زمستان از راه رسیده و در حال سپری روزهای کوتاه و شبهای بلند و بدون نور هستیم. برای برخی افراد، این روزهای تاریک و بلند باعث ایجاد حس خوابآلودگی، بیانگیزگی و احتمالاً بدبختی میشود. به عبارت دیگر زمستان برخی افراد را غمگین و ناراحت میکند.
علاوه بر این، ماههای فصل زمستان برای افرادی که دچار اختلال احساسات فصلی(ٍِSeasonal Affective Disorder) هستند، باعث ایجاد افسردگی میشود که بر مبنای تغییراتی که در چرخه طبیعی روز و شب وجود دارد، پیش میآید. افرادی که دچار این مشکل (SAD) هستند، با قرار گرفتن در نور جعبه نور درمان میشوند. برخی افراد نیز تحت روانشناسی قرار گرفته و با قرصهای ضدافسردگی درمان میشوند.
با این حال ممکن است حس غمگینی و ناراحتی در حد خفیف باشد و به جلسات درمانی و دارو نیاز نداشته باشد.
دکتر Norman E. Rosenthal، روانشناس و نویسنده کتاب Winter Blues در این رابطه میگوید: «مطمئناً احساس ناراحتی، یک اختلال محسوب میشود. بر اساس شدت ناراحتی، ممکن است دچار حالتی باشید که ما حالت خفیفی از SAD مینامیم و همان غم زمستان است».
Rosenthal میگوید درجات مختلفی از SAD میتواند در زمستان اتفاق بیفتد. این امر بستگی به موقعیت مکانی شما دارد. به عنوان مثال اگر در North Carolina زندگی میکنید، درجه کمی از SAD را خواهید داشت؛ اما با نقلمکان به نیویورک ، شدت SAD شما افزایش مییابد؛ به ویژه اگر نور خورشید به دلیل ساختمانهای بلند، به خانه شما وارد نشود. با این حال، این طور نیست که شما این شرایط را بپذیرید و بگویید که این فرد مطمئناً دچار SAD است و غم زمستان وی را در برگرفته است. در نتیجه زمانی که متوجه میشوید این غم، یک فرآیند پویا است، شما میتوانید بر آن غلبه کنید.
گاهی اوقات ممکن است تشخیص SAD از افسردگی عادی دشوار باشد؛ زیرا افرادی که دچار افسردگی هستند، در زمستان بدتر میشوند. علاوه بر این، علائمی همچون خستگی، عدم علاقه به فعالیتهای روزانه، دشواری تمرکز، انزواطلبی اجتماعی نیز با این روند تداخل دارند. بهتر است برای تشخیص SAD، خود را کامل و دقیق بررسی کنید و تکههای پازل را کنار یکدیگر بگذارید.
وی میگوید برای درمان SAD، تنها کاری که باید انجام دهید خارج شدن از تاریکی و قرار گرفتن در نور است. یک سری از کارهایی که در این رابطه میتوانید انجام دهید، عبارتاند از:
- از خانه خارج شوید و مدت کوتاهی در زیر نور خورشید به قدم زدن بپردازید. مطمئناً هوا سرد است و شما تمایلی برای این کار ندارید؛ اما قدم زدن بهترین گزینه برای شما است.
- کاری کنید تا نور بیشتری به خانه و محل کارتان وارد شود. در برخی موارد بهکارگیری تعداد بیشتری لامپ، بسیار مناسب است. همچنین ممکن است بخواهید یک لامپ زماندار در اتاقخواب خود بگذارید و آن را طوری تنظیم کنید که چند دقیقه قبل از بیدار شدن شما، روشن شود. در نتیجه شما در اتاقخوابی روشن بیدار میشوید. اگر این روش خشن است که ناگهان نور زیادی در اتاقخواب ایجاد شود، یک دستگاه پیشرفته به نام شبیهساز طلوع آفتاب وجود دارد که نور به صورت زمانبندی و به تدریج ایجاد میشود.
- یک جعبه نور بخرید. این جعبه که با نام جعبه درمان با نور نیز شناخته میشود، نور فضای باز را شبیهسازی میکند. شما میتوانید از نور لامپ مهتابی نیز بهره ببرید. این لامپها پوششی دارند تا از پخش نور فرابنفش که به چشم و پوست آسیب میرساند، جلوگیری کنند. همچنین بهتر است از نور سفید به جای نور آبی استفاده کنید.