تلاش نویسندگان سایت دکتر علیرضا آذر پیکان متخصص جراحی لاغری و انکو سرجری در این است که مقالهای جامع در مورد تعریف شاخص توده بدنی یا محاسبه آنلاین اضافه وزن با BMI به مخاطبان همیشگی خود ارائه دهد. امروزه بیماری چاقی و اضافه وزن در بسیاری جوامع شیوع بالایی دارد. با توجه به خطرات ناشی از بیماری چاقی ابزارهای کارا بعد مانند شاخص توده بدنی برای سنجش وزن افراد وجود دارد. به کمک شاخص توده بدنی میتوان به وضعیت بدنی فرد پی برد. در گام بعدی میتوان با کمک های روش متعارف کاهش وزن یا روشهای تضمینی تر مانند اعمال جراحی چاقی به کنترل بیماری چاقی و کاهش وزن پرداخت.
بی ام آی (BMI) چگونه شاخصی است؟
شاخص توده بدنی (BMI) یک ابزار غربالگری پزشکی است که نسبت قد شما به وزن شما را اندازه گیری میکند تا میزان چربی بدن شما را تخمین بزند. معمولاً متخصصین پزشکی و بهداشتی، BMI را با استفاده از وزن بر حسب کیلوگرم (کیلوگرم) تقسیم بر مجذور قد بر حسب متر (m2) محاسبه میکنند. در اکثر افراد، BMI با چربی بدن در ارتباط است و هر چه این عدد بیشتر باشد، ممکن است چربی بدن شما بیشتر باشد اما در برخی موارد دقیق نیست. شاخص توده بدنی به تنهایی میزان سلامتی فرد ارزیابی شونده را تشخیص نمیدهد. از این رو معمولاً گروه درمانی از شاخص توده بدنی در ترکیب با سایر ابزارها و آزمایشها برای ارزیابی وضعیت سلامتی و خطراتی که سلامتی افراد را تهدید میکند، استفاده میکنند.
وجود توده چربی زیاد در بدن ممکن است منجر به پیامدهایی مانند ابتلا به بیماریهای قلبی – عروقی، سکته مغزی و دیابت نوع 2 شود. همچنین کم بودن بیش از حد میزان چربی بدن ممکن است با سوء تغذیه در ارتباط باشد. مقدار مناسب چربی بدن به ویتامینها و مواد معدنی کمک میکند تا وارد بدن شما شوند. همچنین منبع انرژی لازم را برای بدن شما فراهم میکند، به حفظ دمای بدن کمک میکند و از اندام های شما محافظت میکند. شما نباید تنها از نمودار استاندارد شاخص توده بدنی برای ارزیابی وزن کودک یا نوجوان استفاده کنید.
از شاخص توده بدنی برای چه مواردی استفاده می شود؟
معمولاً پزشکان متخصص یا کارشناسان بهداشت از شاخص توده بدنی برای کمک به تشخیص انواع اضافه وزن و به عنوان یک ابزار غربالگری برای ارزیابی برخی بیماریها استفاده میکنند.
ارزیابی وزن با شاخص توده بدنی
به طور کلی، محدوده شاخص توده بدنی زیر (بر حسب کیلوگرم بر متر مربع) انواع مختلف وزن را طبقهبندی میکند:
کم وزنی: شاخص توده بدنی کمتر از 18.5.
محدوده بهینه وزن: شاخص توده بدنی 18.5 تا 24.9.
اضافه وزن: شاخص توده بدنی 25 تا 29.9.
چاقی درجه 1: شاخص توده بدنی 30 تا 34.9.
چاقی درجه 2: شاخص توده بدنی 35 تا 39.9.
چاقی درجه 3: شاخص توده بدنی بیش از 40.
لازم به ذکر است که شاخص توده بدنی تنها ابزاری نیست که متخصصین بهداشت و درمان برای طبقهبندی انواع وزن از آن استفاده میکنند. ابزارهای دیگر عبارتاند از:
- اندازه گیری دور کمر.
- اندازه گیری ضخامت پوست با استفاده از کولیسهای چین خورده در نواحی خاصی از بدن، مانند پشت بازوها و زیر تیغههای شانه.
