استامینوفن در مقابل ایبوپروفن: تفاوت را بشناسید

استامینوفن چیست؟
در ایالات متحده، استامینوفن نام رایج N-acetyl-para-aminophenol (APAP) است که در برخی کشورها با نام پاراستامول شناخته می‌شود. این دارو یک مسکن غیرمخدر است که سیگنال‌های درد را در سیستم عصبی کاهش می‌دهد. همچنین، یک عامل ضدتب محسوب می‌شود که به کاهش دمای بدن کمک می‌کند.

موارد استفاده از استامینوفن

پزشکان این دارو را برای تسکین دردهای خفیف تا متوسط در شرایطی مانند موارد زیر توصیه می‌کنند:

• کمردرد
• سرماخوردگی
• سردرد
• دردهای قاعدگی
• دردهای جزئی آرتروز
• دردهای عضلانی
• گلودرد
• دندان‌درد
• واکنش به واکسن‌ها

همچنین از این دارو برای کاهش تب استفاده می‌شود.

نحوه عملکرد استامینوفن
مکانیسم دقیق عملکرد استامینوفن در بدن انسان کاملاً شناخته شده نیست. در موش‌ها، این دارو بخشی از مسیر سیکلواکسیژناز (COX) را در سیستم عصبی مرکزی مسدود می‌کند و احتمالاً در انسان نیز به همین صورت عمل می‌کند. این مسیر از تولید پروستاگلاندین جلوگیری می‌کند؛ پروستاگلاندین مولکولی است که هنگام آسیب بافتی یا عفونت تولید می‌شود و در ایجاد احساس درد نقش دارد.

دوز مصرفی استامینوفن
دوز توصیه‌شده باید مطابق با دستور پزشک یا اطلاعات درج‌شده روی بسته‌بندی مصرف شود. به‌طور کلی:

• افراد بالای 50 کیلوگرم: 1000 میلی‌گرم هر 6 ساعت یا 650 میلی‌گرم هر 4 ساعت. نباید بیش از 1000 میلی‌گرم در یک دوز مصرف کرد و حداکثر مصرف روزانه 4000 میلی‌گرم است.
• افراد زیر 50 کیلوگرم: 12.5 میلی‌گرم به‌ازای هر کیلوگرم وزن بدن هر 4 ساعت یا 15 میلی‌گرم به‌ازای هر کیلوگرم وزن بدن هر 6 ساعت. حداکثر دوز روزانه نباید بیش از 3750 میلی‌گرم یا 75 میلی‌گرم به‌ازای هر کیلوگرم وزن بدن باشد.

مصرف بیش‌ازحد این دارو می‌تواند منجر به آسیب شدید کبدی شود. همچنین، استامینوفن در برخی داروهای تجویزی وجود دارد، بنابراین باید از مصرف هم‌زمان با داروهای دیگر حاوی استامینوفن خودداری کرد، زیرا ممکن است منجر به مسمومیت کشنده شود.

نام‌های تجاری رایج استامینوفن
برخی از برندهای رایج استامینوفن در آمریکا شامل موارد زیر هستند:

• Dayquil
• Feverall
• Mapap
• Nyquil
• Percocet
• Robitussin
• Tylenol
• Vicodin

ایبوپروفن چیست؟

ایبوپروفن یکی از پرمصرف‌ترین داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) در جهان است و در گروهی قرار می‌گیرد که شامل آسپرین و ناپروکسن نیز می‌شود. این دارو علاوه بر کاهش درد و تب، التهاب (تورم و قرمزی) را نیز کاهش می‌دهد.

موارد استفاده از ایبوپروفن
ایبوپروفن برای کاهش درد و تب در شرایط زیر توصیه می‌شود:

• انواع آرتروز
• کمردرد
• سرماخوردگی
• تب
• سردرد
• دردهای قاعدگی
• سایر دردها، به‌ویژه در صورت وجود التهاب

نحوه عملکرد ایبوپروفن
ایبوپروفن در دهه 1960 برای کاهش درد، تورم و سفتی مفاصل در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید ساخته شد. این دارو نیز مانند استامینوفن، مسیر COX را مسدود کرده و تولید پروستاگلاندین را متوقف می‌کند. اما برخلاف استامینوفن، علاوه بر مغز، در سایر بخش‌های بدن نیز اثر می‌گذارد و به همین دلیل علاوه بر کاهش درد و تب، به کاهش التهاب نیز کمک می‌کند.

نام‌های تجاری رایج ایبوپروفن
برخی از برندهای رایج ایبوپروفن در آمریکا شامل موارد زیر هستند:

• Advil
• Motrin

عوارض جانبی استامینوفن در مقابل ایبوپروفن

عوارض جانبی استامینوفن
استامینوفن ممکن است باعث واکنش آلرژیک شود که نشانه‌های آن شامل تورم صورت، زبان، گلو و لب‌ها، کهیر و مشکلات تنفسی است.

در موارد نادر، ممکن است موجب واکنش‌های شدید پوستی شود. در صورت بروز تاول، راش، قرمزی یا پوسته‌پوسته شدن پوست، مصرف دارو را متوقف کرده و با پزشک مشورت کنید.

مصرف الکل هنگام استفاده از استامینوفن توصیه نمی‌شود. همچنین، در صورت بارداری یا داشتن بیماری‌های قلبی، کلیوی یا کبدی، باید قبل از مصرف با پزشک مشورت کرد.

عوارض جانبی رایج:

• حالت تهوع
• استفراغ
• سردرد

عوارض جانبی ایبوپروفن
تمام داروهای NSAID می‌توانند خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش دهند. بنابراین، در صورت داشتن بیماری‌های مزمن (مانند بیماری قلبی، کلیوی، زخم معده یا آسم) باید قبل از مصرف با پزشک مشورت کرد. همچنین، مصرف این دارو در 20 هفته آخر بارداری می‌تواند مشکلاتی برای کلیه و قلب جنین ایجاد کند.

عوارض جانبی رایج:

• سردرد
• کاهش اشتها
• حالت تهوع
• مشکلات گوارشی

عوارض جانبی شدید (نیاز به مراجعه فوری به پزشک):

• افزایش فشار خون
• علائم نارسایی قلبی (افزایش سریع وزن، ضعف غیرمعمول)
• کهیر، خارش، یا جوش‌های پوستی شدید
• علائم مشکلات کبدی (درد در سمت راست بالای شکم، زردی پوست و چشم‌ها)
• علائم مشکلات کلیوی (کاهش ادرار، تورم پاها و دست‌ها)
• خونریزی داخلی (مدفوع سیاه یا خون‌آلود، استفراغ با ظاهر شبیه تفاله قهوه)

استامینوفن یا ایبوپروفن: کدام را مصرف کنیم؟

به‌طور کلی، توصیه می‌شود که برای التهاب از ایبوپروفن و برای کاهش درد از استامینوفن استفاده شود.

برای سردرد: استامینوفن گزینه بهتری است، مگر اینکه فرد مشکل کبدی داشته باشد.
برای گلودرد: ایبوپروفن در مواردی مانند عفونت استرپتوکوکی گزینه بهتری است، زیرا التهاب را کاهش می‌دهد.
برای گوش‌درد: هر دو دارو اثر یکسانی دارند، اما در صورت مصرف طولانی‌مدت بهتر است آنها را به‌صورت متناوب استفاده کرد تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود.