وقتی صحبت از سلامت مغز و داشتن ذهنی تیز و فعال میشود، اغلب تمرکز ما روی حل جدول، سودوکو یا بازیهایی مثل Wordle است. اما واقعیت این است که عملکرد مغز فقط به تمرینهای ذهنی وابسته نیست. سبک زندگی روزمره بهویژه تغذیه نقشی تعیینکننده در سلامت شناختی، حافظه و تمرکز دارد.
بر اساس گزارشی از The Huffington Post، هرچند مصرف گهگاهی برخی خوراکیهای ناسالم فاجعهبار نیست، اما متخصصان مغز و اعصاب و علوم اعصاب، خودشان بهطور جدی از مصرف بعضی مواد غذایی رایج پرهیز میکنند. این مواد میتوانند در بلندمدت به عروق مغزی، سیستم عصبی و عملکرد شناختی آسیب بزنند.
۶ ماده غذایی که متخصصان مغز مصرف نمیکنند
۱. پودر پروتئین
فریدریکه فابریتیوس، متخصص علوم اعصاب، هشدار میدهد که بسیاری از پودرهای پروتئینی حاوی شیرینکنندههای مصنوعی هستند.
این افزودنیها بهشدت به میکروبیوم روده آسیب میزنند. سلامت میکروبیوم برای مغز حیاتی است، زیرا بخش بزرگی از انتقالدهندههای عصبی در روده تولید میشوند.
اختلال در میکروبیوم روده میتواند مستقیماً روی خلقوخو، تمرکز و حتی اضطراب اثر منفی بگذارد.
۲. نوشابههای گازدار
دکتر شاهین لاکان، متخصص مغز و اعصاب، نوشابهها را یکی از مخربترین نوشیدنیها برای مغز میداند.
مقدار بالای قند ساده در نوشابهها به عروق مغزی آسیب میزند. این روند میتواند به محرومیت مغز از سوخت مورد نیاز، افزایش خطر زوال عقل زودرس و سکته منجر شود.
به گفته لاکان، قند باعث التهاب مغزی کوتاهمدت، تحریکپذیری، افت خلقوخو و اختلال خواب میشود. همچنین چرخه «اوج و سقوط» قند در خون، حس وابستگی ایجاد میکند. حتی شیرینکنندههای بدون کالری نیز مغز را تحت استرس قرار میدهند و میل به قند واقعی را افزایش میدهند.
۳. مارگارین
بهجای کره طبیعی، نسخههای صنعتی را انتخاب نکنید. دکتر شی دیتا، متخصص مغز و اعصاب، میگوید عمداً از مارگارین دوری میکند.
بسیاری از مارگارینها حاوی چربیهای ترانس هستند. همانطور که این چربیها برای قلب و عروق مضرند، برای عروق مغزی هم خطرناکاند.
مطالعهای در مجله Neurology نشان داده است افراد مسن با سطح بالای اسید الایدیک در خون، بیشتر در معرض ابتلا به دمانس قرار دارند. جایگزینهای سالمتر شامل روغن زیتون یا کره واقعی هستند.
۴. آبجو
دکتر برایان هو تأکید میکند که آبجو عملاً فاقد ارزش غذایی است.
الکل یک نوروتوکسین است که به سیستم عصبی مرکزی و محیطی آسیب میزند. این آسیب حتی در مصرف بهظاهر متعادل هم ممکن است رخ دهد.
مصرف منظم الکل میتواند تمرکز، حافظه و سرعت پردازش ذهنی را کاهش دهد.
۵. قهوه بدون کافئین
شان کالان، متخصص علوم اعصاب، نسبت به روشهای کافئینزدایی هشدار میدهد.
بسیاری از حلالهای شیمیایی مورد استفاده برای حذف کافئین، برای انسان سمی هستند. این مواد میتوانند خطر سرطان و آسیبهای عصبی را افزایش دهند.
موادی مثل متیلن کلراید بهویژه برای زنان باردار خطرناکاند، زیرا از جفت عبور میکنند.
۶. سیبزمینی سرخکرده
به گفته دکتر پدرام نواب، سیبزمینی سرخکرده در فهرست خوراکیهای آسیبزننده به مغز قرار دارد.
رژیم غذایی سرشار از چربیهای ناسالم به عروق مغزی آسیب میزند، تواناییهای شناختی را کاهش میدهد و به سد خونی-مغزی صدمه میزند.
این روند میتواند به تخریب نورونها در هیپوکامپ، ناحیه مسئول یادگیری و حافظه، منجر شود.
جمعبندی: تعادل، کلید سلامت مغز
کنار گذاشتن کامل برخی خوراکیها ساده نیست. متخصصان توصیه میکنند این مواد را تا حد امکان محدود کرده و بهجای آنها گزینههای سالمتر را در رژیم غذایی خود بگنجانید. مغز شما دقیقاً همان چیزی میشود که میخورید، پس بهتر است سوخت باکیفیتتری به آن برسانید.
اگر به سلامت مغز و افزایش تمرکز علاقهمند هستید، این مقاله را با دوستانتان به اشتراک بگذارید یا تجربه خودتان از جایگزینهای سالم را در بخش نظرات بنویسید.