غذا همیشه می‌تواند چالشی برای مدیریت روزمره باشد، اما برای افرادی که با نارسایی قلبی زندگی می‌کنند، تغذیه درست می‌تواند تفاوت میان بهبود و بازگشت بیماری باشد. پژوهشی جدید نشان داده است که ارائه وعده‌های غذایی سالم و متناسب با شرایط پزشکی یا جعبه‌های حاوی محصولات تازه به همراه مشاوره تغذیه‌ای، می‌تواند کیفیت زندگی بیماران بستری‌شده با نارسایی قلبی را به شکل چشمگیری بهبود دهد.
قدرت غذا پس از نارسایی قلبی
نارسایی قلبی با ترخیص بیمار از بیمارستان پایان نمی‌یابد. مدیریت این بیماری بیش از هر چیز به تغییر سبک زندگی، به‌ویژه در رژیم غذایی وابسته است.
به گفته دکتر امبریش پاندی، استاد دانشگاه و متخصص قلب و سالمندان در مرکز پزشکی UT Southwestern دالاس، «افراد مبتلا به نارسایی قلبی ممکن است پس از ترخیص از بیمارستان با وخامت بیماری خود روبه‌رو شوند، اگر رژیم غذایی مناسبی را رعایت نکنند.»
رژیم غذایی مناسب باید مواد مغذی ضروری را تأمین کند و مصرف سدیم، قند و چربی را محدود سازد؛ عواملی که نقش کلیدی در حفظ سلامت پایدار پس از ترخیص دارند.
آزمایش درمان مبتنی بر غذا
در این مطالعه، ۱۵۰ بزرگسال که اخیراً به‌دلیل نارسایی حاد قلب بستری شده بودند، شرکت کردند. شرکت‌کنندگان به سه گروه تقسیم شدند:
- گروه نخست وعده‌های غذایی پزشکی‌محور و مشاوره تغذیه دریافت کردند.
- گروه دوم جعبه‌های حاوی محصولات تازه و همان نوع مشاوره را گرفتند.
- گروه سوم فقط مشاوره تغذیه‌ای بدون دریافت غذا داشتند.
این برنامه‌ها به‌مدت ۹۰ روز ادامه داشت. همچنین هر گروه دریافت‌کننده غذا به دو زیرگروه تقسیم شد: در زیرگروه نخست، غذا تنها در صورتی ارائه می‌شد که فرد داروهایش را دریافت و در جلسات پیگیری شرکت کند. در زیرگروه دوم، تحویل غذا بدون قید و شرط ادامه داشت. این طراحی به پژوهشگران کمک کرد تا دریابند پیوند دادن تغذیه سالم با پایبندی به درمان و حضور در مراجعات پزشکی، چه تأثیری بر نتایج دارد.
غذا در دوران بهبودی پس از نارسایی قلبی
نتایج نشان داد شرکت‌کنندگانی که وعده‌های غذایی آماده یا محصولات تازه دریافت کردند، کیفیت زندگی بالاتری نسبت به کسانی داشتند که تنها مشاوره گرفته بودند. این ارزیابی با استفاده از پرسش‌نامه معتبر Kansas City Cardiomyopathy Questionnaire انجام شد که اثر نارسایی قلبی بر زندگی روزمره را می‌سنجد.
جالب‌تر اینکه، گروهی که برای دریافت غذا باید داروهای خود را دریافت و در جلسات حضور می‌یافتند، رضایت بیشتری نسبت به گروهی داشتند که بدون قید و شرط غذا دریافت می‌کردند. همچنین، میان دریافت‌کنندگان غذا، کسانی که جعبه محصولات تازه داشتند نسبت به وعده‌های غذایی آماده رضایت بیشتری داشتند؛ زیرا امکان پخت و انتخاب نحوه مصرف مواد غذایی، احساس کنترل و رضایت شخصی را افزایش داده بود.
با این حال، تعداد بستری‌ها یا مراجعات اورژانسی میان گروه‌ها تفاوت قابل‌توجهی نداشت. در طول ۹۰ روز مطالعه، حدود ۱۸٪ از شرکت‌کنندگان یک یا چند بار به‌دلیل نارسایی قلبی بستری یا به اورژانس مراجعه کرده بودند که در مجموع ۳۲ رویداد ثبت شد.
پتانسیل درمانی غذا
دکتر پاندی تأکید کرد که یافته‌ها نشان‌دهنده نقش بالقوه تغذیه سالم در بهبود وضعیت و روند بیماری در بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند نارسایی قلبی است. او گفت: «اگر بتوانیم بهترین راهکار برای فراهم کردن دسترسی به غذای سالم را شناسایی کنیم، می‌توانیم زندگی بیماران نارسایی قلبی را که پس از بستری در شرایط آسیب‌پذیری هستند، دگرگون کنیم.»
او افزود: «من باور دارم غذای سالم می‌تواند به اندازه دارو برای بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند نارسایی قلبی مؤثر باشد.»
تغذیه و تندرستی در بلندمدت
دسترسی به غذای سالم یکی از عوامل تعیین‌کننده سلامت عمومی است. ناامنی غذایی یا تغذیه‌ای، خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن را افزایش می‌دهد و نتایج درمان را وخیم‌تر می‌کند.
بر اساس گزارش انجمن قلب آمریکا، مرور مطالعات Food Is Medicine نشان داده است که برنامه‌هایی که غذاهای سالم را با خدمات بهداشتی ترکیب می‌کنند، کیفیت رژیم غذایی و امنیت غذایی را در میان افراد مبتلا یا در معرض خطر بیماری‌های مزمن بهبود می‌بخشند.
بازاندیشی در نظام سلامت از طریق تغذیه
این پژوهش بار دیگر نشان می‌دهد که سلامت فقط به نسخه‌های دارویی و روش‌های درمانی محدود نمی‌شود، بلکه با آنچه در بشقاب ماست نیز ارتباط مستقیم دارد. تحویل غذای سالم به بیماران می‌تواند فشار بر بیمارستان‌ها را کاهش دهد و کیفیت زندگی آنان را برای مدت طولانی پس از ترخیص ارتقا بخشد.
در نهایت پیام این پژوهش ساده اما قدرتمند است: دسترسی به غذای سالم می‌تواند زندگی‌ها را تغییر دهد. برای بیماران نارسایی قلبی، تغذیه سالم تنها به معنی خوردن غذای بهتر نیست، بلکه بخشی حیاتی از فرآیند بهبود و حفظ سلامت به‌شمار می‌رود.
این تحقیق در جلسات علمی انجمن قلب آمریکا ۲۰۲۵ ارائه شده است.
اگر این مقاله برایتان مفید بود، آن را با دوستانتان به اشتراک بگذارید یا مقاله مرتبط درباره رژیم غذایی بیماران قلبی را مطالعه کنید.
