در بیابان سرخ و وسیع استرالیا، دو هواپیمای سیاهرنگ بدون خلبان تقریباً همزمان به آسمان برخاستند و در چشمبههمزدنی در افق محو شدند. این پهپادهای جنگی پیشرفته بخشی از پروژه MQ-28A Ghost Bat هستند؛ پروژهای که استرالیا با سرمایهگذاری عظیم و در همکاری با بوئینگ دنبال میکند تا صنعت دفاعی خود را پس از نیم قرن دوباره احیا کند.
Ghost Bat؛ رباتهای بالدار استرالیا
این هواپیماها با طول حدود ۱۲ متر، در رده پهپادهای جنگی قرار میگیرند و هدفشان پشتیبانی از جنگندههای سرنشیندار و کاهش خطر برای خلبانها است. استرالیا تاکنون حدود ۶۵۰ میلیون دلار روی توسعه این هواپیماها سرمایهگذاری کرده است. این پروژه، نخستین بار پس از دهههاست که جنگندهای بهطور کامل در خاک استرالیا طراحی و ساخته میشود.
این تغییر مسیر استراتژیک به معنای فاصله گرفتن از وابستگی کامل به تجهیزات نظامی ایالات متحده است؛ وابستگیای که از پایان جنگ سرد تاکنون ادامه داشت و باعث تضعیف صنایع دفاعی داخلی این کشور شده بود.
موج جهانی پهپادهای جنگی
استرالیا تنها کشوری نیست که به سمت پهپادهای جنگی حرکت میکند. چین اخیراً نمونههای جدیدی از پهپادهای رزمی با نام «دوست وفادار» را در پکن به نمایش گذاشت. ایالات متحده نیز در حال توسعه پروژههای مشابهی است تا با ترکیب هواپیماهای سرنشیندار و بیسرنشین، ظرفیت رزمی خود را افزایش دهد و ریسک انسانی و هزینهها را کاهش دهد.
وزیر صنایع دفاعی استرالیا، پت کانروی، در این باره گفت:
«ما شاهد بزرگترین مسابقه تسلیحاتی متعارف از زمان جنگ جهانی دوم هستیم. چین نیروهای مسلح متعارف و هستهای خود را با سرعت بالایی مدرن میکند.»
Woomera؛ پایگاه سری استرالیا
این پروازهای آزمایشی در منطقه وومرا انجام شد؛ منطقهای وسیع در استرالیای جنوبی که حتی از ایالت پنسیلوانیا هم بزرگتر است و از زمان جنگ جهانی دوم برای آزمایشهای نظامی محرمانه مورد استفاده قرار میگیرد. وومرا اغلب به «منطقه ۵۱ استرالیا» معروف است. در زمانهایی که تستهای نظامی انجام نمیشود، این منطقه محل چراگاه گاو و گوسفند است.
بازگشت به سنت تولید دفاعی
استرالیا سابقهای کوتاه اما قابل توجه در تولید تجهیزات نظامی دارد. در جنگ جهانی دوم این کشور به سرعت تولید تسلیحات و هواپیما را برای پشتیبانی از نیروهای متفقین افزایش داد. اما آخرین هواپیمای طراحیشده در داخل این کشور به زمان جنگ ویتنام بازمیگردد.
اکنون با پیشرفت هوش مصنوعی، این کشور میتواند بار دیگر به رقابت در حوزه تولید تجهیزات دفاعی بپردازد. بوئینگ ساخت کارخانه جدیدی در تومبا (ایالت کوئینزلند) را آغاز کرده و استرالیا قصد دارد این پهپادها را در آینده به سایر کشورها صادر کند.
- Ghost Bat
ویژگیهای Ghost Bat
این پهپاد نام خود را از یک خفاش کوچک اما شجاع بومی گرفته است که پرندگان و حیوانات هماندازه خود را شکار میکند. برد پروازی Ghost Bat حدود ۳۷۰۰ کیلومتر است؛ تقریباً به اندازه پهنای استرالیا.
بوئینگ اعلام کرده است که حدود ۷۰٪ قطعات این پهپاد در داخل استرالیا ساخته خواهد شد و هزینه هر واحد آن تقریباً یکدهم جنگندههای نسل پنجمی مانند F-35 است.
تحلیل کارشناسان
به گفته مالکوم دیویس، تحلیلگر مؤسسه سیاست راهبردی استرالیا:
«علاقه جهانی به پهپادهای همکار نشان میدهد که کشورها خود را برای درگیریهای طولانیمدت میان قدرتهای بزرگ آماده میکنند. جنگ اوکراین ذهنیت کشورهایی مانند استرالیا را در مورد ضرورت آمادگی برای سناریوهای بحرانی تغییر داده است.»
اتحاد با آمریکا و توافق AUKUS
با وجود تأکید بر توانمندیهای بومی، این پروژه همکاری نزدیک با ایالات متحده را هم تقویت میکند. استرالیا علاوه بر این پروژه، در تولید مهمات و موشکهای هدایتشونده نیز با شرکتهای آمریکایی همکاری میکند. همچنین توافق دفاعی AUKUS که در سال ۲۰۲۱ میان استرالیا، آمریکا و بریتانیا امضا شد، شامل نگهداری زیردریاییهای هستهای در این کشور است.
یک مقام مسئول در این زمینه گفت:
«دولت آمریکا رویکردی عملیتر اتخاذ کرده است و اکنون تمرکز بر این است که متحدان نهتنها مصرفکننده بلکه تأمینکننده امنیت نیز باشند.»
جمعبندی
پروژه MQ-28A Ghost Bat نماد بازگشت استرالیا به عرصه تولید تجهیزات دفاعی پیشرفته است. این پهپادها نهتنها ظرفیت دفاعی کشور را افزایش میدهند، بلکه امکان صادرات فناوری و کاهش وابستگی به تأمینکنندگان خارجی را فراهم میکنند.
اگر به فناوریهای نظامی، پهپادهای پیشرفته و استراتژیهای دفاعی علاقهمند هستید، این خبر را با دوستانتان به اشتراک بگذارید و دیدگاه خود درباره آینده نبردهای هوایی و نقش پهپادها را در بخش نظرات مطرح کنید.