بازی‌های ذهنی اینترنتی تنها راه برای سنجش آنچه در مغز شما اتفاق می‌افتد، نیست. یک تست جسمی ساده می‌تواند به شما بگوید که مغز شما چقدر سالم است. این موضوع در تحقیقی که در ژاپن انجام شده و در نشریه Stroke به چاپ رسیده، بررسی شده است.
در این تحقیق، محققان ۱۳۸۷ فرد سالم را که با چشم باز روی یک پا ایستادند، موردبررسی قرار دادند. این افراد تا زمانی که توانایی داشتند و حداکثر تا ۱ دقیقه روی یک پا ایستادند. سپس محققان از این افراد MRI مغز گرفتند. میانگین سنی این افراد ۶۷ سال بود و ۴ تست مربوط به مغز را انجام دادند.
به‌طور شگفت‌انگیزی، مدت‌زمانی که افراد توانسته بودند روی یک پا و با چشم باز بایستند، با آنچه در MRI مغزشان دیده می‌شد، مربوط بود. افرادی که نمی‌توانستند بیشتر از ۲۰ ثانیه روی یک پا بایستند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های رگ‌های کوچک مغزی قرار داشتند. در این بیماری رگ‌های خونی کوچک مغز، آسیب دیده‌اند. با این حال، هیچ کدام از افرادی که در این تست شرکت کرده بودند، علائمی از این بیماری نداشتند.
۱۶ درصد افرادی که یک آسیب انفارکتوس حفره‌ای (یک بخش کوچک و آسیب‌دیده از مغز که رگ‌های خونی در آن بخش مسدود شده‌اند) داشتند، در انجام این تست کمی مشکل داشتند. یک‌سوم افرادی که دو آسیب انفارکتوس حفره‌ای داشتند، این تست را به سختی انجام دادند. ۱۵ درصد افرادی که یک خونریزی کوچک مغزی (یک خونریزی بسیار کوچک که در نتیجه آسیب به رگ‌های خونی ایجاد می‌شود) داشتند و ۳۰ درصد افرادی که بیش از دو آسیب مشابه در مغز خود داشتند، تعادل ضعیفی داشتند.
این مشکلات مغزی در واقع حملات یا سکته‌های خاموش هستند. طبق گفته دکتر Richard Senelick که متخصص اعصاب است، شما رگ‌های خونی بسیار کوچکی در تمام بخش‌های مغز خود دارید که میکروسکوپی هستند. زمانی که این رگ‌ها گرفته می‌شوند، بخش‌های کوچکی از مغزتان آسیب می‌بیند؛ اما هیچ علائمی ندارید. این حالت در افراد مسن‌تر یا افرادی که دچار بیماری فشارخون بالا یا دیابت هستند، رایج‌تر است.
اگر میزان این رگ‌های آسیب‌دیده در مغز شما زیاد باشد، دچار نوعی زوال عقل می‌شوید که زوال عقل رگی نام دارد. در این تحقیق، کوتاه بودن مدت‌زمان ایستادن روی یک پا با عملکرد ضعیف در تست‌های مرتبط با ذهن، ارتباط داشت.
چرا ایجاد تعادل دشوار می‌شود؟
تحقیقات قبلی نشان دادند که بین اختلال در راه رفتن با آسیب‌های مغزی و گرفتگی رگ‌های خونی کوچک ارتباط مستقیمی وجود دارد. این تحقیق نشان داد که یکی از بخش‌های راه رفتن یعنی تعادل احتمالاً با سلامتی مغز ارتباط خاصی دارد؛ زیرا این شرایط تغییرات اولیه مغز را نشان می‌دهد که الزاماً علائمی ندارد؛ اما خطر ابتلا به حمله مغزی را افزایش می‌دهد. مدت‌زمانی که فرد روی یک پا می‌ایستد، روشی ساده برای اندازه‌گیری عدم ثبات وضعیت بوده و در اثر بروز چیزهای غیرعادی در مغز به وجود می‌آید.
این متخصص اعصاب هشدار می‌دهد که اگر نمی‌توانید روی یک پا بایستید یا این کار برایتان سخت است، فوراً نتیجه نگیرید که خطر ابتلا به حمله مغزی در شما زیاد است. همزمان با بالا رفتن سن، مفاصل بدن سفت‌تر می‌شوند و حس شما نسبت به موقعیت بدنتان در فضا، بدتر می‌شود. تمام این فاکتورها دست‌به‌دست هم می‌دهند تا نتوانید مدت زیادی روی یک پا بایستید.
تنها در صورتی که تمام فاکتورها را بررسی کرده باشید، این تست می‌تواند حملات مغزی را پیش‌بینی کند. با این حال، ممکن است این تست به شما نشان دهد که باید ارزیابی شوید. افرادی که به سختی روی یک پا می‌ایستند، باید بیشتر موردتوجه قرار گیرند؛ زیرا این مشکل ممکن است نشان‌دهنده افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مغزی و کاهش توان ذهنی باشد.
آیا این تست را در خانه انجام دادید؟ از پزشک خود سؤال کنید که آیا باید نگران باشید و رویکردی کنش‌گرانه نسبت به سلامت مغز خود داشته باشید. اغلب افراد سؤال می‌کنند چه کنم تا آلزایمر نگیرم؟ چه کنم که دچار حملات قلبی یا مغزی نشوم؟ اگر کاری برای سلامت قلب شما خوب است، برای مغزتان نیز خوب است. به فاکتورهای خطر توجه کنید؛ فاکتورهایی چون فشارخون بالا، دیابت، رژیم غذایی ضعیف، عدم فعالیت جسمی و مصرف دخانیات.
پریا اقدامی
