حواستان باشد! فیسبوک شما را تبدیل به یک بیمار روانی نکند.
یک روز خستهکننده و طولانی را پشت سر گذاشتهاید و تلویزیون هم برنامه خاصی ندارد که تماشا کنید. لابد بهترین وقت است که به فیسبوک سر بزنید! اما آیا این تصمیم به نفع سلامت شماست؟!
تحقیقات جدید نشان میدهد که ممکن است این کار به ضرر سلامت شما باشد! هر چند پاسخ این سؤال کمی پیچیده است.
پژوهشگران به تازگی دریافتند که لایک کردن یا پسندیدن پستهای افراد دیگر و کلیک کردن بر روی لینکهایی که آنها به اشتراک میگذارند با گزارشات منفی در مورد آسیب سلامت روانی و جسمی و حس رضایت از زندگی در ارتباط است.
طبق این یافتههای جدید، مقدار کمی فعالیت در رسانه اجتماعی و ارتباطات در سایتهای شبکههای اجتماعی میتواند مفید باشد اما وقتی افراط شود شما را به درد سر میاندازد.
لذت استفاده از رسانه اجتماعی برای هر شخص به عوامل زیادی بستگی دارد که شامل فاکتورهای شخصی مانند سن میشود.
لایک نکردن یعنی چه؟
در تحقیقات جدید که بر روی ۵۲۰۰ نفر با متوسط سنی ۴۸ سال در سه مرحله زمانی انجام شد، سلامت روانی و جسمی شرکتکنندگان با درجه ۱ تا ۴ و میزان رضایت از زندگی با درجه ۱ تا ۱۰ ارزیابی شد و شاخص توده بدنی یا BMI نیز از آنها پرسیده شد. شرکتکنندگان به محققان اجازه دادند که به اطلاعات آنها در فیسبوک دسترسی داشته باشند.
تحقیقات این نتیجه را نشان داد: افرادی که لایک بیشتری میگیرند از نظر سلامت در شرایط بدی هستند و آنهایی که وضعیت (استاتوس) فیسبوک خود را مرتب آپدیت میکنند نسبت به آنهایی که کمتر استاتوس خود را آپدیت میکنند در شرایط سلامت روانی ناگواری هستند.
همچنین، این لینکها که روز به روز بیشتر میشوند نشان میدهند افرادی که سلامت آنها بدتر میشود ممکن است به فیسبوک گرایش پیدا کنند و همین گرایش به سمت فیسبوک اوضاع آنها را بدتر میکند. پژوهشگران به این نتیجه نیز رسیدند افرادی که شاخص توده بدنی یا BMI آنها بالاتر است بیشتر از فیسبوک استفاده میکنند اما خود فیسبوک منجر به بالا رفتن شاخص توده بدنی نمیشود.
پیامهای پیچیده
استفاده مردم از رسانه اجتماعی یک موضوع پیچیده است و مطالعات هنوز در مورد مضر بودن فیسبوک با هم به توافق نرسیدند.
مطالعاتی که سال گذشته در مجله Psychology of Popular Media Culture به چاپ رسید نشان داد افرادی که روابط رمانتیک و عاشقانه خود را در فیسبوک به نمایش میگذارند روابط باکیفیتتری دارند اما این در صورتی است که علاقه و عشق آنها واقعی باشد. در این تحقیق واقعی بودن و صحت داشتن رابطه با استفاده از سؤالاتی نظیر سؤالات زیر ارزیابی میشود:
- من عمیقترین افکار خود را با شریک زندگیام در میان میگذارم حتی اگر احتمال داشته باشد من و افکارم را درک نکند.
- من بیشتر به بهترینهای همسرم فکر میکنم تا اینکه بخواهم همه حقیقت را در مورد او بدانم.
تحقیق دیگری که سال گذشته به چاپ رسید نشان داد قبول کردن دوستی در فیسبوک با زندگی طولانیتر در ارتباط است اما شروع دوستیها چنین فایدهای ندارد. با تمام چیزهایی که گفته شد، افرادی که در این تحقیق شرکت کردند و به میزان متوسط از روابط اجتماعی آنلاین و سطح بالایی از روابط اجتماعی آفلاین بهره میبرند بهترین کار را انجام میدهند.
این احتمال نیز وجود داراد که روابط اجتماعی و شبکههای اجتماعی به بهبود سلامت مردم کمک میکند. انجمنها و گروههای مردمی که بیماریهای نادر دارند نقطه امید را در میان افراد مبتلا روشن میکنند و میتوانند اطلاعات بیشتر و حمایت بهتری را برای بسیاری از افرادی که حمایت واقعی دریافت نمیکنند در دسترس قرار دهند.
بر عکس این قضیه نیز اتفاق میافتد: محققان صرف زمان زیاد در رسانههای اجتماعی را با افزایش ابتلا به افسردگی و اختلالات خوردن مرتبط میدانند و نشان دادهاند که یک هفته ترک کردن این عادتها باعث شادی بیشتر مردم میشود.
بدون اینکه تقصیر را به طور قطع به گردن فیسبوک بیاندازیم یا مدرکی برای استفاده از فیسبوک در جهت بهبود سلامت ارائه دهیم، بهترین کار این است که اعتدال را رعایت کنیم و خودآگاهی داشته باشیم. مهم این است که خودمان به این نتیجه برسیم که چه زمانی وقت استراحت کردن و ترک روابط مجازی و پرداختن به روابط مردمی و واقعی است.