اگزما گروهی از بیماری‌های پوستی است که باعث تحریک، التهاب و خارش پوست می‌شود. پزشک ممکن است به آن درماتیت نیز بگوید. این بیماری باعث تضعیف عملکرد حفاظتی پوست شما می‌شود؛ یعنی همان سدی که از پوست در برابر عناصر خارجی محافظت کرده و به حفظ رطوبت آن کمک می‌کند. این بدان معناست که پوست شما ممکن است به راحتی به مواد محرک و آلرژی‌زا در محیط واکنش نشان دهد.
اگزما می‌تواند در هر نقطه از بدن ظاهر شود، اما یکی از رایج‌ترین مکان‌ها صورت است، به خصوص در پیشانی، گونه‌ها، لب‌ها و چانه. همچنین ممکن است در داخل و اطراف گوش‌ها نیز بروز کند.
نشانه‌های اگزما روی صورت
بسته به رنگ پوست، اگزما می‌تواند باعث ایجاد جوش‌هایی قرمز، بنفش یا قهوه‌ای در صورت شود. هر نوع اگزما می‌تواند روی صورت ظاهر شود، اما درماتیت آتوپیک، درماتیت سبوره‌ای و درماتیت تماسی از شایع‌ترین انواع آن هستند. همچنین ممکن است بیش از یک نوع اگزما همزمان روی صورت ظاهر شود.
اگزمای تماسی روی صورت
اگزمای تماسی هنگامی رخ می‌دهد که با ماده‌ای که پوست شما را تحریک می‌کند یا باعث واکنش آلرژیک می‌شود تماس پیدا کنید. این نوع اگزما به طور معمول به ارث نمی‌رسد و با دیگر شرایط آلرژیک مانند تب یونجه یا آسم مرتبط نیست.
حدود 80٪ مواقع، درماتیت تماسی ناشی از تماس با مواد تحریک‌کننده مانند:
- حلال‌ها
- شوینده‌ها و صابون‌ها
- سفیدکننده‌ها
- جواهرات حاوی نیکل
- لوازم آرایش
- رنگ مو
- شستشوی بیش از حد با آب داغ و صابون، که می‌تواند پوست را خشک کند
اما اگزما همچنین ممکن است ناشی از واکنشی باشد که یک یا دو روز پس از تماس پوست با آلرژن ظاهر شود. دلایل رایج درماتیت تماسی آلرژیک شامل موارد زیر است:
- پیچک سمی و بلوط سمی
- لاک ناخن
- عطرها در محصولات مراقبت از پوست
- نیکل
- تیمروسال، که نگهدارنده‌ای است که در برخی از آنتی‌بیوتیک‌های موضعی یافت می‌شود
نشانه‌های اگزما روی صورت
ممکن است لکه‌های اگزما در هر جایی از صورت از چانه تا پیشانی ظاهر شود، اما گونه‌ها شایع‌ترین محل برای شعله‌ور شدن هستند. نشانه‌های رایج اگزما روی صورت شامل:
- تورم، قرمزی و تحریک (التهاب)
- جوش‌هایی با تغییر رنگ پوست، که ممکن است قرمز، بنفش یا قهوه‌ای تیره باشد
- خارش پوست
- پوست خشک، پوسته‌پوسته یا فلس‌دار
- برجستگی‌ها یا تاول‌های کوچک
- چین و چروک زیر چشم
- پوست دردناک یا ناراحت‌کننده
انواع اگزما روی صورت
چندین نوع اگزما وجود دارد. انواعی که اغلب روی صورت ظاهر می‌شوند شامل موارد زیر هستند:
اگزمای آتوپیک
این نوع اگزما رایج‌ترین نوع است. بسیاری از افراد در کودکی به آن مبتلا می‌شوند. افرادی که به آن دچار می‌شوند، معمولاً اعضای نزدیک خانواده‌ای دارند که به اگزمای آتوپیک، آسم یا آلرژی‌های دیگر مانند تب یونجه مبتلا هستند.
درماتیت سبوره‌ای
این یکی از شایع‌ترین انواع اگزما است که در بزرگسالان روی صورت بروز می‌کند. این نوع باعث لکه‌های قرمز و خارش‌دار و پوسته‌های چرب روی پیشانی، چین‌های کنار بینی، ابروها و پشت گوش‌ها می‌شود.
درماتیت تماسی
این نوع اگزما زمانی رخ می‌دهد که با ماده‌ای که پوست شما را تحریک می‌کند یا واکنش آلرژیک ایجاد می‌کند تماس پیدا کنید. زمانی که اگزمای تماسی روی صورت رخ می‌دهد، معمولاً روی لب‌ها، پلک‌ها و گونه‌ها ظاهر می‌شود.
دلایل بروز اگزما روی صورت
پزشکان به طور دقیق نمی‌دانند که چه چیزی باعث اگزما می‌شود، اما فکر می‌کنند که این بیماری به تعامل بین ژن‌ها و محیط مرتبط است. عواملی که باعث تحریک شعله‌ور شدن اگزما می‌شوند، ممکن است برای افراد مختلف متفاوت باشند. عوامل رایج شامل:
- صابون‌ها و شوینده‌ها
- هوای خشک یا آب و هوای با رطوبت کم
- تماس با چیزی که به آن آلرژی دارید
- لوازم آرایش
- دود و سایر آلاینده‌ها
- پارچه‌های خشن یا خارش‌آور مانند پشم
- استرس عاطفی
درمان اگزما روی صورت
اگزما قابل درمان نیست و معمولاً به صورت دوره‌ای بروز می‌کند. بهترین روش برای درمان آن بستگی به محرک‌های شعله‌ور شدن آن دارد. پزشک به شما کمک می‌کند تا این محرک‌ها را شناسایی کنید تا از تماس با آن‌ها اجتناب کنید. روش‌های رایج مدیریت علائم شامل:
- استفاده از کرم‌های استروئیدی
- مصرف داروهای آنتی‌هیستامین یا سرکوب‌کننده‌های ایمنی
- استفاده از داروهای ضد قارچ
مراقبت از پوست برای اگزما
یکی از بهترین روش‌های درمان اگزما مراقبت مناسب از پوست است. پوست خود را مرطوب نگه دارید، با ملایمت تمیز کنید و از آب خنک استفاده کنید.
نکات پایانی
برای مدیریت اگزما روی صورت، از محصولات ملایم استفاده کنید و از عوامل محرک خود دوری کنید.
