به گزارش لایو ساینس، گزارش‌ها حاکی از آن است که رندی گاردنر ۱۷ ساله در سال ۱۹۶۳ برای یک پروژه علمی نمایشگاهی دبیرستانی در کالیفرنیا، به طور شگفت‌انگیزی به مدت ۱۱ روز و ۲۵ دقیقه نخوابید و رکورد جهانی طولانی‌ترین بیداری را به نام خود ثبت کرد. گزارش شده است که افراد دیگری هم این رکورد را شکسته‌اند؛ از جمله رابرت مک‌دونالد که گفته می‌شود در سال ۱۹۸۶ تقریبا به مدت ۱۸ روز و ۲۲ ساعت نخوابید؛ اما هیچ یک به اندازه گاردنر تحت نظارت دقیق یا زیر نظر پزشک قرار نگرفتند.
رکوردهای جهانی گینس دیگر این قبیل کارها را ثبت نمی‌کند و در سال ۱۹۹۷، به دلیل «خطرات اساسی مرتبط با بی‌خوابی» پذیرش موارد ارسالی جدید را متوقف کرد. اما این خطرات چیست؟ برای افرادی که طولانی‌مدت نمی‌خوابند، چه اتفاقی می‌افتد؟
به گزارش لایو ساینس، خواب برای عملکردهای اجرایی، احساسی و جسمانی ضروری است و خواب ناکافی ممکن است خطر ابتلا به چندین بیماری از جمله دیابت، بیماری‌های قلبی، چاقی و افسردگی را افزایش دهد. کارشناسان می‌گویند انسان‌ها در هر ۲۴ ساعت، به شش تا هشت ساعت خواب مداوم نیاز دارند اما این غیرمعمول نیست که مردم به‌ویژه دانش‌آموزان، تمام شب را نخوابند و کل ۲۴ ساعت بیدار بمانند.
دکتر اورن کوهن، پزشک متخصص خواب در بیمارستان مونت ساینا در نیویورک، می‌گوید در این مرحله از کمبود خواب، تمایز بین خواب و بیداری می‌تواند چالش‌برانگیز باشد: «از زمانی که افراد شروع می‌کنند تا به زور ۲۴ ساعت را بدون خواب سپری کنند، فعالیت مغزشان سیگنال‌هایی را نشان می‌دهد که آن‌ها در مرز خواب و بیداری‌اند، حتی اگر به نظر بیدار باشند.»
به این حالت نفوذ خواب یا میکروخواب می‌گویند. افرادی که ساعاتی از خواب را حذف می‌کنند، بیدار به نظر می‌رسند اما مغزشان به طور غیرارادی به نوعی خواب غیرعادی وارد می‌شود که می‌تواند با کاهش دقت یا توهم همراه باشد. دکتر آلون آویدان که سرپرست مرکز اختلالات خواب در دانشگاه لس‌آنجلس کالیفرنیا است، می‌گوید: «خواب بر همه‌چیز غلبه می‌کند و مغز به‌ناچار به خواب می‌رود. وقتی شخصی به من می‌گوید من هفته‌ها نخوابیده‌ام، می‌دانم که این تقریبا غیرممکن است و به‌سختی می‌توانم باور کنم کسی بتواند بیش از ۲۴ ساعت بدون این کاستی‌ها بیدار بماند.»
اما مشخص کردن دقیق مدت زمانی که افراد می‌توانند بدون خواب سر کنند و جدول زمانی عوارض جانبی که آشکار خواهند شد، دشوار است. به گفته آویدان، «محرومیت طولانی از خواب یعنی وقتی که فرد برای مدت طولانی نمی‌خوابد، آن‌قدر ویرانگر است که تحقیق درباره آن روی انسان غیراخلاقی است و حتی به عنوان نوعی شکنجه روانی از آن استفاده می‌شود.»
اگرچه آثار محرومیت طولانی‌مدت از خواب نمی‌تواند مطالعه شود، در مورد افراد مبتلا به بیماری ارثی نادری به نام بی‌خوابی خانوادگی کشنده یا اف‌اف‌آی (FFI/ fatal familial insomnia) داده‌هایی در دست است. این بیماران دارای یک جهش ژنتیکی‌اند که به تجمع پروتئین غیرطبیعی در مغز منجر می‌شود و به‌تدریج خواب را بدتر می‌کند. بدن آن‌ها شروع به از بین رفتن می‌کند و در نهایت می‌میرند، زیرا این پروتئین غیرطبیعی ساخته شده است و به سلول‌های مغز آن‌ها آسیب می‌رساند. این اختلال بیشتر بیماران را در عرض ۱۸ ماه می‌کشد.
