوود گفت: «این ناحیه از مغز بهخصوص جالب است زیرا میدانیم که در نوجوانان دیر رشد میکند و همچنین با افزایش سن تغییر میکند.»
«واقعاً جالب خواهد بود که ببینیم آیا این ناحیه از مغز تحتتأثیر آموزش نیز قرار میگیرد – آیا میتوانیم یاد بگیریم که در کمک به دیگران بهتر عمل کنیم؟»
مزایای کمک به دیگران برای سلامت روان
کمک به دیگران میتواند به روشهای مختلفی سلامت روان را به طور قابلتوجهی تقویت کند. انجام اعمال مهربانی و حمایت میتواند منجر به احساس عمیقتر رضایت و هدف در زندگی شود.
هنگامی که به کسی کمک میکنید، مغز شما اندورفین ترشح میکند که اغلب بهعنوان «نشاط کمککننده» شناخته میشود و میتواند خلقوخوی شما را بالا ببرد و استرس را کاهش دهد.
علاوه بر این، کمک به دیگران میتواند به ایجاد روابط اجتماعی کمک کند و باعث شود احساس انزوا کمتری داشته باشید و بیشتر به یک جامعه متصل شوید. این حس تعلق برای سلامت عاطفی میتواند حیاتی باشد.
علاوه بر این، هنگامی که روی نیازهای شخص دیگری تمرکز میکنید، میتواند دیدگاه جدیدی نسبت به چالشهای خودتان به شما بدهد و اغلب باعث شود آنها قابل مدیریتتر به نظر برسند.
با دیدن خود بهعنوان نیرویی مثبت در زندگی دیگران، مفید و مهربان بودن میتواند عزتنفس و احساس ارزشمندی شما را تقویت کند. این عوامل در کنار هم میتوانند منجر به بهبود قابلتوجه در سلامت کلی روان شوند.
حقایق جالب در مورد رفتار اجتماعی
تحقیقات نشان میدهند که یکپایهٔ زیستی برای رفتار اجتماعی وجود دارد. برای مثال، هورمون اکسی توسین با پیوند و افزایش اعتماد و سخاوت در انسان مرتبط است.
هنجارهای فرهنگی
رفتارهای اجتماعی تحتتأثیر هنجارها و ارزشهای فرهنگی است. بهعنوانمثال، برخی از فرهنگها بیشتر بر ارزشهای جمعی تأکید میکنند تا برخی دیگر که میتواند منجر به نرخهای بالاتر رفتارهای ایثارگرانه شود.
کودکان نوپا به دیگران کمک میکنند
رفتار اجتماعی در دوران کودکی به سرعت پیشرفت میکند و حتی در دوران شیرخوارگی قابلمشاهده است. نوپایان اغلب شروع به ابراز نگرانی برای دیگران در پریشانی میکنند و سعی میکنند به روشهای ساده آنها را آرام کنند.
همدلی
همدلی پیشبینیکننده قوی رفتار اجتماعی است. افرادی که میتوانند با دیگران همدلی کنند، با احتمال بیشتری در اقداماتی شرکت میکنند که به نفع افراد دیگر باشد.
عوامل تأثیرگذار
عوامل موقعیتی میتوانند تأثیر زیادی بر رفتار اجتماعی داشته باشند. مردم زمانی که عجله ندارند، حالشان خوب است و بهتازگی شاهد کمککردن شخص دیگری بودهاند، با احتمال بیشتری به دیگران کمک میکنند.
این مطالعه در مجله Nature Human Behavior منتشر شده است.