سرفه یک رفلکس طبیعی است که به تمیزکردن مجاری تنفسی از مخاط و مواد تحریککننده کمک میکند. سرفه میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله سرماخوردگی، آنفولانزا، آسم، برونشیت و حتی سیگارکشیدن باشد.
علل سرفه
- سرماخوردگی و آنفولانزا: شایعترین علت سرفه، عفونتهای ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا هستند. این عفونتها باعث التهاب و تولید مخاط در مجاری تنفسی میشوند که منجر به سرفه میشود.
- آسم: آسم یک بیماری مزمن التهابی است که مجاری تنفسی را تحتتأثیر قرار میدهد. افراد مبتلا به آسم اغلب در پاسخ به عوامل محرک مانند آلرژنها، دود و هوای سرد سرفه میکنند.
- برونشیت: برونشیت التهاب لولههای برونش است که ریهها را به نای متصل میکند. برونشیت میتواند حاد یا مزمن باشد. برونشیت حاد معمولاً ناشی از عفونت ویروسی است، درحالیکه برونشیت مزمن اغلب ناشی از سیگارکشیدن است.
- سیگارکشیدن: سیگارکشیدن یکی از شایعترین علل سرفه مزمن است. دود سیگار باعث التهاب مجاری تنفسی و تولید مخاط میشود که منجر به سرفه میشود.
- سایر علل: سایر علل سرفه میتوانند شامل بیماریهای ریوی مانند ذاتالریه، فیبروز سیستیک و سرطان ریه، و همچنین داروهای خاص و رفلاکس اسید معده به مری (GERD) باشند.
علائم سرفه
علائم سرفه بسته به علت آن میتواند متفاوت باشد. برخی از علائم رایج سرفه عبارتاند از:
- نوع سرفه: سرفه میتواند خشک، خلط دار، شبانه، یا مزمن باشد.
- شدت سرفه: سرفه میتواند خفیف، شدید، یا ناتوانکننده باشد.
- علائم دیگر: سرفه ممکن است با علائم دیگری مانند تب، تنگی نفس، درد قفسه سینه، یا خسخس سینه همراه باشد.
درمان سرفه
درمان سرفه به علت آن بستگی دارد. در بیشتر موارد، سرفه ناشی از سرماخوردگی یا آنفولانزا بهخودیخود در عرض چند هفته از بین میرود. درمانهای خانگی مانند استراحت کافی، نوشیدن مایعات زیاد، و استفاده از بخور میتوانند به تسکین علائم سرفه کمک کنند.
در برخی موارد، ممکن است برای درمان سرفه نیاز به دارو باشد. داروهای سرفه به دودسته اصلی تقسیم میشوند:
- داروهای ضد سرفه: این داروها سرفه را سرکوب میکنند. آنها برای سرفههای خشک و شدید که خواب را مختل میکنند یا فعالیتهای روزانه را دشوار میکنند، مفید هستند.
- داروهای خلطآور: این داروها به شلشدن مخاط و دفع آن از مجاری تنفسی کمک میکنند. آنها برای سرفههای خلط دار مفید هستند.
پیشگیری از سرفه
بهترین راه برای پیشگیری از سرفه، پیشگیری از عفونتهایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا است. شستن مکرر دستها، اجتناب از تماس با افراد بیمار، و دریافت واکسن آنفولانزا میتواند به کاهش خطر ابتلا به این عفونتها کمک کند.