یک مطالعه جدید نشان داده است که بسیاری از داروهای رایج – از جمله داروهای مربوط به دیابت، معده و مشکلات گوارشی، داروهای مربوط به عفونتهای باکتریایی و حتی داروهای افسردگی، میتوانند با به هم زدن تعادل میکروبیوم روده، زمینه را برای بروز انواع خاصی از عفونتها فراهم سازد.
داروهای تجویز شده به درمان بیماری شما کمک میکنند، عفونتها را از بین میبرند و علائم مزمن بیماری را مدیریت میکنند.
با این حال، این داروها بعضی اوقات میتوانند عوارض جانبی به همراه داشته باشند و شدت آنها متفاوت باشد. پزشکان و محققان همیشه از همه عوارض جانبی احتمالی آگاه نیستند.
یک مطالعه جدید از مرکز پزشکی دانشگاه گرونینگن و مرکز پزشکی دانشگاه ماستریخت، هر دو در هلند، شواهدی پیدا کرده است که نشان میدهد بسیاری از داروهای رایج – از آنتی بیوتیکها گرفته تا داروهای ضد افسردگی- تأثیر قابل توجهی در میکروبیوم روده دارند. این داروها حتی میتوانند تعادل جمعیت باکتریهای روده را مختل کنند.
محققان میگویند این عارضه میتواند خطر ابتلا به عفونتهای روده و سایر مشکلات سلامتی، از جمله چاقی و مقاومت ضد میکروبی(مقاومت دارویی) فرد را افزایش دهد.
این تحقیق اثر 41 نوع داروی تجویزی رایج را بررسی کرده است.
برای انجام این کار، آنها بر روی 1883 نمونه مدفوع افراد دارای بیماری التهابی روده، افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) و همچنین گروهی از افراد سالم را آزمایش کردند.
18 داروی معمول روی روده تأثیر میگذارند
محققان نتایج افرادی که داروهای تجویزی مصرف میکردند را با نتایج افرادی که چنین نکردهاند، مورد مقایسه قرار دادند. آنها همچنین اثرات مصرف یک دارو در مقابل مصرف ترکیبی از داروها را نیز مقایسه کردند.
آنها دریافتند که 18 دسته از داروهای متداول تأثیر مهمی در ترکیب باکتریایی میکروبیوم روده دارند، که ممکن است عواقب ناخواستهای برای سلامتی به همراه داشته باشد. چنین عواقبی میتواند شامل عفونت های روده، چاقی و شرایط مختلفی باشد که با سلامت روده در ارتباط است.
به نظر میرسید که هشت دسته از این داروها، مقاومت در برابر داروهای ضد میکروبی را افزایش میدهد.
همچنین چهار دسته دیگر، بیشترین تأثیر را در بر هم زدن تعادل باکتری روده داشتند. این داروها شامل:
- مهارکنندههای پروتون پمپ (PPI)، که باعث کاهش تولید اسید معده میشوند.
- متفورمین، که به افراد کمک میکند علائمدیابت نوع 2 را مدیریت کنند.
- آنتی بیوتیکها، که با عفونتهای باکتریایی مبارزه میکنند.
- مُلیِنها، که به درمانیبوست کمک میکنند.
این تحلیلها نشان داد افرادی که PPI مصرف میکنند باکتریهای دستگاه گوارش فوقانی بیشتری دارند و بدن آنها اسیدهای چرب بیشتری تولید میکند. همچنین، افرادی که متفورمین مصرف میکنند، سطح بالاتری از اشرشیا کولی – نوعی باکتری که می تواند باعث اسهال و عفونتهای دستگاه ادراری شود – در روده آنها یافت میشود.
همچنین، یک دسته از داروهای ضد افسردگی به نام مهار کنندههای باز جذب سروتونین، با افزایش سطح Eubacterium ramulus – نوعی باکتری بالقوه مضر دیگر – در مبتلایان به IBS همراه بود.
در همین حال، استروئیدهای خوراکی منجر به افزایش باکتریهای تولید کننده متان میشود، که میتوانند باعث افزایش وزن و چاقی شوند.
محقق ارشد این مطالعه، ارنو ویچ، میگوید: “ما از قبل میدانستیم که سمیت برخی داروهای خاص، ترکیبات باکتریایی دستگاه گوارش را تحت تأثیر قرار میدهند و با چندین وضعیت سلامتی میکروبیوت روده مرتبط هستند.”
وی میافزاید: “بنابراین، درک عواقب مصرف دارو بر روی میكروبیوم روده بسیار مهم است.”
“کار ما باعث شد تا اهمیت توجه به نقش میکروبی روده هنگام مصرف دارو برجستهتر شود. این تحقیق به فرضیههای جدیدی اشاره دارد که میتواند برخی از عوارض مرتبط با مصرف دارو را توضیح دهد.”