طبق یک تحقیق گسترده که داده‌های کشورهای مختلف در آن جمع‌آوری شده است، تنهایی خطر ابتلا به زوال عقل را ۳۱٪ و خطر ابتلا به اختلالات شناختی را ۱۵٪ افزایش می‌دهد. برخی نکات برای کاهش حس تنهایی وجود دارد.
ویوک ه. مورثی، جراح آمریکایی، سال گذشته گفت که خطر مرگ زودرس ناشی از تنهایی مزمن شبیه به کشیدن ۱۵ سیگار در روز است. ارتباط ضعیف یا ناکافی اجتماعی با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته، اضطراب و افسردگی همراه است. حالا یک متا آنالیز که از داده‌های بیش از ۶۰۰,۰۰۰ نفر استفاده کرده، نشان داده که تنهایی خطر ابتلا به زوال عقل از جمله بیماری آلزایمر را افزایش می‌دهد. نتایج همچنین نشان می‌دهند که تنهایی با اختلال شناختی که پیش از آغاز زوال عقل به عنوان یک مرحله اولیه شناخته می‌شود، مرتبط است.
مارتینا لوچتی، نویسنده مطالعه و استادیار در رشته علوم رفتاری و پزشکی اجتماعی در دانشگاه ایالت فلوریدا، گفت: “تنهایی به طور کلی با شناخت در طیف زوال عقل در ارتباط است. ما می‌دانیم که تنهایی به عنوان یک سندرم از ده‌ها سال قبل از تشخیص زوال عقل شروع می‌شود و با چندین نتیجه شناختی به غیر از زوال عقل مرتبط است.”
تنهایی خطر زوال عقل و اختلال شناختی را افزایش می‌دهد
در مطالعه‌ای که در ماه اکتبر در نشریه Nature Mental Health منتشر شد، داده‌های ۶۰۸,۵۶۱ نفر از ۲۱ گروه جمعیتی از ایالات متحده، بریتانیا، چین، استرالیا و کشورهای دیگر جمع‌آوری شد. تنهایی از طریق پرسش‌هایی مانند “چقدر احساس تنهایی می‌کنید؟” یا “چقدر احساس می‌کنید که هیچ دوستی ندارید؟” اندازه‌گیری شد. برای ارزیابی وضعیت شناختی، مطالعات یا تشخیص زوال عقل یا عملکرد در آزمون‌های شناختی را مورد استفاده قرار دادند. پیش‌بینی‌های ترکیبی نشان داد که احساس تنهایی خطر ابتلا به زوال عقل را تا ۳۱٪ و خطر اختلالات شناختی را تا ۱۵٪ افزایش می‌دهد. حتی پس از کنترل علائم افسردگی، انزوای اجتماعی و عوامل خطر دیگر مانند دیابت، فشار خون بالا و چاقی، این ارتباطات همچنان ادامه داشت. طبق گفته محققان، تأثیر تنهایی بر خطر زوال عقل قابل مقایسه با تأثیر رفتارهای غیرفعال یا سیگار کشیدن است. دکتر جوئل سالیناس، که در این تحقیق حضور نداشت، گفت: “ما ممکن است درمانی برای بیماری آلزایمر و دیگر انواع زوال عقل نداشته باشیم، اما درمانی برای تنهایی داریم. این یک موضوع کمک به پشتیبانی از افراد است (سوال کردن از آنها که آیا نیاز به چیزی دارند، آماده شنیدن آنها بودن) و این چیزی است که همه ما قادر به انجام آن هستیم.”