در سال ۱۹۸۹، مطالعه‌ای روی موش‌ها نشان داد که این حیوانات فقط می‌توانند بین ۱۱ تا ۳۲ روز بدون خواب بمانند و بی‌خوابی سرانجام آن‌ها را می‌کشد.
مطالعه‌ای انسانی در سال ۲۰۱۹ که در مجله طبیعت و علم خواب (Nature and Science of Sleep) منتشر شد، نشان داد که هوشیاری شرکت‌کنندگانی که تا ۱۶ ساعت کم‌خوابی دارند، نسبتا طبیعی است؛ اما پس از ۱۶ ساعت، کاهش سطح آگاهی آن‌ها به طور قابل‌توجهی افزایش یافت و حتی برای شرکت‌کنندگان مبتلا به بی‌خوابی مزمن بدتر بود. مطالعه‌ای در سال ۲۰۰۰ نشان داد که بیدار ماندن به مدت ۲۴ ساعت به کاهش هماهنگی دست و چشم معادل اثر یک‌دهم درصد الکل در خون، منجر می‌شود. به گفته کلینیک کلیولند، آثار محرومیت از خواب در ۲۴ ساعت عبارت‌‌اند از کاهش زمان واکنش، گفتار نامفهوم، اختلال در تصمیم‌گیری، کاهش حافظه و توجه، تحریک‌پذیری، اختلال در بینایی، شنوایی و هماهنگی چشم و دست و لرزش.
کلینیک کلیولند گزارش داد افرادی که ۳۶ ساعت نخوابیده‌اند، ممکن است نشانگرهای التهابی در خون خود را افزایش دهند و حتی با فقدان تعادل هورمونی و کاهش سوخت‌وساز مواجه شوند. در مورد آنچه در ۷۲ ساعت اتفاق می‌افتد، تحقیقات کمی وجود دارد اما افراد ممکن است مضطرب، افسرده، دچار توهم و مشکل در عملکرد اجرایی شوند.
به گزارش لایو ساینس، تحقیقاتی که پزشکان آمریکایی انجام داده‌اند نشان داد اختلال خواب به افزایش فرسودگی شغلی و خطای پزشکی که خود فرد گزارش می‌کند، منجر می‌شود. طبق یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ در مجله آموزش پزشکی، دستیاران جراحی در اسرائیل نسبت به قبل از شیفت ۲۶ ساعته خود، رفتار تکانشی [رفتارهایی بدون پشتوانه فکری و منطقی لازم، پرریسک و نامتناسب با موقعیت] بیشتر، پردازش شناختی کندتر و عملکرد اجرایی مختل‌شده‌ای را نشان دادند.
کارگران شیفتی هم در معرض خطر بالای عواقب اختلال خواب‌اند، زیرا احتمال نداشتن خواب کافی در آن‌ها زیاد است، همیشه نمی‌توانند در زمان معین بخوابند و اغلب باید زمانی بخوابند که ساعت خواب اعلام می‌شود که با چرخه طبیعی خواب و بیداری انسان در تضاد است.
و مهم است بدانید که نمی‌توانید کمبود خواب را فردا یا آخرهفته جبران کنید. کم‌خوابی فزاینده است و از این رو، کسانی که بی‌خواب می‌مانند، به نوعی بدهکاری خواب دچار می‌شوند. به گفته دکتر آویدان، انسان برای جبران هر ساعت خواب از دست رفته، به هشت ساعت خواب کامل نیاز دارد.
بی‌خوابی به دلیل دیگری نیز خطرناک است: اینکه اگرچه تاثیر آن بر دقت می‌تواند شدید باشد، ممکن است خودتان متوجه آن نشوید. درست مانند کسی که تحت تاثیر الکل است و فکر می‌کند رانندگی‌اش خوب است، کسی که کمبود خواب دارد هم ممکن است احساس خوبی داشته باشد یا حتی به کارهای سخت ادامه دهد اما به گفته کوهن، آن‌ها متوجه نمی‌شوند که دقتشان کم شده است.