- اسکن DEXA و پلتیسموگرافی جابجایی هوا (ADP): این روش کمتر مورد استفاده قرار میگیرد.
غربالگری خطرات مرتبط با شاخص توده بدنی بالا
اگر شاخص توده بدنی کمتر از 18.5 (کم وزنی) دارید، ممکن است در خطر ابتلا به بیماریهای زیر باشید:
- سوء تغذیه
- کمخونی
- ضعف سیستم ایمنی که میتواند منجر به عفونتها و بیماریهای مکرر شود.
- پوکی استخوان.
- ناباروری.
اگر کمبود وزن دارید، پزشک شما احتمالاً آزمایشهای خون و آزمایشهای دیگری را برای بررسی سلامت کلی شما و بررسی اینکه آیا سوءتغذیه دارید درخواست میکند.
به طور کلی، هر چه شاخص توده بدنی شما بالاتر باشد، خطر ابتلا به بیماریهای زیر بیشتر میشود:
- بیماریهای قلبی – عروقی
- فشار خون بالا (هایپر تنشن).
- دیابت نوع 2.
- سنگ کیسه صفرا
- آرتروز.
- آپنه خواب.
- ابتلا به برخی سرطانها از جمله روده بزرگ، سینه، آندومتر و کیسه صفرا.
- افسردگی و دیگر بیماریهای حوزه سلامت روان.
مهم است که به یاد داشته باشید که میتوانید بدون داشتن شاخص توده بدنی بالا، هر یک از بیماریهای فوق مبتلا شوید. همچنین شما میتوانید بدون اینکه به هیچ یک از این بیماریهای یاد شده مبتلا شوید، شاخص توده بدنی بالایی داشته باشید. ژنتیک و عوامل دیگر مانند کشیدن سیگار و دخانیان نقش زیادی در ایجاد این بیماریها دارند. اگر شاخص توده بدنی شما نشان دهد که ممکن است درجاتی از بیماری چاقی را داشته باشید، پزشک معالج شما احتمالاً آزمایشهای خون خاصی را برای بررسی سلامت عمومی شما تجویز میکند، مانند پانل متابولیک جامع و پانل چربی.
شاخص توده بدنی سالم چیست؟
محدوده بهینه برای یک شاخص توده بدنی سالم بین 18.5 تا 24.9 در نظر گرفته میشود. مهم است که به یاد داشته باشید که چاقی بدن تنها عامل تعیین کننده سلامت کلی افراد نیست. چندین عامل دیگر، مانند ژنتیک، سطح فعالیت، سیگار کشیدن یا استعمال تنباکو، نوشیدن الکل و نوشیدنیهای الکلی و شرایط سلامت روان، همگی بر سلامت کلی شما و احتمال ابتلا به برخی بیماریهای پزشکی تأثیر میگذارند.
محدودیت های شاخص توده بدنی چیست؟
شاخص توده بدنی به دلایل مختلف محدودیتهایی دارد. به همین دلیل، مهم است که تأکید زیادی بر شاخص توده بدنی خود نداشته باشید. اگرچه نمودار شاخص توده بدنی ممکن است برای افراد خاص نادرست باشد، پزشکان معالج و کارشناسان بهداشت همچنان از آن استفاده میکنند زیرا سریعترین ابزار برای ارزیابی میزان تخمینی چربی بدن یک فرد است.
محدودیت های استفاده از شاخص توده بدنی برای کمک به تشخیص انواع وزن
شاخص توده بدنی استاندارد در تشخیص انواع وزن محدودیتهایی دارد، از جمله:
- شاخص توده بدنی بین توده بدون چربی (وزن همه چیز در بدن شما به جز چربی) و توده چربی تفاوتی قائل نمیشود. به همین دلیل، یک فرد میتواند شاخص توده بدنی بالایی داشته باشد (با بدنی عضلانی) اما همچنان توده چربی بسیار کم داشته باشد و بالعکس.
- همان نمودار شاخص توده بدنی برای مردان و زنان بزرگسال استفاده میشود در حالی که نمودار شاخص توده بدنی برای افزایش میانگین قد بزرگسالان در طول سالها تنظیم نشده است.
شما نباید از نمودار استاندارد شاخص توده بدنی برای ارزیابی میزان چربی بدن در جمعیتهای زیر استفاده کنید:
- ورزشکاران و بدنسازان.
