کاهش استرس مهم‌‌‌‌‏تر است یا تغذیه سالم؟

استرس آنقدر به شما ضرر می‌‌‌‌‏رساند، که حتی با رژیم غذایی سالم نیز قابل جبران نیست. مطالعه‌‌‌‌‏ جدیدی که در مجله انگلیسی نیچر منتشر شده است می‌‌‌‌‏گوید، استرس می‌‌‌‌‏تواند اثر غذای سالم را از بین می‌‌‌‌‏برد. به عبارت دیگر تاثیر استرس‌‌‌‌‏ دائمی و روزمره، می‌‌‌‌‏تواند مخرب‌‌‌‌‏تر از تکه کیک بزرگی باشد که آخر هفته خورده‌‌‌‌‏اید.

در این تحقیق، پنجاه و هشت خانم مورد بررسی قرار گرفتند تا میزان استرس آنها اندازه گیری شود. طی روزهای مختلف، دو نوع غذا به آنها داده شد: یک نوع، با چربی‌‌‌‌‏های اشباع شده تهیه شده بود، مثل روغن‌‌‌‌‏های جامد حیوانی.  نوع دوم از چربی‌‌‌‌‏های غیراشباع با منشا گیاهی بود، مثل روغن دانه آفتابگردان. وقتی شرکت کنندگان استرس نداشتند، فقط گروهی که چربی‌‌‌‌‏های اشباع شده مصرف کرده بودند، علائم فرایندهای التهابی در خون‌‌‌‌‏شان شناسایی شد. ولی با وجود استرس، این علائم در هر دوگروه آشکار شدند.

فرض مطالعه براین بود که چربی‌‌‌‌‏های اشباع شده درمجموع مضر و ناسالم هستند و چربی‌‌‌‌‏های غیر اشباع، سالم‌‌‌‌‏اند. چه با این فرضیه موافق باشید یا مخالف، این مطالعه نکته‌‌‌‌‏ی مهمی را مشخص می‌‌‌‌‏کند: استرس قدرت فوق العاده‌‌‌‌‏ای در ایجاد پاسخ‌‌‌‌‏های التهابی در بدن ما دارد. آن‌‌‌‌‏‌‌‌‌‏قدر قدرتمند، که می تواند روی تاثیرات مثبت تغذیه سالم اثر منفی بگذارد.

البته از آنجایی‌‌‌‌‏که در این مطالعه هیچ‌‌‌‌‏یک از غذاها خیلی هم سالم نبودند، ایده جالبی است که نتایج حاصل از مطالعه با غذاهای مغذی و درجه یک را هم امتحان کرد. منطقی به‌‌‌‌‏نظر می‌‌‌‌‏رسد که اگر کیفیت غذا خیلی پایین یا سرشار از چربی « چه چربی گیاهی یا غیر گیاهی » باشد، اثر مثبت چندانی ندارد؛ یعنی نمی‌‌‌‌‏تواند در مقابل اثر مخرب استرس، به‌‌‌‌‏حدکافی خواص ضدالتهابی داشته باشد. هرچند هنوز هم این سوال مطرح است که آیا گیاهان سبز با  خواص قوی  ضد التهاب، می توانند تاثیرات مخرب استرس را کاهش دهند؟

به طور کلی هر نوع رژیم غذایی که داشته باشید، مدیریت استرس باید بخشی از زندگی‌‌‌‌‏تان باشد. استرس، تاثیری قدرتمند در زندگی ما دارد که آن را دست‌‌‌‌‏‌‌‌‌‏کم گرفته‌‌‌‌‏ایم. پس فعالیت‌‌‌‌‏هایی را انتخاب کنید که برای افزایش آگاهی ذهن‌‌‌‌‏تان مفیدند مثل یوگا، ورزش، فعالیت‌‌‌‌‏های اجتماعی، مدیتیشن و حتی خاطره نویسی. این فعالیت‌‌‌‌‏ها کمک می‌‌‌‌‏کنند تا آگاهی ذهن و تعادل روحی خود را حفظ  کنید. یادتان باشد، تعادل مثل کلیدی است که قفل‌‌‌‌‏های زیادی را باز می‌‌‌‌‏کند. استرس نوعی تهدید نامرئی است و به همین علت همه ما برای کنترل آن باید نهایت تلاش‌‌‌‌‏مان را بکنیم.

و یک موضوع جالب دیگر: وقتی غذای پرکالری یا ناسالمی می خورید و روز بعد اثرات بدِ ذهنی وجسمی آن را در خود می‌‌‌‌‏بینید، آیا این تاثیرات ناخوشایند فقط مربوط به خوردن آن غذاست؟ ممکن است عذاب وجدان و استرس حاصل از خوردن غذای بد، تاثیرات مخرب‌‌‌‌‏تری داشته است. آیا ممکن است بخش عمده مشکلاتی که در زمان رعایت رژیم غذایی با آن مواجهیم به  اثرات التهابی و مخرب استرس مربوط باشد؟ مطمئنا نقش استرس در بیماری‌‌‌‌‏های ما، جدی‌‌‌‌‏تر از آن چیزی است که تا الان در موردش می‌‌‌‌‏دانیم.