تنهایی متفاوت از تنها بودن است
تنهایی یک احساس انزوای اجتماعی است و با تنها بودن متفاوت است. افراد ممکن است زندگی اجتماعی فعالی داشته باشند و همچنان احساس تنهایی کنند، یا ممکن است زندگی به تنهایی داشته باشند و احساس تنهایی نکنند. برخی از متخصصان بر این باورند که تنهایی معادل اجتماعی درد فیزیکی، گرسنگی و تشنگی است. این یک واکنش احساسی ناخوشایند است که برای ترغیب انسان‌ها به جستجوی ارتباطات اجتماعی تکامل یافته است. یک نظرسنجی که در سال ۲۰۲۲ در ۱۴۲ کشور از حدود ۱۰۰۰ نفر انجام شد، نشان داد که تقریباً یک‌چهارم شرکت‌کنندگان خود را “خیلی” یا “تا حدی” تنها می‌دانند. برای بخشی از جمعیت، شاید حدود ۱۵ تا ۳۰ درصد، تنهایی یک وضعیت مزمن است. و این تنها به دلایل گذرا نیست، بلکه تمایل به احساس تنهایی در طول زندگی به نظر می‌رسد که ویژگی ارثی متواضعی باشد که سهم ژنتیکی آن بین ۱۴ تا ۲۷ درصد است. پروفسور رابرت ویلسون، استاد علوم اعصاب، گفت: “یکی از اشتباهات مردم در مورد تنهایی این است که آن را معمولاً یک وضعیت موقتی می‌بینند. فردی می‌میرد یا شما را ترک می‌کند و شما تنها می‌مانید. این اتفاق قطعاً می‌افتد، اما تنهایی اساساً یک وضعیت مزمن است. بیشتر افراد تنها، تنهایی را از دوران پیری آغاز نکرده‌اند.” ویلسون و همکارانش پیشتر نشان داده بودند که تنهایی، حتی پس از کنترل تأثیر فعالیت اجتماعی، با افزایش خطر آلزایمر و نرخ زوال شناختی مرتبط است. در مطالعه‌ای که توسط سالیناس و همکارانش در سال ۲۰۲۲ انجام شد، نشان داده شد که تنهایی علاوه بر افزایش خطر زوال عقل، با عملکرد اجرایی ضعیف‌تر، حجم کلی مغز کمتر و آسیب بیشتر به ماده سفید مغز مرتبط است.
استراتژی‌هایی برای کاهش تنهایی
متخصصان بر این باورند که برای کشف دقیق ارتباط بین تنهایی و زوال عقل نیاز به تحقیقات بیشتری است. اما اگر انزوای اجتماعی ادراک شده به نحوی به زوال شناختی کمک کند، خبر خوب این است که انواع مختلف مداخلات نشان داده‌اند که می‌توانند تنهایی را کاهش دهند. مداخلاتی که مهارت‌های اجتماعی را بهبود می‌بخشند، حمایت اجتماعی فراهم می‌کنند، فرصت‌های تعامل اجتماعی را افزایش می‌دهند و ادراکات از تنهایی را بازتعریف می‌کنند، در مطالعات بالینی موفقیت‌هایی در سطوح مختلف کسب کرده‌اند. روش‌های کاهش تنهایی باید به طور خاص برای هر فرد تنظیم شوند، اما برخی از توصیه‌های عمومی سالیناس نیز وجود دارد:
- ارتباطات خود را حفظ کنید: سالیناس پیشنهاد می‌کند که قبل از تلاش برای پیدا کردن دوستان جدید، ارتباطات اجتماعی که قبلاً دارید را تقویت کنید، مثلاً با خانواده یا دوستانی که ممکن است ارتباط خود را با آنها از دست داده‌اید.
- افرادی با علاقه‌های مشابه پیدا کنید: به دنبال فرصت‌هایی برای تعامل با دیگران از طریق علاقه‌های مشترک مانند باشگاه کتاب، لیگ ورزشی یا کلاس‌ها باشید. ملاقات منظم با افراد مشابه از طریق فعالیت‌های برنامه‌ریزی شده شانس ایجاد ارتباط پایدار را افزایش می‌دهد.
- به بهداشت ارتباطی توجه کنید: به جای انتظار برای این که دیگران به شما دسترسی پیدا کنند، خودتان به آنها دسترسی پیدا کنید. ارتباطات اجتماعی منظم با افراد زندگی‌تان را حفظ کنید، از آنها در مورد زندگی‌شان سؤال کنید و گوش شنوایی داشته باشید.
- درمان شناختی رفتاری: گاهی اوقات تنهایی بیشتر با عواملی روان‌شناختی مانند نحوه درک فرد از دنیای اطرافش مرتبط است. درمان شناختی رفتاری نوعی روان‌درمانی است که به افراد کمک می‌کند تا افکار، احساسات و رفتارهای منفی خود را تغییر دهند.