- کودکان و نوجوانان.
- افراد باردار
- افراد بالای 65 سال.
- افرادی که به دلیل ابتلا به بیماری دچار آتروفی عضلانی (از بین رفتن عضلات بدن) میشوند.
محدودیت های استفاده از شاخص توده بدنی به عنوان ابزار غربالگری برای سنجش سلامتی
شاخص توده بدنی به عنوان یک ابزار غربالگری برای ارزیابی خطر برخی از سنجش بیماریهایی، مانند دیابت نوع 2 و بیماری قلبی، دارای محدودیتهایی است که شامل موارد زیر میباشد:
- شاخص توده بدنی محل یا توزیع چربی بدن را اندازه گیری نمیکند. این به خودی خود یک مشکل است زیرا تجمع چربی اضافی در نواحی خاصی از بدن شما، مانند شکم نسبت به تجمع چربی اضافی در سایر نواحی بدن، مانند ران، با خطر بیشتری برای ابتلای فرد به انواع بیماریها در ارتباط است.
- رابطه بین شاخص توده بدنی و میزان مرگ و میر اغلب عواملی مانند سابقه خانوادگی دیابت، فشار خون بالا، بیماریهای قلبی عروقی و کلسترول بالا (دیس لیپیدمی) را در نظر نمیگیرد.
محاسبه آنلاین اضافه وزن با شاخص توده بدنی
اما برای سنجش میزان اضافه وزن و تخمین حدودی شرایط بدنی میتوان شاخص توده بدنی را محاسبه کرد و برای این منظور به این سایتها مراجعه کرده و با قرار دادن قد و وزن به راحتی شاخص توده بدنی را محاسبه کرده و از تفسیر میزان شاخص توده بدنی برای سنجش سلامت خود بهره ببرید:
محاسبه آنلاین بی ام آی بدن
روش های مختلف برای کاهش وزن
با استفاده از روش های متعارفی مانند رژیم غذایی، بالا بردن فعالیت بدنی و دارودرمانی شکل های خفیف اضافه وزن خود را کنترل کند. اگر اضافه وزن از محدوده خاصی فراتر رفت و با روش های متعارف کاهش وزن قابل کنترل و درمان نبود نیاز به استفاده از اعمال جراحی چاقی میباشد. انواع جراحی چاقی به کمک ویژگی های خود می توانند کاهش وزن چشمگیر و پایداری را برای فرد تحت عمل به ارمغان آورند. چند نمونه از کاربردی ترین انواع جراحی چاقی شامل موارد زیر می باشند:
1) عمل اسلیو معده
2) عمل بای پس معده
3) عمل باندینگ معده
4) قرار دادن بالن در معده
5) انسداد اعصاب واگ
معرفی جراح برتر برای انجام جراحی چاقی
دکتر آذر پیکان فلوشیپ فوق تخصصی انکو سرجری و عمل لاپاراسکوپی پیشرفته، جراحی چاقی از دانشگاه تهران، رتبه برتر بورد تخصصی و نفر اول آزمون فلوشیپ جراحی سرطان میباشد.
- عضو انجمن جهانی جراحی چاقی (IFSO)
- عضو رسمی جامعه کلوپروکتولوژی اروپا (ESCP)
- فلوشیپ فوق تخصصی انکوسرجری و لاپاراسکوپی پیشرفته
- رزیدنت برگزیده دانشگاه تهران در زمان گذراندن دوران تخصص
- سابقه بیش از ۳۰۰۰ جراحی موفق
مراجعه کنندگان برای ارتباط مستقیم با دکتر آذر پیکان میتوانند از شمارههای زیر استفاده کنند:
- ۰۲۱-۲۳۰۲۱۷۶۳
- ۰۲۱-۲۳۰۲۱۷۶۴
- ۰۹۱۲۰۵۷۱۳۳۵
آدرس مطب: تهران. سعادت آباد، بین چهار راه سرو بلوار شهرداری، خیابان ریاضی بخشایش، کلینیک بیمارستان عرفان
این مطلب صرفا جنبه تبلیغاتی داشته و فوت و فن هیچ مسئولیتی را در رابطه با آن نمیپذیرد