دانشمندان پی برده‌اند که چرا اختلال در چرخه خواب و آخر شب غذا خوردن به دیابت و افزایش وزن می‌انجامد، پیشرفتی که برای رژیم غذایی و کاهش خواب اهمیت گسترده‌ای دارد.
مطابق گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، نزدیک به یک‌دهم جمعیت جهان مبتلا به دیابت‌اند و بیماری‌های مزمن دلیل مستقیم مرگ ۱.۵ میلیون نفر در سال ۲۰۱۹ بوده است.
در گزارش دبلیواچ‌او همچنین به این نکته اشاره شده است که حدود دو میلیارد بزرگسال در سرتاسر جهان اضافه‌وزن دارند و بیش از ۶۵۰ میلیون نفر از آن‌ها تحت تاثیر چاقی قرار دارند.
پژوهشگران، ازجمله پژوهشگران دانشگاه نورث وسترن در ایالات متحده آمریکا می‌گویند درحالی‌که مطالعه‌ها نشان داده است که پرخوری به تغییرات در بافت چربی و اختلال در ساعت بیولوژیک بدن ربط دارد، ارتباط دقیق میان زمان غذا خوردن، خواب و چاقی هنوز به‌درستی شناخته نشده است.
چلسی هپلر، یکی از نویسندگان این مطالعه در بیانیه‌ای گفت: «زمان غذا خوردن در سلامت سوخت‌وساز بدن ازنظر مقدار جذب بافت چربی نقش زیادی دارد، اما هنوز از میزان آن آگاه نیستیم.»
مطالعه‌ای تازه که پیش‌تر در ماه جاری در نشریه ساینس (Science) منتشر شد، نشان داد که آزاد شدن انرژی بعد از هضم، سازوکاری مولکولی است که از طریق آن ساعت بیولوژیک بدن – ضرباهنگ شبانه‌روزی- روی افزایش وزن تاثیر می‌گذارد.
دانشمندان طبق همین مطالعه می‌گویند روز بهترین زمانی است که بدن با حداکثر توان، انرژی را به شکل گرما دفع می‌کند.
به گفته پژوهشگران این یافته‌ها اهمیت گسترده‌ای دارد، از رژیم غذایی گرفته تا کم‌خوابی و همین‌طور نحوه تغذیه بیمارانی که مدت‌ها در بیمارستان بستری‌اند و به کمک تغذیه‌ای طولانی‌مدت نیاز دارند.
جوزف تی باس، نویسنده ارشد این پژوهش در بیانیه‌ای گفت: «در حیواناتی که تحت رژیم غذایی کافه‌تریایی سبک غربی – چربی بالا، کربوهیدرات بالا – قرار می‌گیرند، این ساعت به هم می‌ریزد.»
دکتر باس توضیح داد: «این ساعت به زمان غذا خوردن فرد حساس است، به‌ویژه در زمینه بافت چربی و این حساسیت با رژیم‌های پرچرب از بین می‌رود. ما هنوز دلیلش را نمی‌دانیم، اما این را می‌دانیم وقتی حیوانات موقعی که باید بخوابند به بیشتر خوردن روی می‌آورند، چاق می‌شوند. این پژوهش دلیل اهمیت این مسئله را نشان می‌دهد.»
دانشمندان در این پژوهش به موش‌ها رژیم غذایی پرچرب دادند، هم به‌طور خاص در دوره غیرفعال (روشن) و هم در دوره فعال (تاریک).
آن‌ها پی بردند موش‌هایی که در ساعت‌های روشن غذا خوردند نسبت به موش‌هایی که در ساعت‌های تاریک غذا خوردند اضافه‌وزن بیشتری داشتند.
پژوهشگران عوامل دیگری، ازجمله دما را نیز کنترل کردند و آن را روی ۳۰ درجه گذاشتند که در آن موش‌ها مصرف انرژی بسیار پایینی دارند.
دکتر هپلر گفت: «ما فکر می‌کردیم شاید جایی که موش‌ها انرژی بیشتری را صرف غذا خوردن در زمان‌های خاص می‌کنند، مولفه‌ای از تعادل انرژی وجود داشته باشد. به همین دلیل است که می‌توانند در ساعت‌های مختلف روز مقدار یکسانی غذا بخورند و سالم‌تر باشند چون در دوره‌های فعال غذا می‌خورند، نه زمانی که باید بخوابند.»
به دنبال این آزمایش، دانشمندان سوخت‌وساز بافت چربی در موش‌ها را تجزیه‌وتحلیل کردند تا دریابند آیا همان اثر مصرف انرژی در این اندام رخ می‌دهد یا خیر.
آن‌ها دریافتند موش‌هایی که ازنظر ژنتیکی گرمازایی – یا توان انتشار گرما از طریق سلول‌های چربی – در آن‌ها افزایش یافته بود، جلوی افزایش وزنشان گرفته شد و سالم‌تر بودند.
پژوهشگران در این مطالعه نوشتند: «موش‌هایی که در مرحله فعال چرخه روزانه‌شان (که برای موش شب است) اچ‌اف‌دی HFD دریافت کردند، انرژی بیشتری مصرف کردند که ناشی از متابولیسم غذایی برای تولید گرما بود.»
دانشمندان این را نیز دریافتند که مولکول کراتین ممکن است در پس این سازوکار زیربنایی انتشار گرما باشد.
به باور پژوهشگران این یافته‌های جدید به مراقبت از بیمارانی که طولانی‌مدت بستری‌اند کمک می‌کند، به‌ویژه در مواردی که بیمار لوله تغذیه‌ای معده‌ای دارد.
در مطالعه‌های قبلی میزان دیابت و چاقی در این بیماران که معمولا شب در خواب تغذیه می‌شوند، بالا بوده است.
بر اساس این نتایج جدید، دانشمندان گمان می‌کنند این امر ممکن است به این دلیل باشد که آن‌ها موقع خواب شبانه کمترین مقدار انرژی را آزاد می‌کنند.
پژوهشگران در این مطالعه نوشتند: «این نتایج به توضیح فواید تغذیه با محدودیت زمانی و اینکه چگونه اختلال [در ضرباهنگ] شبانه‌روزی به اختلال سوخت‌وساز می‌انجامد کمک می‌کند.»
