هر مغزی با افزایش سن تغییر میکند. همچنین با تغییر مغز، عملکردهای روحی و روانی آن نیز دستخوش تغییر میشود. با افزایش سن، پایین آمدن عملکردهای مغز بسیار شایع است و این یکی از ترسناکترین عواقب پیری محسوب میشود. در ادامه به ۱۲ روش برای کمک به حفظ عملکرد مغز اشاره میکنیم:
۱- تحریک و فعالیت ذهنی
طبق تحقیق بر روی موش و انسان، دانشمندان متوجه شدهاند که فعالیتهای مغزی، ارتباطات جدیدی را بین سلولهای عصبی تحریک میکنند و حتی ممکن است به مغز کمک کند تا سلولهای جدیدی تولید کنند، ‘پلاستیسیته’ عصبی ایجاد کنند و همچنین یک سری ذخایر کاربردی را بسازند که از تلفات سلولهای آینده جلوگیری میکند.
هر فعالیت ذهنی به مغز شما کمک خواهد کرد. خواندن، نوشتن، رفتن به کلاسهای آموزشی، ژیمناستیک ذهنی ( مانند حل جدول یا مسائل ریاضی و همچنین کارهایی که نیاز به دستیابی به مهارت ذهنی دارند مانند نقاشی، صنایع دستی و …) همه و همه باعث کارایی بیشتر و جوانتر نگه داشتن مغز شما میشود.
۲- ورزشهای فیزیکی
تحقیقات نشان میدهد که استفاده از عضلات شما نیز به ذهن شما کمک میکند. حیوانات که هنگام شکار برای بدست آوردن غذا به طور مرتب ورزش میکنند، تعداد عروق خونی و رگهای کوچک بدنشان افزایش مییابد که خون غنی از اکسیژن را به ناحیه مغز که مسئول تفکر است، میرساند. ورزش همچنین توسعه سلولهای عصبی جدید را تقویت میکند و ارتباط بین سلول های مغزی (سیناپس ها) را افزایش میدهد. ورزش همچنین فشار خون را کاهش میدهد، سطح کلسترول را بهبود میبخشد، قند خون را متعادل میکند و استرس ذهنی را کاهش میدهد، که این امر میتواند هم برای مغز و هم برای قلب شما بسیار مفید باشد.
۳- رژیم غذایی سالمتر
تغذیه خوب میتواند به ذهن و بدن شما کمک کند. به عنوان مثال، افرادی که یک رژیم غذایی به سبک مدیترانهای که بر میوهها، سبزیجات، ماهی، آجیل، روغنهای غیر اشباع (مانند روغن زیتون) و منابع گیاهی پروتئینی تأکید دارند را در پیش میگیرند احتمال اختلالات شناختی و زوال عقل در آنها کاهش مییابد.
۴- بهبود فشار خون
فشار خون بالا در میانسالی، خطر اختلالات شناختی در سالمندان را افزایش میدهد. سعی کنید سبک زندگی خود را بهبود ببخشید تا فشار خون خود را تا حد امکان پایین آورید. لاغر بمانید، ورزش کنید، تا حد امکان مصرف الکل را پایین بیاورید، استرس خود را کم کنید و غذاهای خوب بخورید.
۵- بهبود قند خون
دیابت یک عامل خطر مهم برای مبتلا شدن به زوال عقلی است. شما میتوانید با خوردن صحیح، تمرین منظم و لاغر ماندن از دیابت جلوگیری کنید. اما اگر قند خون شما بالا باشد، برای رسیدن به یک کنترل خوب، نیاز به دارو خواهید داشت.
۶- بهبود کلسترول
سطح بالای LDL (کلسترول بد) با افزایش خطر ابتلا به زوال عقل همراه است. رژیم غذایی، ورزش، کنترل وزن و اجتناب از تنباکو، راههای مفیدی برای بهبود سطح کلسترول شما خواهد بود. اما اگر به کمک بیشتری نیاز دارید، از پزشک خود در مورد مصرف دارو مشاوره بخواهید.
۷- آسپرین با دوز کم را در نظر بگیرید
برخی مطالعات انجام شده نشان میدهد که آسپیرین با دوز کم ممکن است خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد. اگر کاندید هستید، از پزشک خود نظر بخواهید.
۸- از مصرف دخانیات جلوگیری کنید
از مصرف دخانیات در هر شکل ممکن آن اجتناب کنید.
۹- در مصرف الکل زیادهروی نکنید
نوشیدن بیش از حد الکل، یک عامل خطر عمده برای زوال عقل است.
۱۰- مراقب احساسات خود باشید
افرادی که مضطرب، افسرده، کم خواب و یا خسته هستند، نمره ضعیفی در آزمونهای عملکرد شناختی دارند. این نمرات ضعیف لزوما خطر اختلالات شناختی در پیری را پیشبینی نمیکند، اما سلامت روان و سلامت روحی و آرامش قطعا اهداف مهمی در جلوگیری از این اختلالات است.
۱۱- از سر خود محافظت کنید
صدمات و ضربههای متعادل تا شدید بر سر حتی بدون هیچ خونریزی، خطر ابتلا به اختلالات شناختی را افزایش می دهد.
۱۲- روابط اجتماعی داشته باشید
روابط اجتماعی قوی با کاهش ریسک ابتلا به زوال عقل، کاهش فشار خون و امید به زندگی بیشتر همراه است.