در یکی از گستردهترین تحلیلهای سوابق پزشکی کهنهسربازان در ایالات متحده، پژوهشگران به الگوهایی دست یافتهاند که نشان میدهند خطر ابتلا به زوال عقل بسته به منطقه جغرافیایی زندگی، تفاوت چشمگیری دارد.
این مطالعه که بر پایه دادههای بیش از یک میلیون فرد سالمند صورت گرفته، تأکید میکند که محل سکونت افراد ممکن است با بروز اختلالات مرتبط با حافظه در ارتباط باشد.
تحقیقی بر مبنای دادههای طولانیمدت
این مطالعه زیر نظر تیمی از دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو انجام شده و از دادههایی استفاده کرده که بیش از دو دهه را دربر میگیرند. این اطلاعات تصویری دقیق از مناطقی ارائه میدهند که در آنها نرخ ابتلا به زوال عقل با سرعت بیشتری افزایش مییابد.
مقایسه جغرافیایی خطر زوال عقل
بررسی مناطق مختلف ایالات متحده
پژوهشگران مناطق مختلف کشور را با منطقه Mid-Atlantic (منطقه مرجع) مقایسه کردند تا بسنجند که زوال عقل با چه فراوانی در هر منطقه بروز میکند. حتی با در نظر گرفتن عواملی مانند بیماریهای قلبیعروقی، تفاوتهای قابلتوجهی مشاهده شد:
- منطقه جنوب شرقی: ۲۵٪ نرخ بالاتر
- شمالغرب و کوههای راکی: ۲۳٪ نرخ بالاتر
- جنوب: ۱۸٪ نرخ بالاتر
- جنوبغرب: ۱۳٪ نرخ بالاتر
- شمالشرق: ۷٪ نرخ بالاتر
تأثیر محیط شهری و روستایی
از نکات برجسته این تحقیق، بررسی همزمان مناطق شهری و روستایی بود. برخلاف تصور عمومی که ساکنان شهرها را در موقعیت تشخیص سریعتر قرار میدهد، نتایج نشان دادند که شکاف منطقهای حتی با وجود تفاوت در تراکم جمعیت همچنان پابرجاست.
اهمیت تمایز بین پیری طبیعی و زوال عقل
متخصصان تأکید دارند که زوال عقل با فرآیند طبیعی پیری تفاوت دارد. این بیماری عملکرد شناختی و تواناییهای روزمره فرد را تحت تأثیر قرار میدهد.
بر اساس آخرین برآوردها، بیش از شش میلیون آمریکایی با مشکلات مربوط به حافظه زندگی میکنند.
دکتر کریستین یاف، نویسنده ارشد مقاله:
«این مطالعه بر ضرورت درک تفاوتهای منطقهای در زوال عقل و اجرای راهکارهای پیشگیری و مداخله متناسب با هر منطقه تأکید دارد.»
نقش عوامل محلی در افزایش خطر زوال عقل
شرایط اجتماعی و سبک زندگی
یافتهها پژوهشگران را به بررسی دقیقتر عوامل محلی سوق دادهاند. این عوامل میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- کیفیت آموزش
- شرایط زندگی در دوران کودکی
- دسترسی به تغذیه سالم
- قرارگیری در معرض عوامل زیستمحیطی
دکتر کریستینا دینتیکا، نویسنده اصلی تحقیق، میگوید:
«این متغیرها ممکن است نقش تعیینکنندهای در بروز یا تسریع زوال شناختی در مناطق خاص ایفا کنند.»
استراتژیهای مداخله زودهنگام
ضرورت غربالگری منظم و سراسری
یکی از پیشنهادهای متخصصان، استانداردسازی ابزارهای غربالگری است. از آنجا که بسیاری از افراد به سیستم خدمات درمانی کهنهسربازان وابستهاند، ابزارهایی یکنواخت برای شناسایی مشکلات شناختی میتوانند تشخیص را تسهیل کنند.
پیشگیری از طریق سلامت قلبی و سبک زندگی
رابطه میان سلامت قلب و سلامت مغز، در مرکز توجه راهکارهای پیشگیرانه قرار دارد. کنترل فشار خون و سلامت عمومی میتوانند در کاهش خطر زوال عقل مؤثر باشند.
نقش جامعه در کاهش خطر زوال شناختی
اهمیت آموزش و مشارکت اجتماعی
سازمانهای محلی، درمانگاهها و کمپینهای بهداشت عمومی میتوانند با همکاری یکدیگر، آموزشهای مربوط به علائم زوال شناختی را گسترش دهند.
تشخیص زودهنگام در بسیاری از موارد، به افراد کمک میکند تا استقلال خود را حفظ کنند.
چالشهای مناطق مختلف آمریکا
برخی ایالتها با جمعیتهای روستایی، در ایجاد دسترسی به معاینات منظم دچار مشکل هستند. از سوی دیگر، ایالتهایی با جمعیتهای متنوع ممکن است نیازمند ابزارهای فرهنگی-متناسب برای تشخیص زودهنگام باشند.
حمایت از جوامع سالمتر
پژوهشگران این نتایج را دعوتی برای هماهنگی بهتر منابع محلی و ملی میدانند. به اشتراکگذاری دادهها میتواند به پزشکان، مسئولان عمومی و فعالان اجتماعی در بهبود استراتژیهای درمانی کمک کند.
بهروزرسانی فرایندهای غربالگری، تشخیص را زودتر ممکن میسازد و از بروز عوارض بیشتر جلوگیری میکند. همچنین با مشخص شدن مناطقی با نرخ بالاتر، میتوان منابع را بهطور هدفمند اختصاص داد.
همکاریهای بین ایالتی
کارشناسان امیدوارند که ایالتهایی با برنامههای موفق در زمینه سلامت مغز، تجربیات خود را با سایر مناطق به اشتراک بگذارند. کمپینهایی برای تشویق به تمرینهای ذهنی، رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم نیز میتوانند در کاهش خطر نقش مهمی ایفا کنند.
مسیرهای پژوهشی آینده
این پروژه گامی مهم در شناسایی عوامل خاص مؤثر بر سلامت شناختی در مناطق مختلف است. تیمهای تحقیقاتی قصد دارند عواملی چون کیفیت هوا، بازار کار و سایر جنبههای زندگی را بررسی کنند.
با شناسایی و تمایز میان این عوامل، میتوان برنامهریزی دقیقتری برای خدمات بهداشتی انجام داد.
هدف نهایی آن است که افراد سالمند بتوانند برای مدت طولانیتری بهطور مستقل در جوامع خود زندگی کنند.
جمعبندی
این تحقیق چشماندازی دقیق از تأثیر عوامل منطقهای بر زوال عقل ارائه میدهد. از طریق بهبود تشخیص، روشهای درمانی بهتر و برنامههای ارتقاء ارتباطات اجتماعی، میتوان بر اساس الگوهای خطر، خدمات بهداشتی را در سطح محلی و ملی بهینهسازی کرد.
منبع: این مطالعه در مجله JAMA Neurology منتشر شده است.