پژوهشگران مؤسسه فدرال فناوری زوریخ (ETH Zurich) در مطالعه‌ای تازه که نتایج آن در نشریه علمی Science Advances منتشر شد، دریافتند که نفس‌های عمیق می‌توانند نقش حیاتی در حفظ انعطاف‌پذیری و سلامت ریه‌ها ایفا کنند. این یافته‌ها نشان می‌دهد که حتی یک آه کشیدن ساده ممکن است تأثیری مثبت بر ساختار درونی دستگاه تنفسی داشته باشد.
چگونه نفس عمیق به عملکرد ریه کمک می‌کند؟
ریه هنگام دم منبسط می‌شود و هنگام بازدم جمع می‌شود. این حرکات پیوسته باعث کشش در بافت و سطح ریه می‌شوند که در برابر انبساط مقاومت ایجاد می‌کند. اما طبق نتایج این مطالعه، مایعی که سطح داخلی ریه را می‌پوشاند، پس از هر نفس عمیق، مقاومت سطحی (Surface Tension) را به‌طور محسوسی کاهش می‌دهد و همین امر به نرم‌تر و انعطاف‌پذیرتر شدن ریه‌ها کمک می‌کند.
«این مایع تمام سطح ریه را مرطوب می‌کند و به آن اجازه می‌دهد راحت‌تر تغییر شکل دهد. به زبان فنی، ریه انعطاف‌پذیرتر می‌شود.» — یان ورمانت، نویسنده مقاله
آزمایش‌ها چه نشان دادند؟
به گزارش دویچه‌وله (DW)، در این پژوهش بررسی شد که مایع سطحی ریه در شرایط مختلف چگونه رفتار می‌کند. نتایج آزمایش‌های دقیق آزمایشگاهی نشان داد که پس از چند نفس عمیق، کشش سطحی این مایع به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد. پژوهشگران معتقدند که همین پدیده است که پس از یک نفس عمیق احساس آرامش و گشایش در قفسه سینه را ایجاد می‌کند.
راز این تأثیر در چیست؟
به گفته دانشمندان، دلیل این اثر در ساختار چندلایه‌ای مایع سطحی ریه نهفته است. این مایع مانند یک پوشش محافظ عمل می‌کند و گسترش و جمع شدن ریه‌ها را تسهیل می‌کند. یکی از نویسندگان مقاله، ماریا نوواس-سیلوا، توضیح می‌دهد که در حالت ایده‌آل، لایه‌ی بالایی این مایع باید سخت‌تر و لایه‌های زیرین آن نرم‌تر و حساس‌تر باشند تا عملکرد طبیعی تنفس حفظ شود.
چرا تنفس سطحی خطرناک است؟
وقتی فرد فقط نفس‌های سطحی می‌کشد، این مایع کافی حرکت نمی‌کند و با گذشت زمان، ساختار چندلایه‌ای آن تخریب می‌شود. به همین دلیل، گاهی اوقات کشیدن نفس‌های عمیق یا آه‌های طبیعی می‌تواند به بازسازی این لایه‌ها و بازیابی انعطاف ریه کمک کند.
ارتباط با بیماری‌های تنفسی
پژوهشگران می‌گویند یافته‌های آن‌ها با مشاهدات بالینی که نشان می‌دهد در افراد با تنفس سطحی مداوم، تنفس دشوارتر می‌شود، همخوانی دارد. بنابراین، نتایج این مطالعه می‌تواند در توسعه روش‌های درمانی جدید برای بیماری‌های ریوی الهام‌بخش باشد.
این کشف ممکن است مسیر تازه‌ای در درمان اختلالات تنفسی و بهبود کیفیت زندگی بیماران بگشاید.
نتیجه‌گیری: یک نفس عمیق، یک گام برای سلامتی
بر اساس یافته‌های مؤسسه ETH زوریخ، نفس عمیق کشیدن نه‌تنها حس آرامش به همراه دارد، بلکه به شکل علمی ثابت شده که به بازسازی ساختار طبیعی ریه و افزایش انعطاف‌پذیری آن کمک می‌کند. بنابراین، هر از گاهی آه بکشید—بدنتان از شما سپاسگزار خواهد بود!
شما آخرین بار کی نفس عمیق کشیدید؟ تجربه‌تان از آرامش بعد از یک نفس عمیق را در بخش دیدگاه‌ها با ما به اشتراک بگذارید.
