تستهای شناسایی سرطان به آن دسته از تستها گفته میشود که قبل از بروز علائم، سرطان را شناسایی میکنند. در نتیجه این تستها برای درمان سرطان اهمیت ویژهای دارند.
بیشتر سرطانهای پروستات یا به آرامی رشد میکنند یا کلاً رشد نمیکنند. معمولاً دو تست برای شناسایی سرطان پروستات به کار میرود که عبارتاند از:
- معاینه دیجیتالی مقعد (DRE): در این روش، پزشک یا پرستار پس از پوشیدن دستکش و استفاده از مایع روان کننده، انگشت خود را وارد مقعد بیمار میکند تا اندازه پروستات را ارزیابی کند و ببیند آیا توده یا چیزی غیرعادی در این قسمت وجود دار یا خیر.
- تست آنتیژن مختص پروستات (PSA): این تست سطح PSA را در خون اندازه میگیرد. PSA مادهای است که توسط پروستات ساخته میشود. سطح PSA در خون مردانی که سرطان پروستات دارند، بالاتر است. همچنین بیماریهای دیگری که به پروستات مربوط هستند نیز میتوانند سطح PSA را بالا ببرند.
بیشتر بدانیم: ۷ نشانه سرطان پروستات که حتماً باید بدانید
این یک قانون است که هر چه سطح PSA در خون بیشتر باشد، احتمال وجود مشکل در پروستات بیشتر است. با این حال، عوامل زیادی مانند سن و نژاد ممکن است بر روی سطح PSA تأثیر بگذارد. برخی از غدد پروستات بیش از سایرین PSA تولید میکنند. سطح PSA ممکن است تحت تأثیر موارد زیر نیز قرار بگیرد:
- درمانهای پزشکی خاص
- داروهای خاص
- بزرگ شدن پروستات
- عفونت پروستات
از آنجا که سطح PSA تحت تأثیر عوامل زیادی قرار میگیرد، پزشک تنها شخصی است که میتواند نتیجه تست PSA را درست تفسیر کند. با این حال، تنها از طریق نمونهبرداری از بافت میتوان سرطان پروستات را به صورت قطعی تشخیص داد.
آیا به تست شناسایی سرطان پروستات نیاز دارید؟
طبق گفته کارگروه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده آمریکا (USPSTF)، مردانی که علائم سرطان پروستات را ندارند، بهتر است تست آنتیژن مختص پروستات یا همان PSA را انجام ندهند.
تست PSA قبل از هر نوع تستی میتواند سرطان پروستات را شناسایی کند. با این حال، تست PSA ممکن است به اشتباه مثبت یا به اشتباه منفی باشد؛ به عبارت دیگر مردانی که سرطان ندارند ممکن است نتایج غیرعادی داشته باشند و مجبور شوند تستهایی را انجام دهند که لازم نیست. همچنین ممکن است در مردانی که دچار سرطان پروستات هستند و به درمان نیاز دارند، سرطان شناسایی نشود.
نتیجه غیرعادی تست PSA ممکن است منجر به بروز اضطراب شود. تستی که پس از نتیجه غیرعادی یک تست PSA انجام میشود، نمونهبرداری از بافت است؛ یک جراحی کوچک برای نمونهبرداری از سلولها یا بافتهای پروستات. این تست ممکن است دردناک باشد، منجر به عفونت و خونریزی شود و حتی سرطان را شناسایی نکند.
بیشتر بدانیم: آزمایشات و غربالگریهای ضروری برای حفظ سلامت مردان و پیشگیری از بیماری
مزایا و معایب تست شناسایی سرطان پروستات
کارگروه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده آمریکا سازمانی متشکل از پزشکان و متخصصین بیماری است که در مورد بهترین راه برای پیشگیری از بیماریها تحقیق میکنند و به پزشکان میگویند که چطور میتوانند به پیشگیری از بیماریها یا تشخیص به موقع آنها کمک کنند. این سازمان پیشنهاد میدهد که مردان از تست خون PSA برای شناسایی سرطان پروستات استفاده نکنند. تمام تستهای شناسایی سرطان مزایا و مخاطرات خود را دارند. طبق گفته این سازمان، مخاطرات تست PSA بیشتر از مزایای آن است.
بیشتر سرطانهای پروستاتی که از طریق تستهای شناسایی تشخیص داده میشوند، کوچک هستند و رشد آرامی دارند و ممکن است در طول عمر فرد مشکلی ایجاد نکنند. در برخی از مردانی که از تست PSA استفاده میکنند، نتیجه مثبت نشان داده میشود، در حالی که درست نیست. پس از PSA، نمونهبرداری از بافت انجام میشود که خطرات مختص خود را دارد. حتی اگر نمونهبرداری سرطان را تشخیص داد، سرطان ممکن است سریع رشد نکند و مشکلی ایجاد نکند. با این حال، گاهی این سرطانها با اشعه یا جراحی درمان میشوند؛ در حالی که نیازی به این درمانها نیست. این درمانها، بیشدرمانی نامیده میشوند.
با این حال، گاهی تست شناسایی سرطانی را شناسایی میکند که روند رشد سریعی دارد و خطرناک است. از این رو، بهتر است با پزشک خود در مورد الزام انجام این تستها مشورت کنید.
در همین رابطه بیشتر بدانیم: