قلب شما یک عضله قدرتمند است که خون را در سراسر بدن شما پمپاژ می‌کند. گاهی اوقات، ممکن است احساس کنید که قلب شما در حال تپیدن، بال‌زدن، یا ضربان نامنظم دارد. این احساسات به‌عنوان تپش قلب شناخته می‌شوند.
تپش قلب می‌تواند ناراحت‌کننده باشد، اما در اکثر موارد بی‌خطر هستند و خودبه‌خود برطرف می‌شوند. بااین‌حال، مهم است که به علائم خود توجه داشته باشید و در صورت مشاهده هر گونه علائم نگران‌کننده، مانند درد قفسه سینه یا تنگی نفس، به پزشک مراجعه کنید.
انواع تپش قلب
چندین نوع مختلف تپش قلب وجود دارد که هر کدام با علائم و علل خاص خود مشخص می‌شوند:
- ضربان زودرس دهلیزی (PAC): این نوع تپش قلب ناشی از سیگنال‌های الکتریکی اضافی در دهلیزهای فوقانی قلب است. PACها اغلب احساس لرزش یا توقف ناگهانی در ضربان قلب ایجاد می‌کنند.
- ضربان زودرس بطنی (PVC): این نوع تپش قلب ناشی از سیگنال‌های الکتریکی اضافی در بطن‌های تحتانی قلب است. PVCها اغلب احساس ضربه محکم یا “فلیپ‌فلاپ” در قفسه سینه ایجاد می‌کنند.
- فیبریلاسیون دهلیزی (AFib): این یک ریتم قلب نامنظم است که در آن سیگنال‌های الکتریکی در دهلیزهای فوقانی قلب به طور هماهنگ شلیک نمی‌کنند. AFib می‌تواند باعث تپش قلب، خستگی، سرگیجه و افزایش خطر سکته مغزی شود.
- تاکی کاردی سوپرا بطنی (SVT): این اصطلاحی کلی برای انواع خاصی از ضربان قلب سریع است که در اتاقک‌های فوقانی قلب شروع می‌شود. علائم SVT می‌تواند شامل تپش قلب، سرگیجه، تنگی نفس و ضعف باشد.
- تاکی کاردی بطنی (VT): این نوعی ضربان قلب سریع است که در بطن‌های تحتانی قلب شروع می‌شود. VT می‌تواند یک وضعیت جدی باشد و نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد.
علل تپش قلب
طیف وسیعی از عوامل می‌تواند باعث تپش قلب شود، از جمله:
- استرس و اضطراب: استرس و اضطراب می‌تواند باعث ترشح هورمون‌هایی مانند آدرنالین شود که می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب شود.
- کافئین و سایر محرک‌ها: کافئین، الکل، نیکوتین و سایر مواد محرک می‌توانند باعث تپش قلب شوند.
- برخی داروها: برخی از داروها، از جمله داروهای ضد آسم، داروهای تیروئید و داروهای ضدافسردگی، می‌توانند به‌عنوان عارضه جانبی باعث تپش قلب شوند.
- کم‌آبی بدن: کم‌آبی بدن می‌تواند باعث غلیظ شدن خون شود که قلب را برای پمپاژ خون در سراسر بدن سخت‌تر می‌کند و می‌تواند منجر به تپش قلب شود.
- عدم تعادل الکترولیت: عدم تعادل الکترولیت‌ها، مانند پتاسیم، منیزیم و کلسیم، می‌تواند باعث اختلال در سیگنال‌های الکتریکی قلب و ایجاد تپش قلب شود.
- بیماری تیروئید: پرکاری تیروئید می‌تواند باعث افزایش متابولیسم و در نتیجه افزایش ضربان قلب شود.
- بیماری قلبی: در برخی موارد، تپش قلب می‌تواند ناشی از یک بیماری زمینه‌ای قلبی مانند بیماری عروق کرونر، نارسایی قلبی یا آریتمی باشد.
تشخیص تپش قلب
اگر دچار تپش قلب مکرر یا همراه با علائم نگران‌کننده مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، سرگیجه یا ضعف هستید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما سابقه پزشکی شما را بررسی می‌کند، معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و ممکن است آزمایشاتی را برای تعیین علت تپش قلب شما تجویز کند، مانند:
- الکتروکاردیوگرام (ECG): این آزمایش فعالیت الکتریکی قلب شما را اندازه‌گیری می‌کند.
- هولتر مانیتورینگ: این تست شامل پوشیدن دستگاهی به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت است که فعالیت الکتریکی قلب شما را ثبت می‌کند. این دستگاه به شما کمک می‌کند تا الگوهای ضربان قلب خود را شناسایی کنید و علت تپش قلب، ضربان قلب نامنظم یا سایر مشکلات قلبی را پیدا کنید.
- ضبط‌کننده رویداد قلبی: این دستگاه کوچکی است که می‌توانید آن را با خود حمل کنید و در صورت احساس تپش قلب، آن را فعال کنید.
- اکوکاردیوگرام: این آزمایش از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از قلب شما استفاده می‌کند.
- تست ورزش: این آزمایش شامل راه‌رفتن یا دویدن روی تردمیل درحالی‌که ضربان قلب و فشارخون شما کنترل می‌شود.
درمان تپش قلب
درمان تپش قلب به علت آن بستگی دارد. در برخی موارد، ممکن است نیازی به درمان نباشد. در موارد دیگر، ممکن است پزشک شما داروها، تغییر سبک زندگی یا اقدامات مداخله‌ای را تجویز کند.
داروها:
- داروهای ضدآریتمی: این داروها برای تنظیم ریتم قلب استفاده می‌شوند.
- مسدودکننده‌های بتا: این داروها برای کاهش ضربان قلب و فشارخون استفاده می‌شوند.
- داروهای ضداضطراب: این داروها می‌توانند برای کاهش اضطراب و استرس که می‌تواند باعث تپش قلب شود، استفاده شوند.
تغییر سبک زندگی:
- کاهش کافئین و سایر محرک‌ها: کافئین، الکل، نیکوتین و سایر مواد محرک می‌توانند باعث تپش قلب شوند.
- ورزش منظم: ورزش منظم می‌تواند به تقویت قلب و عروق شما کمک کند و ضربان قلب شما را در حالت استراحت کاهش دهد.
- مدیریت استرس: استرس و اضطراب می‌تواند باعث تپش قلب شود. تکنیک‌های مدیریت استرس مانند یوگا، مدیتیشن یا تنفس عمیق می‌تواند به کاهش تپش قلب کمک کند.
- کاهش وزن: اگر اضافه‌وزن یا چاق هستید، کاهش وزن می‌تواند به کاهش فشار روی قلب شما و کاهش تپش قلب کمک کند.
اقدامات مداخله‌ای:
- ابلیشن کاتتر: این روش برای ازبین‌بردن بافت غیرطبیعی در قلب که باعث تپش قلب می‌شود استفاده می‌شود.
- کاردیوورتر دفیبریلاتور کاشتنی (ICD): این دستگاه در قفسه سینه شما کاشته می‌شود و در صورت بروز آریتمی خطرناک، شوک الکتریکی به قلب شما می‌دهد.
پیشگیری از تپش قلب
درحالی‌که همیشه نمی‌توان از تپش قلب جلوگیری کرد، می‌توانید با انجام اقداماتی برای کاهش خطر ابتلا به آنها اقدام کنید، مانند:
- مدیریت استرس: استرس و اضطراب می‌تواند باعث تپش قلب شود. تکنیک‌های مدیریت استرس مانند یوگا، مدیتیشن یا تنفس عمیق می‌تواند به کاهش تپش قلب کمک کند.
- ورزش منظم: ورزش منظم می‌تواند به تقویت قلب و عروق شما کمک کند و ضربان قلب شما را در حالت استراحت کاهش دهد.
- کاهش کافئین و سایر محرک‌ها: کافئین، الکل، نیکوتین و سایر مواد محرک می‌توانند باعث تپش قلب شوند.
- حفظ وزن سالم: اگر اضافه‌وزن یا چاق هستید، کاهش وزن می‌تواند به کاهش فشار روی قلب شما و کاهش تپش قلب کمک کند.
- مصرف داروهای تجویز شده طبق دستور: اگر برای یک بیماری زمینه‌ای مانند فشارخون بالا یا بیماری تیروئید دارو مصرف می‌کنید، مهم است که آنها را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
همیشه ایده خوبی است که اگر نگران تپش قلب خود هستید به پزشک مراجعه کنید.
