چاقی و اضطراب به‌سرعت در حال افزایش هستند، به‌ویژه در میان جوانان آمریکایی. بسیاری از مردم از خطرات جسمی چاقی مانند بیماری‌های قلبی و دیابت آگاه‌اند، اما ممکن است ندانند که این مشکل می‌تواند بر سلامت روان نیز تأثیر بگذارد.
مطالعه‌ای جدید نشان داده است که ارتباطی قوی میان روده و مغز وجود دارد که چاقی و اضطراب را به هم مرتبط می‌سازد.
روند تحقیق: چاقی ناشی از رژیم غذایی و رفتارهای مشابه اضطراب
مطالعه‌ای از دانشگاه ایالتی جورجیا
دانشمندان دانشگاه ایالتی جورجیا با بررسی موش‌ها دریافته‌اند که چاقی ناشی از رژیم غذایی می‌تواند منجر به رفتارهایی شبیه اضطراب شود. آن‌ها همچنین تغییراتی در سیگنال‌دهی مغز و ترکیب میکروب‌های روده مشاهده کردند که ممکن است باعث اختلال در عملکرد مغز شود.
چطور چاقی با اضطراب مرتبط است؟
«مطالعات متعددی به ارتباط میان چاقی و اضطراب اشاره داشته‌اند، اگرچه هنوز مشخص نیست که آیا چاقی به‌طور مستقیم باعث اضطراب می‌شود یا این ارتباط تحت تأثیر فشارهای اجتماعی است.»
— دکتر دزیره واندرز، استاد و رئیس گروه تغذیه دانشگاه ایالتی جورجیا
نقش عملکرد مغز و سلامت روده
یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که چاقی می‌تواند منجر به رفتارهای اضطراب‌گونه شود که ممکن است ناشی از تغییرات در عملکرد مغز و سلامت روده باشد.
روش تحقیق: بررسی موش‌ها در دوران نوجوانی تا بزرگسالی
برنامه غذایی و گروه‌بندی موش‌ها
در این پژوهش، ۳۲ موش نر از دوران نوجوانی تا اوایل بزرگسالی مورد بررسی قرار گرفتند که معادل مراحل بلوغ انسانی است. نیمی از موش‌ها رژیم کم‌چرب داشتند، در حالی که نیم دیگر رژیم پرچرب مصرف کردند.
افزایش وزن و تغییرات رفتاری
در پایان پژوهش، گروه دارای رژیم پرچرب به‌طور قابل‌توجهی وزن و چربی بدن بیشتری داشتند. آزمون‌های رفتاری نشان داد که این موش‌ها رفتارهایی شبیه اضطراب بروز دادند؛ برای مثال، بیشتر دچار «یخ‌زدگی» می‌شدند که واکنشی طبیعی به تهدیدات محسوب می‌شود.
نقش مغز: تغییرات در هیپوتالاموس
دانشمندان همچنین متوجه تغییراتی در هیپوتالاموس مغز شدند؛ بخشی که مسئول تنظیم متابولیسم بدن است. الگوهای سیگنال‌دهی غیرمعمول در این ناحیه، ممکن است با اختلالات شناختی در موش‌های چاق مرتبط باشد.
میکروبیوم روده و رفتار
ترکیب متفاوت باکتری‌های روده در موش‌های چاق
یافته دیگر تحقیق، تفاوت ترکیب میکروب‌های روده میان موش‌های چاق و لاغر بود. این نتیجه با مطالعات دیگری هماهنگ است که نشان می‌دهد میکروبیوم روده می‌تواند بر رفتار تأثیر بگذارد.
رابطه مستقیم میکروبیوم با عملکرد مغز
به نظر می‌رسد تغییر در باکتری‌های روده یکی از مسیرهایی است که چاقی از طریق آن می‌تواند به سلامت مغز آسیب برساند.
«بررسی همزمان روده و مغز برای درک کامل این فرآیند حیاتی است.»
— دکتر واندرز
پیامدهای عمومی و فردی
تأثیر بر سلامت عمومی و تصمیمات شخصی
این پژوهش می‌تواند راهگشای رویکردهای تازه‌ای در سلامت عمومی و تصمیم‌گیری‌های فردی باشد. یافته‌ها اهمیت ارتباط میان چاقی و سلامت روان را برجسته می‌کنند، به‌ویژه در زمینه اضطراب.
راهنمایی برای سیاست‌گذاری‌های سلامت
درک ارتباط بین رژیم غذایی، سلامت مغز و میکروبیوم روده می‌تواند مسیر سیاست‌گذاری‌های مؤثرتر برای پیشگیری از چاقی و مداخلات زودهنگام به‌ویژه در کودکان و نوجوانان را هموار سازد.
ملاحظات مهم: عوامل پیچیده‌تر از رژیم غذایی
نقش عوامل محیطی، ژنتیکی و اقتصادی
دکتر واندرز تأکید می‌کند که هرچند شرایط تحقیق تحت کنترل بوده‌اند، اما زندگی واقعی بسیار پیچیده‌تر است. رژیم غذایی تنها بخشی از پازل است و عوامل محیطی، ژنتیکی، سبک زندگی و وضعیت اقتصادی نیز نقش تعیین‌کننده‌ای دارند.
گام‌های آینده در تحقیقات چاقی
بررسی دقیق‌تر تأثیرات میکروبیوم روده بر مغز
گروه تحقیقاتی قصد دارد در آینده، تأثیرات تغییرات میکروبیوم روده ناشی از چاقی را با جزئیات بیشتری بر مغز بررسی کند. آن‌ها همچنین برنامه دارند تحقیق را به موش‌های ماده و گروه‌های سنی مختلف گسترش دهند.
آیا کاهش وزن می‌تواند رفتار را تغییر دهد؟
پرسش مهم بعدی این است که آیا مداخلات کاهش وزن می‌توانند تغییرات شناختی و رفتاری مشاهده‌شده را معکوس کنند یا نه.
نتیجه‌گیری: روده، پلی میان سلامت جسم و روان
این مطالعه بحثی تازه را در مورد پیوند عمیق میان سلامت جسمی و روانی مطرح می‌کند. ممکن است روده نقش بسیار گسترده‌تری در این تعامل داشته باشد؛ نقشی که تاکنون دست‌کم گرفته شده است.
با عمیق‌تر شدن تحقیقات، شاید بتوان استراتژی‌هایی جدید برای مقابله همزمان با چالش‌های جسمی و روانی طراحی کرد؛ راهی که به جای تفکیک این دو حوزه، آن‌ها را در کنار هم مورد توجه قرار می‌دهد.
