از مشاهده و اندازهگیری ضربان قلب شما، هم در حالت استراحت و هم در حالت ورزش، میتوان میزان خطر سکته قلبی و ظرفیت هوازی شما را مشخص کرد.
حتما شنیدهاید که شخصی بگوید “قلب من مثل ساعت کار میکند”. چنین اصطلاحی در واقع غلط است. یک قلب سالم مانند ساعت کار نمیکند. بلکه دائم در حال تند و کند کردن سرعت ضربان خود است. این کار برای تطبیق تغییرات نیاز شما به اکسیژن به دلیل فعالیتهای مختلف روزانه، ضروری است. یک ضربان قلب نرمال در هر شخصی متفاوت است. با اینحال یک ضربان قلب غیر معمول و سریع در حالت استراحت یا ضربان بسیار پایین ممکن است نشان دهنده ریسک سکته قلبی و حتی مرگ باشد.
دکتر پائولا جانسون، متخصص قلب و رییس سابق بخش سلامت زنان در دانشگاه هاروارد، میگوید: “یک کار سادهای که زنان میتوانند انجام بدهند، چک کردن میزان ضربان قلب خود در حالت استراحت است. با داشتن کمی اطلاعات میتوانید به راحتی این کار را انجام دهید. ایده خوبی است که هر از گاهی ضربان قلب خود را بگیرید تا بتوانید میزان ضربان نرمال خود را بدست آورید و متوجه تغییرات غیر معمول در میزان ضربان یا منظم بودن آن شوید. در چنین صورتی ممکن است به مراقبتهای پزشکی احتیاج داشته باشید.
ضربان قلب شما در حالت استراحت
هنگامی که شما در حال استراحت هستید، قلب شما کمترین مقدار خون را برای تامین نیاز اکسیژن بدن پمپاژ میکند. برای اکثر زنان سالم، میزان ضربان قلب در حالت استراحت ۶۰ تا ۱۰۰ ضربان در دقیقه است. با این وجود، گزارشی در سال ۲۰۱۰ از ابتکار بهداشت زنان (WHI) نشان داد که ضربان قلب کمتر در حالت استراحت باعث محافظت بیشتر در برابر حملات قلبی میشود.
هنگامی که محققان WHI دادههای مربوط به ۱۳۵,۱۲۹ زنان یائسه را بررسی کردند، آنها دریافتند افرادی که دارای بالاترین ضربان قلب در حالت استراحت هستند (بیشتر از ۷۶ ضربه در دقیقه)، ۲۶ درصد بیشتر از افرادی که ضربان قلب پایینتری دارند(۶۲ بار در دقیقه یا کمتر) دچار سکته قلبی یا مرگ بر اثر سکته میشوند. اگر ضربان قلب شما در حالت استراحت معمولا بیش از ۸۰ ضربه در دقیقه باشد، شاید نیاز باشد با پزشک خود در مورد میزان ضربان قلب و سایر عوامل شخصی که ممکن است ریسک سکته را بالا ببرند، صحبت کنید.
حداکثر ضربان قلب شما
میزان ضربان قلب شما، زمانی که بیشترین کار را برای رساندن اکسیژن به بدنتان انجام میدهد، حداکثر ضربان قلب شماست. حداکثر ضربان قلب شما نقش مهمی در تنظیم ظرفیت هوازی شما ایفا میکند- میزان اکسیژنی که میتوانید مصرف کنید. چندین مطالعه مشاهداتی بزرگ شده نشان دادهاند که ظرفیت هوازی بالا با خطر کمتر حمله قلبی و مرگ همراه است. و یک آزمایش کوچک کنترل شده نشان داد که مردان و زنان مبتلا به اختلال شناختی خفیف که توانایی هوازی خود را افزایش دادند، با اینکار عملکرد خود را در آزمونهای حافظه و استدلال نیز افزایش دادند.
نقش ورزش
یک ورزش شدید، بهترین راه برای کاهش ضربان قلب شما در حالت استراحت و افزایش حداکثر ضربان قلب و ظرفیت هوازی شما است. از آنجا که غیر ممکن است حداکثر ضربان قلب را برای بیش از چند دقیقه حفظ کرد، فیزیولوژیستها توصیه کردهاند که درصدی از حداکثر ضربان قلب خود را به عنوان یک هدف در طول ورزش تنظیم کنید. برای مثال در شروع تمرین، ممکن است بخواهید هدف را ۵۰٪ حداکثر ضربان خود بگیرید و به تدریج شدت تمرینات را افزایش دهید تا هدف شما به ۷۰٪ یا ۸۰٪ حداکثر ضربان شما برسد.
با این حال، اگر به طور منظم ورزش نمیکنید، قبل از اینکه میزان ضربان قلب خود را تنظیم کنید، باید با پزشک خود مشورت کنید. بعضی از داروها بخصوص مسدود کنندههای بتا میتوانند ضربان قلب را کاهش دهند. دکتر شما م تواند به شما در تعیین اهداف واقع بینانه کمک کند.
چگونه ضربان قلب خود را بگیرم؟
تعداد نبض دست شما، همان تعداد ضربان قلبتان است. اگر چه شما ممکن است قادر به احساس پمپاژ خون در برخی نقاط بدن مانند گردن، داخل آرنج و حتی بالا پای خود باشید، اما مچ دست معمولا مناسب و قابل اطمینانترین مکان برای دریافت یک پالس خوب است.
برای اینکار، انگشت اشاره و انگشت وسط را روی مچ دست خود قرار دهید. به آرامی انگشتان خود را در اطراف جابجا کنید تا یک تکان کوچک را تشخیص دهید. اگر بیش از حد فشار دهید، ممکن است پالس را سرکوب کنید. دکتر جانسون می گوید: شما با شمردن تعداد نبض در ۱۵ ثانیه و ضرب کردن آن در عدد ۴ میتوانید یک نتیجه تقریبا دقیقی بدست آورید.
بهترین زمان برای دریافت ضربان قلب خود در حالت استراحت، صبح زود است حتی قبل از اینکه از رختخواب بیرون بیایید. برای اندازهگیری حداکثر ضربان قلب خود، بلافاصله پس از یک تمرین بسیار سخت و نیرومندانه، میزان ضربان یا نبض دست خود را اندازه گیری کنید.
متوسط ضربان قلب بر اساس سن | ||
سن | متوسط حداکثر ضربان قلب در دقیقه | میزان ضربان هدف در دقیقه |
۴۰ | ۱۸۰ | ۹۰ تا ۱۵۳ |
۴۵ | ۱۷۵ | ۸۸ تا ۱۴۹ |
۵۰ | ۱۷۰ | ۸۵ تا ۱۴۵ |
۵۵ | ۱۶۵ | ۸۳ تا ۱۴۰ |
۶۰ | ۱۶۰ | ۸۰ تا ۱۳۶ |
۶۵ | ۱۵۵ | ۷۸ تا ۱۳۲ |
۷۰ | ۱۵۰ | ۷۵ تا ۱۲۸ |
منبع: انجمن قلب آمریکا